Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1990, Blaðsíða 67
nyjuiiGAR
TÆKNI
með ásþétti en venjulegar her-
metískar og semíhermitískar
þjöppur er ekki hægt aö nota
fyrir ammoníak vegna eirvind-
inganna í sátri rafmótorsins.
Sérbyggöar ammoníaksþjöpp-
ur hafa verið framleiddar allt
niöur í fræöilega rúmtaks-
streymið 7m3/h. Sé þörf á lágu
hitastigi í eiminum, t.d. -40°C er
tilsvarandi mettunarþrýstingur
0,72 bar abs. og er því hætta á
aö loft geti þrengt sér inn á kerf-
iö, aðallega um ásþéttiö þjöpp-
unnar. Á stærri kerfum hefur
þetta verið leyst þannig aö sett-
ar eru upp sjálfvirkar loftskiljur
og vissulega er hægt að setja
upp slíkan búnaö á minni kerfi.
Önnur lausn og betri er aö nota
þjöppu með hjálmmótor en
fjallað var um þessar þjöppur í
5-.6. tölublaði Víkingsins 1988.
Mynd nr. 3 sýnir þverskurð
gegnum slíka þjöppu en þar er
komið fyrir gasþéttum hjálmi
milli snúös og sáturs rafmót-
orsins en þar meö hverfur ás-
þéttið út sem mögulegur leka-
staður.
Svissneska fyrirtækiö
„Frigopol“ hefur framleitt þess-
ar þjöppur fyrir freon kælimiöla
en auðvelt ætti að vera aö
breyta þeim þannig aö þær
gætu starfaö með ammoníaki.
Þessar þjöppur eru framleiddar
með fræðilega rúmtaksstreym-
iö frá 3 til 39m3/h.
Eimar og stilling á kælimiöils-
magni í eimum
í ammoníakkerfum þykir ör-
uggast aö notast viö kerfi með
skilhylki og voteimun, sem not-
ast viö vökvahæðarstillingu í
skilhylki eða vökvageymi, í
staö þurreimunar þar sem hita-
stýröir þenslulokar eru notaöir
til aö stjórna kælimiðilsmagni í
eimum. Vegna lélegs smureig-
inleika ammoníaks vill hita-
stýröi þenslulokinn stiröna og
stilling á vökvafyllingu í eimin-
um veröur ónákvæm og því
hætta á aö eimirinn veröi illa
nýttur eöa aö ammoníakvökvi
komist aö þjöppunni. Miöaö viö
freon kælimiðlana er eimunar-
varmi ammoníaks mjög hár
þ.e. 1387 kj/kg viö -40°C á móti
234 kj/kg fyrir R22. Vissulega
er þetta mikill kostur viö amm-
oníakið en veldur því aö vökvi
sem kemst aö þjöppunni á erf-
iðara meö aö eimast og getur
því skapað stærri vandamál
(svo sem vökvaslag í þjöpp-
unni) og þá gjarnan meö hita-
búnaði í. Menn hafa þó hallast
meira aö því aö notast við vot-
eimun með skilhylki því þaö
skapar gott öryggi fyrir þjöpp-
una og nýtir kæliflöt eimisins
vel en hefur hinsvegar í för með
sér meiri stofnkostnaö og meiri
fyrirferð. Á mynd nr. 1 var sýnt
kerfi meö voteimun og vökva-
hæðarstillingu í vökvageymi
eimsvalans. Hinu má þó ekki
gleyma aö allur stjórnbúnaöur
fyrir kælikerfi er nú í mjög örri
þróun og rafeindastýrðir
þenslulokar geta breytt þessu
viöhorfi áöur en langt um líöur.
Mynd nr. 3
Útgerðarmenn — vélstjórar.
Önnumst allar raflagnir og viðgerðir í bátum, skipum og verk-
smiðjum. Áratuga þjónusta við íslenskan sjávarútveg tryggir
reynslu og öryggi frá sérþjálfuðu starfsfólki.
VÍKINGUR 67