Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1990, Blaðsíða 17
Hcp Oé nú WlgW / AL VÖRU TALAÐ
SAM-
EINADIR
STÖNDUM
VID
Samningar sjómanna
eru lausir síöan á ára-
mótum eins og allir
vita. Þaö hefur veriö gagnrýnt
af mörgum aö samtök sjó-
manna skuli enn ekki hafa lokið
samningsgerð. Annaðhvort í
friði eöa ófriöi. Hik samtakanna
kemur auðvitaö til af tvennu:
Einhverskonar þjóðarsátt er í
gildi og erfitt er fyrir menn að
fylgja fram miklum launakröf-
um innan þess ramma sem
hún markar. Hinsvegar er erfitt
að ná sjómönnum saman til
andófs. Ástæða þess er m.a.
mikill fjöldi smákónga sem hafa
ekki eöa vilja ekki hafa skilning
á því að sjómenn allir standi
saman að sameiginlegum
lausnum þegar um er að ræða
kjaramál stéttarinnar. Hjá sum-
um þessara smákónga sitja
pólitískir hagsmunir í fyrirrúmi.
Einstöku menn hafa svo þau
frómu markmið að kroppa til sín
á kostnað annarra innan skipt-
anna í stað þess að taka þátt í
sameiginlegri baráttu fyrir rétt-
lætiskröfum. Það erfróðlegt að
skoða kjör og kjarabaráttu sjó-
manna til samanburðar við
samtök á borð við BHMR. Þetta
eru samtök sem standa saman
fram í rauðan dauðann og ná
árangri langt umfram aðrar
stéttir. Ef samningar sjómanna
eru bornir saman við samninga
annarra launamanna þá kemur
í Ijós að sjómaðurinn situr eftir
meðan aðrir hópar hafa náð
fram kröfum sem flokkast undir
sjálfsögð mannréttindi. Þar má
nefna atriði eins og orlofsprós-
entu, kauptryggingartímabil,
veikindarétt, fjarvistarálag,
áhættuþóknun og kauptrygg-
ingarupphæð, svo eitthvað sé
nefnt. Það er vandséð hvaða
rök liggja fyrir mánaðarkaupi
uppá 70 - 90 þúsund á mánuði
þegar vinnuskyldan er 26 dag-
araf 30. Þettaeru háðuleg laun
til þeirra manna sem búa við
meira mannfall hlutfallslega en
Bandaríkjaher á tímum Víet-
namstríðsins og á hátíðisdög-
um eru nefndir hetjur hafsins.
Sjómaðurinn hefur þá sérstöðu
að eiga sáralítið heimilislíf og
þurfa að dvelja langdvölum að
heiman vegna atvinnu sinnar
við misjafnar aðstæður. Af
þessu leiðir að þær byrðar sem
hjón sameiginlega bera þegar
um er að ræða fólk sem starfar í
landi, lenda á sjómannskon-
unni einni. Það er öllum Ijóst að
kona með börn hefur ekki tök á
því að vinna úti frá heimilinu,
þar af leiðandi eru laun sjó-
mannsins oftast eini tekjustofn-
inn að heimilinu og þess vegna
áríðandi að hann standi vörð
um kjör sín og láti ekki enda-
iaust keyra yfir sig.
Það er í mínum huga alveg
skýrt að án samstöðu nást eng-
ar raunhæfar kjarabætur fram.
Þess vegna er áríðandi að
menn noti sumarið til að móta
alvörukröfur sem fært geti sjó-
menn í átttil sanngjarnra launa.
Ég lít þannig á að ef ekki verður
gerður samningur á mjúkum
nótum á næstu 2-3 mánuðum,
og þá að frumkvæði útgerðar-
manna, verði samtök sjó-
manna að setja fram sam-
stæða kröfugerð sem fylgt
verði eftir af hörku á haustmán-
uðum. Þar komi fram krafa um
afnám olíuverðstengingarinn-
ar, af þeirri einföldu ástæðu að
um hana ríkir ekki lengur sú
sátt sem í upphafi var. FFSÍ
þarf að leiða þetta starf af þeirri
einföldu ástæðu að undirmenn
ná ekki saman til aðgerða
vegna þess að þeir eru tvístr-
aðir út um allt. Týndir og tröllum
gefnir, sumir innan blandaðra
verkalýðsfélaga sem mörg
hver hafa allt önnur markmið
en að efla hag sjómanna. Skip-
stjórnarmennirnir eru aftur á
móti sameinaðir innan FFS(
ásamt hluta vélstjórastéttarinn-
ar. Það mun því augljóslega
hvíla á herðum forystumanna
innan FFSÍ að leióa þessa
samninga.
Reynir
Traustason
stýrimaður
VÍKINGUR 17