Náttúrufræðingurinn - 1939, Blaðsíða 9
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 53
<iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiii
þó er talið, að ræktun þeirra á Norðurlöndum hafi ekki hafizt fyrr
en á miðöldunum. Síðan hafa þau verið flutt hægt og hægt lengra
norður á bóginn, og með kynbótum Rússa og Ameríkumanna síð-
ustu áratugina hefir tekist að rækta þau með góðum árangri nær
því jafn norðarlega og eplatrén.
2. mynd. Grein af peruti'é með peru.
Perutrén blómgast á vorin um líkt leyti og eplatrén, og eru blóm-
in hvít og fögur að lit. Flugur og býflugur annast frjóvgunina, en
sökum þess, hve blómin eru laus, er talið, að aðeins fjórði hluti
þeirra gefi fullþroska perur.
Perurnar eru mýkri og ljúffengari en eplin, og aldinkjötið er
kornótt og safaríkt. Og sumar tegundir þeirra eru svo bráðþroska,
að þær eru fullþroskaðar fyrr en nokkur epli. Þar eð perutrén eru
viðkvæmari en epletrén, eru þau oft ræktuð sem svokölluð formtré
eða „spaljé“, bundin og klippt þétt upp við vegg móti suðri.
Kirsiber eru til tvennskonar, sæt kirsiber og súr. Þau heita á
fræðimáli Prunus ceracus og P. avium. Þau eru komin af tveim
skyldum tegundum villtra kirsiberja og eru frekar lágvaxin tré,
með allstóra krónu. Aldinin eru hnöttótt steinaldin, gul eða rauð,
og brún eða svört að lit og bragðgóð með allþétt aldinkjöt og stein,
sem er hér um bil helmingi minni en venj ulegur sveskj usteinn.
Kirsiberin eru til villt í Asíu, og í Evrópu hafa þau einnig verið