Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1990, Blaðsíða 5

ARGREIM
Þjóðarsátt hefur verið endurnýjuð og
framundan er betri tíð með blóm í haga
og drýpur smjör af flestum stráum — að
minnsta kosti sumum. Og því er ekki að
leyna að skuldugum launþegum bregð-
ur nokkuð í brún þegar þeir greiða af-
borgun af skuldabréfinu sínu og sjá að
skuldin hefur í raun lækkað við afborg-
unina. Fæstir hinna yngri hafa áður séð
slík fyrirbæri. Þrátt fyrir það heyrast æ
oftar og víðar spurningar sem þessar:
Hverjir gerðu þjóðarsátt, til hvers og fyrir
hverja? Þrátt fyrir að lánin lækki við af-
borgun hefur kaupmáttur launapna
rýrnað; það vita allir, hvað sem vísitölur
segja. Afkoma heimilanna er lakari.
Hverjir hagnast þá á þjóðarsátt?
Því hefur verið haldið fram að öll lög
sem sett eru samfélögum, séu til þess
gerð að verja eigur þeirra sem eiga, fyrir
hinum sem ekkert eiga. Því hefur líka
verið haldið fram að aldrei verði svo frá
hnútum gengið að fjáraflamenn finni
ekki leið til að hagnast. Og þjóðarsáttin
okkar virðist staðfesta nokkuð vel þess-
ar fullyrðingar. Innkaupastjórar heimil-
anna gera sér fulla grein fyrir því að
vöruverð hefur hækkað meira en vísitöl-
ur og rauð strik viðurkenna. Ríkið lætur
sem því komi ekki þjóðarsátt við og for-
ráðamenn þar á bæ haga sér líkast því
að þjóðin og hennar bardús sé af allt
öðru sauðahúsi en þeir og hækka verð á
þjónustu ríkisins og skattana, rétt eins
og hér sé óðaverðbólga. Bankarnir eru
hörðustu fjáraflastofnanirnar. Vextirnir
eru að vísu takmarkaðir, en þeir hafa
ótal aðrar leiðir til að bæta sér það upp.
Þeir stofna fjárfestingafyrirtæki til að
annast hluta af eðlilegri lánafyrir-
greiðslu, til þess að ná þannig hærri
vöxtum, þeir reka verðbréfamarkaði og
greiðslukortafyrirtæki sem þeir raka
saman milljörðum króna á, og menn
ættu að kynna sér gjaldskrá þessara
stofnana. Við, sem vinnum við útgáfu
Víkingsins verðum þess daglega vör að
allur tilkostnaður við útgáfuna hefur
hækkað um 20—25% á einu ári, allt
nema launin. Við höfum samt, í nafni
þjóðarsáttar, haldið óbreyttu útsölu-
verði, en því er ekki að leyna að við
vildum gjarnan komast í aðstöðu til að
verðleggja okkar útgáfu eins og bank-
arnir sína. Ef Víkingurinn væri verðlagð-
ur eins og tékkhefti, ætti venjulegt tölu-
blað að kosta um kr. 3.200,oo.
Þrátt fyrir að miklar brotalamir séu á
þessari margnefndu þjóðarsátt, verður
að telja að hún sé mjög til bóta frá því
sem var. Hinn almenni þegn þjóðarinnar
vill láta hana takast og hann hefur lagt
talsvert á sig til þess að svo megi verða.
En hann getur líka misst þolinmæðina,
og gerir það, ef fjáraflamenn virða ekki
sáttina, en nýta hana til að mata sinn
krók, og skiptir þá ekki máli hvort þeir
vinna undir merkjum ríkisins eða við-
skipta.
Alþingismenn þessarar þjóðar bæta
nú hverri silkihúfunni ofan á aðra. Eftir
frammistöðu sína við setningu kvótalag-
anna í vor, sem varð þeim til háborinnar
skammar, eins og fjallað hefur verið um
hér á þessum vettvangi fyrr, bæta þeir
nú gráu ofan á svart með því að hafa
þjóðarsáttina að fíflskaparmálum.
Stærsti stjórnarandstöðuflokkurinn lýsir
því óhikað yfir að hann muni eyðileggja
þjóðarsáttina, fái hann færi á því. Stjórn-
arherrarnir eru engu skárri, þeir svara
fullum hálsi af sama ábyrgðarleysi og
hóta alls konar loddaraskap til að
klekkja á stjórnarandstöðunni. Þjóðin og
hagur hennar virðist vera algjört auka-
atriði fyrir mönnunum við Austurvöll.
Það er orðið fyllilega tímabært fyrir þá
að átta sig á að Alþingishúsið er ekki
leikskóli fyrir sýndarmenni.
Sigurjón
Valdimarsson
ritstjóri
Þjóðar-
sátt,
til
hvers?
VÍKINGUR 5