Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1953, Qupperneq 64

Náttúrufræðingurinn - 1953, Qupperneq 64
56 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN anir dr. Sigurðar Þórarinssonar. I einu atriði lít ég þó nokkuð öðrum augum á málið en dr. Sigurður, þótt það sé ef til vill meira orða- munur en eðlis, en það er á uppruna hólsins og hryggsins niðri í gíg- skálinni. Tek ég hér sem næst orðrétt það, sem ég hef skrifað hjá mér um þetta á staðnum: Gígskál Hverfjalls er engan veginn eins regluleg og ætla mætti af útliti fjallsins. Að sunnan eða suðvestan gengur öxl eða bunga inn í skálina og í framhaldi af henni er allhár hryggur eða rani þvert yfir skálina, er endar að norðan í stórum hól. Láta mun nærri, að hæð hryggsins sé 15—20 m, en að hóllinn sé 30—40 m hár. Hryggurinn og hóllinn skipta gígskálinni því nær í tvennt, og eru hlutarnir að- eins samtengdir af mjórri rák norðan við hólinn. Hryggurinn og hóll- inn eru úr mjög svipuðu efni og gíghringurinn, vikri og vikursandi með nokkurri íblöndun af blágrýtismulningi. Eftir að hafa komið niður í gíginn, er ég ekki í vafa um, að kenn- ing Grossmanns er fjarstæða. Hólinn og hrygginn í Hverfjalli tel ég þannig til orðna, að gígurinn er í Taun og veru tvöfaldur, gígopin hafa verið tvö, sitt hvoru megin við hólinn. Vegna þess, hve nærri þau liggja hvort öðru, verður gíghringurinn aðeins einn og víkur lítið frá réttum hring; þó hefur einnig hlaðizt upp á milli gosopanna hryggur, sem aldrei gat orðið hár, vegna þess, hve fjarlægðin milli þeirra er lítil. Leifarnar af þessum skilvegg eru hryggurinn og hóll- inn niðri í gígnum. Þetta er ekkert einsdæmi. Viti við Kröflu eru tveir gígir, er að nokkm renna saman, en þar hefur fjarlægðin milli gosopanna þó ver- ið nokkru meiri og gosin missterk, svo gígirnir eru meira aðgreindir. Kverkfjöll (Hveradalurinn). 1 bók minni um Ódáðahraun hef ég lýst hveradalnum í vestan- verðum Kverkfjöllum, eins og hann kom mér fyrir sjónir sumarið 1941 (Ódáðahraun I, bls. 142—145 og II, bls. 186—188), og er sú lýsing studd nokkrum ágætum myndum úr dalnum og umhverfi hans. I áðurnefndri grein i 3. hefti Náttúrufræðingsins 1950, lýsir dr. Sig- urður Þórarinsson þessum stöðvum nokkuð, eins og hann sá þær 12/8. 1946. Ég kom aftur á þessar slóðir 9. júlí 1946, eða röskum mánuði áður en dr. Sigurður var þar, og með því að þá var allmikið öðruvísi umhorfs í suðurenda dalsins, heldur en mánuði síðar, þykir mér rétt, að lýsing á því, sem ég sá þarna, komi fram. Því miður mistókust með öllu myndir, sem ég tók þarna, svo að þeirra verða engin not.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.