Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1939, Blaðsíða 5

Náttúrufræðingurinn - 1939, Blaðsíða 5
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 49 tiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiiiimiimiiiimMiiimiiiiiimiimiimimimiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiimiimiiiiiiiiiiiiimiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiii Ræktun aldintrjáa á íslandi. Ávaxtarækt á Islandi, — hve fagurt hljóma ekki þessi orð og hve oft hafa ekki bjartsýnir menn látið sér koma slíkt til hugar hin síðari ár? Og hve oft hafa þeir hinir sömu ekki fallið frá þessum draumum sínum án nokkurra aðgerða né nánari umhugs- unar, þegar þeir hafa heyrt mótbárur þeirra, er hafa álitið sig sérfróða á þessum sviðum, já, hve oft hefir hin íslenzka bjart- sýni ekki verið kúguð af hinu svonefnda „viti“ og „þekkingu“ bölsýnismannanna á liðnum öldum? Draumurinn um ávaxtarækt á íslandi er vafalaust jafngamall þjóðinni, sem byggir landið nú, þótt ekki sé mér kunnugt um, að um slíkt sé oft talað í íslenzku fornritunum. Og skipulegar til- raunir með ræktun aldintrjáa — og þó sérstaklega eplatrjáa, — síðustu mannsaldrana er eflaust hægt að telja á fingrum annarar handar; mér er aðeins kunnugt um tvær eða þrjár, sem aliar haía misheppnast á ýmsan hátt og af ólíkum orsökum. En þrátt fyrir það er sú reynsla, sem hinar örfáu óskipulegu tilraunir með ávaxtarækt hér hafa veitt okkur, ekki þannig, að á henni sé hægt að byggja þann dóm, að aldintré geti ekki borið ávöxt á íslandi, heldur sýnir hún öllu fremur, að ekki dugir að láta áhugamennina eina um tilraunir með ræktun erlendra jurta, heldur verða vísindin að fá að hafa þar hönd í bagga með, ef vel á að fara. Þau ávaxtatré, sem fyrst og fremst geta komið til greina á Is- landi, eru eplatré, en auk þeirra ef til vill perutré, kirsiberjatré og plómutré. Og þar eð þessar fjórar trjátegundir gera ekki allar sömu kröfur til lífsins, mun réttast og reyndar auðveldast að ræða lauslega um hverja einstaka þeirra áður en lengra er haldið. Öll heyra þessi tré til hinnar svonefndu rósaættar grasafræðinnar og öll hafa þau verið ræktuð lengur á Norðurlöndum en sögur vorar ná, svo að forfeður vorir hafa án efa flestir þekkt vel til ræktunar þeirra og ljúffengis ávaxtanna. Eplin vaxa á eplatrénu eða apaldrinum (Pyrus malus), sem er nð öllum líkindum afkomandi villiapaldursins (Pyrus pumila), sem vex enn villtur víða í Suður-Rússlandi, Túrkestan og Suður-Síber- íu. Ræktun þeirra byrjaði víða í Evrópu löngu áður en sögur hóf-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.