Náttúrufræðingurinn - 2002, Qupperneq 19

Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
8. mynd. Fjöllin i nágrenni Virunga eru byggð smábændum sem stunda fjölbreytta rækt-
un ífrjósömum eldfjallajarðveginum. Eins og sést á myndinni hefur öllum skógi verið eytt
og pví lítið fyrir fjallagórillurnar að hafa á pessum slóðum. Ljósm. Jón Geir Pétursson.
burtu ein af annarri uns hópurinn
var allur horfinn sjónum inn í þéttan
skóginn.
ÖRLÖG MARCELS
En Marcel varð ekki langra lífdaga
auðið, frekar en svo mörgum ætt-
ingjum hans í skógunum í Virunga.
Marcel og fullorðin kvengórilla voru
skotin af veiðiþjófum nokkr-um
misserum eftir að við vorum þarna á
ferð. Þeim tókst að hafa á brott með
sér lítinn unga. Sennilegast er talið
að fullorðnu dýrin hafi verið drepin
þegar veiðiþjófarnir reyndu að ná
unganum af hópnum, líklega til að
selja hann lifandi til einhvers auð-
kýfings. Engir dýragarðar í heimin-
um kaupa lifandi fjallagórillur í dag,
en því miður eru til svokallaðir
einkasafnarar, en það eru oftast auð-
kýfingar sem halda dýr sér til gam-
ans. Þeir sækjast iðulega eftir dýrum
í útrýmingarhættu og svífast einskis
til að nálgast þau. Fá þeir yfirleitt
bláfátæka bændur úr nágrenninu til
að veiða dýrin fyrir sig gegn
greiðslu. Mest er sóst eftir górillu-
ungum, en til þess að ná þeim frá
hópnum þarf yfirleitt að drepa
nokkur fullorðin dýr, sem reyna
hvað þau geta að vernda ungana.
Fjallagórillur höfðu ekki verið
9. mynd. Ferðafélagarnir samankomnir við höfuðstöðvar Virunga-þjóðgarðsins ásamt
leiðsögumönnunum tveimur. Þó að greitt sé hátt gjald fyrir górilluskoðun sér pess ekki
merki íaðbúnaði ípjóðgarðinum - fjármunirnir renna greinilega eitthvað annað. Ljósm.
Jón Geir Pétursson.
drepnar af veiðiþjófum í mörg ár og
því greinilega full ástæða til að halda
áfram að vernda þær. Óneitanlega er
mikil hætta á að þessara fáu eftirlif-
andi fjallagórilla bíði sömu örlög og
Marcel hlaut.
FREKARI FRÓÐLEIKUR
UM GÓRILLUR
Til frekari fróðleiks má benda
áhugasömum lesendum á þrjár
ágætar bækur um fjallagórillur:
Virunga eftir kanadíska rithöfund-
inn Farley Mowat en þar er fjallað
um líf Dian Fossey (1987; Seal book
by McClelland and Stewart Ltd.,
Toronto); Gorillas in the Mist eftir
Dian Fossey (1983; Houghton Miffl-
in Company, Boston); samnefnd bíó-
mynd fæst á myndbandi; Last
chance to see eftir Douglas Adams
og Mark Carwardine en hún lýsir
mjög skemmtilega ferðalagi á slóðir
fjallagórilla með dýrafræðilegu ívafi
(1991; Pan books Ltd., London).
HELSTU HEIMILDIR
Haltenorth, T. & Diller, H. 1992. Collins
field guide: Mammals of Africa. Willi-
am Collins and Sons &.co. Ltd, London.
www.panda.org. (vefsíða World Wide Fund
for Nature).
PÓSTFANG HÖFUNDA________________
Jón Geir Pétursson
Reykjavíkurvegi 50
101 Reykjavík
skogis.jpg@simnet.is
Kristín Lóa Ólafsdóttir
Reykjavíkurvegi 50
101 Reykjavík
klo@her.rvk.is
Um höfundana
Jón Geir Pétursson (f.
1967) lauk B.Sc.-prófi í líf-
fræði frá Háskóla íslands
1991 og M.sc.-prófi í skóg-
fræði frá Sænska landbún-
aðarháskólanum í Umeá
(SLU) 1995. Hann starfar
sem sérfræðingur hjá
Skógræktarfélagi Islands.
Kristín Lóa Ólafsdóttir (f.
1966) lauk B.Sc.-prófi í líf-
fræði frá Háskóla Islands
1990, B.Sc. hons.-prófi frá
sama skóla 1993 og M.Sc.-
prófi í líffræði frá Háskól-
anum í Umeá í Svíþjóð
1995. Hún starfar sem
heilbrigðisfulltrúi hjá
mengunarvörnum, Um-
hverfis- og heilbrigðis-
stofnunar Reykjavíkur.
19