Náttúrufræðingurinn - 1939, Blaðsíða 10

54 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
iiimiiiiiiiiiiiiiimmimiiiiiimiiiiiiiuii«iii«iJiiiiiiimiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii"iiiiiiiiiiii"">
villt frá ómunatíð. Á Norðurlöndum er talið, að ræktun þeirra
hafi hafizt um líkt leyti og ræktun eplatrjánna, og nú er svo kom-
ið, að súru kirsiberin eru ræktanleg enn norðan en eplatrén, auk
þess sem ræktun hinna sætu flytzt æ norðar ár frá ári, vegna
aukinna kynbóta og bættrar umhirðu.
3. mynd. Grein af kirsiberjatré með kirsiberjum.
Kirsiberin eru oftast ræktuð af fræum af úrvals tegundum, en
þó er talið, að betra sé að nota ágræðlinga, líkt og af eplum og
perum, því að með því er áhættan minni. Kirsiberjatrén geta orðið
meira en aldargömul, en verða þó oftast aðeins 20—30 ára að aldri.
Þau bera þétt, hvít blóm skömmu seinna en eplin og frjóvgast með
aðstoð skordýranna.
Aldinin eru fullþroska síðast í júní og allt fram til ágústmán-
aðar, og eru ódýr og bragðgóður, hressandi matur.
Plómur eru náskyldar kirsiberjunum og heyra til sömu ætt-
kvíslar og þau. Á fræðimáli kallast þær Prunus domesticus. Þær
vaxa villtar víða í Asíu, og hafa verið ræktaðar víðsvegar um
Evrópu frá ómunatíð. Þær þola illa vetrarfrost, en eru þó rækt-
anlegar í norðurhlutum Rússlands og í Norðurbotnum í Svíþjóð,
aðallega vegna kynbóta Rússans Mitsjúríns og aðstoðarmanna
hans.
Plómurnar eru oftast gular eða bláar að lit, með mýkra aldin-
kjöt en kirsiber og einn allstóran stein. Og eftir lögun aldinsins
og steinsins skiptast þær aðallega í tvær tegundir: