Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1999, Blaðsíða 27

Samkvæmt áætlun um langtíma-
nýtingu þorskstofnsins er stefnt að árleg-
um afrakstri upp á 350 þúsund tonn.
í uppbyggingu stofnsins er miðað við
að beita svonefndri aflareglu þar
sem reiknað er með að veitt sé árlega
um 25% af veiðistofni þorsksins.
Þessar stærðir þýða að stefnt er að
1.400 þúsund tonna veiðistofni þorsks eða
um rúmlega 40% stækkim stofnsins eins
og stærð hans er áætluð árið 1998.
þessari þróun við og frá ár-
inu 1992 hefur stærð
þorskstofnsins vaxið úr
550 þúsund tonn í tæp-
lega 1.000 þúsund tonn
árið 1998. Þessari jákvæðu
þróun má þakka ótal al-
mennum og sértækum að-
gerðum sem gripið hefur
verið til til þess að byggja
upp stofninn. En að hvaða
stofnstærð ber að stefna?
Samkvæmt áætlun um
langtímanýtingu þorsk-
stofnsins er stefnt að árlegum afrakstri upp á
350 þúsund tonn. í uppbyggingu stofnsins
er miðað við að beita svonefndri aflareglu þar
sem reiknað er með að veitt sé árlega um
25% af veiðistofni þorsksins. Þessar stærðir
þyða að stefnt er að 1.400 þúsund tonna
veiðistofni þorsks eða um rúmlega 40%
stækkun stofnsins eins og stærð hans er áætl-
uð árið 1998.
Uppbygging stofnstærða ýsu, ufsa, grá-
lúðu og humars virðist ekki hafa heppnast
með sama hætti og þorsks þegar litið er til
síðustu missera. Stofnstærð síldar hefur hins
vegar verið í vexti frá því að hún var tekin inn
í aflamark árið 1976. Samkvæmt mynd 2 er
veiðistofn ýsu álíka að stærð árið 1998 og
hann var árið 1984. Veiðistofn ufsa (mynd
3) hefur dregist verulega saman á sama tíma.
Sama gildir íyrir grálúðu (mynd 4) en þar
hefur veiðistofninn dregist saman um helm-
ing. Humarinn er búinn að
vera í aflamarki allt frá árinu
1973. Hins vegar hefur veiði-
stofn humars minnkað veru-
lega á undanförnum árum en
hefur þó verið að rétta aðeins
úr kútnum nú nýverið eins
fram kernur á mynd 6.
Eins og áður sagði ríkir ó-
vissa um hagkvæmustu stærð
helstu fiskstofna. Glögglega
má sjá í skýrslum Hafrann-
sóknastofnunar og ráðgjöf
fiskifræðinga um heildarafla
að lagt er til að sókn verði með þeim hætti að
helstu nytjastofnar stækki á næstu árum.
Fyrir utan þorskinn virðist ekki hægt að
greina í hvaða stofnstærðir er verið að stefna
að í stjórn fiskveiða. Spurningin er hvort
ekki sé æskilegt og tímabært að reynt verði,
þó erfitt sé, að leiða út kjörstæðir nytjastofna
þannig að meiri skilningur fáist meðal al-
mennings um nauðsyn þess að byggja upp
fiskstofnana hér við land. I
Veíðistofn ufsa 1984-1998
Mynd 3 Þúsund tonn
Veiðistofn grálúðu 1984-1998
Mynd 4 Þúsund tonn
Hrygningarstofn síldar 1975-1998
Mynd 5 Þúsund tonn
Veiðistofn humars 1973-1998
Mynd 6 Þúsund tonn
SJÓMANNABLAÐIÐ VÍKINGUR
27