Tíminn - 14.06.1975, Blaðsíða 3

póst- og símaþjónustu lands-
byggöarinnar.
Efla ber sjálfstjórn
byggðanna með breyttu
stjórnsýslukerfi. Samtök
sveitarfélaga þarf að lögskipa
sem þátt i stjórnsýslukerfi
þjóðarinnar.
Sjálfstæði sveitarfélaga verði
aukið og séð til þess að tekju-
stofnar séu f samræmi við verk-
efni.
Þingið telur að meðal
mikilvægustu aðgerða til að
sporna við hinu sivaxandi
miðstjórnarvaldi sé að flytja
opinberar stofnanir til hinna
ýmsu landshluta.
Stefna verður að þvi að slikur
flutningur nái til mennta-, þjón-
ustu- og stjórnsýslustofnana.
• *
Efla ber þátttöku samvinnu-
félaganna i atvinnulifi lands-
manna. Veita ber samvinnu-
félögunum frelsi til þess að
breyta innlánsdeildum sinum i
útibU frá Samvimtubankanum,
ef um það semst og áhugi er
fyrir hendi.
Samvinnufélögin eru þau
samtök manna sem bezt hafa
staðið vörð um eðlilega
byggðaþróun i landinu. 1 ljósi
þess ber að stuðla að aukinni
hlutdeild þeirra i atvinnulifinu,
svo að þau fái rækt það mikil-
væga hlutverk að auka og halda
vörð um fjölbreytni i atvinnulifi
landsbyggðarinnar.
Skattamál
15. þing S.U.F. leggur áherzlu
á mikla samneyzlu i þjóð-
félaginu. A þann hátt einan
verður komið i framkvæmd
þeim félagslegu markmiðum
sem stefnt er að. Mikil sam-
neyzla krefstþess að tilsvarandi
tekna sé aflað með álögum á
þjóðfélagsþegnana.
Það er þvi nauðsynlegt að
skattjöfnuður riki i þjóð-
félaginu, þ.e. að fólk, sem býr
við sömu aðstæður, greiði sam-
bærilega skatta. Allt bendir til
þess að verulega vanti á að
slikur skattjöfnuður sé fyrir
hendi.
Þing S.U.F. telur þvi að eitt
brýnasta viðfangsefnið i þjóð-
félaginu séaf vinnaað endurbót-
um á skattkerfinu og auknum
skattjöfnuði.
Með þetta i huga skal bent á
eftirfarandi atriði:
1. Skattamál einstaklinga
— að komið verði á sérsköttun
hjóna.
— að frádráttarheimildir verði
einfaldaðar og samræmdar.
— að kostnaður vegna eigin
húsnæðis og leiguhúsnæðis verði
lagður að jöfnu við álagningu
skatts.
— að sérfrádrættir vegna
heimilisstofnunar verði auknir.
Greiðslubyrði unga fólksins,
sem vinnur ósleitilega að þvl að
stofna eigið heimili, er þyngst
allra þjóðfélagshópa. Þessi
stabreynd skapar unga fólkinu
sérstöðu. Þvi ber að lög
leiða aukinn frádrátt fyrir ungt
fólk i þvi skyni að jafna
greiðslubyrði þjóð-
félagsþegnanna.
— að tekið verði upp stað-
greiöslukerfi skatta.
— að núverandi söluskattskerfi
verði endurbætt eða virðis-
aukaskatti komið á i þess stað.
Söluskattskerfi það, er við bú-
um við, er meingallað, enda
hefur það vaxið skipulagslaust.
Möguleikar til skattsvika
aukast með hærri söluskatti og
fleiri undanþágum. 15. þing
S.U.F. telur hins vegar að
frekari skattlagning á
nauðþurftarvörum heimilanna
og á ibúðarhúsnæði unga
fólksins auki enn á ójöfnuð i
þjóðfélaginu.
II. Skattamál fyrirtækja
— að reglum um fyrningar og
meðferð söluhagnaðar verði
tafarlaust breytt. Núverandi
reglur um fyrningar og meðferð
söluhagnaðar mismuna mjög
fyrirtækjum og einstökum at-
vinnugreinum. Skattfrelsi
söluhagnaðar veitir fyrirtækj-
um möguleika til að mynda
nýjan fyrningarstofn með þvi að
skipta um eignir á fárra ára
millibili. Nauðsynlegt er að
breyta fyrningarreglum og af-
nema skattfrelsi söluhagnaðar
á fyrnanlegum eignum.
— að breyta reglum um vara-
sjóð fyrirtækja á þann hátt að i
staö varasjóðs komi fjár-
festingarsjóður sem ráðstafa
skuli til fjárfestinga samkvæmt
nánari reglum. Fjárfestingar-
sjóður yrði meiri hvatning til að
fjármagna fjárfestingar að
hluta með eigin fé fyrir-
tækjanna ásamt þvi að stuðla að
betri hagstjórn. Nauðsynlegt er
að réttur fyrirtækja til að leggja
I fjárfestingarsjóð sé mismun-
andi eftir aðstöðu þeirra og
staðsetningu. Slikt gæti tryggt
jafnari dreifingu atvinnutækja
um landið.
Þótt nauðsynlegt sé að
umbreyta skattkerfinu, er ekki
siður nauðsynlegt að bæta
framkvæmd skattamála m.a.
með auknu skatteftírliti og
bættu skipulagi. Endurbætur á
skattkerfinu ásamt nauðsynleg-
um skipulagsbreytingum er þvi
eitt mesta jafnréttismál sem við
er að glima nú.
Framsóknarflokknum ber þvi
að beita sér af alefli i þessum
málaflokki.
Kjaramál
Sú óhagstæða hagsveifla, sem
gekk yfir þjóðina á siðasta ári,
hefur valdið mikilli almennri
kjaraskerðingu. Eins og nú
horfir i atvinnu- og kjaramálum
verður það að teljast brýnasta
hagsmunamál þjóðarinnar að
geröir verði kjarasamningar,
sem I reynd miðast við að bæta
hagsmuni láglaunastéttanna,
án frekari vinnustöðvana.
Skorað er á samningsaðila að
sýna ábyrgð og samningsvilja i
samskiptum. Einnig skorar 15.
þing S.U.F. á rfkisstjórnina að
hún beiti sér fyrir þvi að
launþegum séu tryggðar
verölagsbætur á laun. Ljóst er
að þaö visitölukerfi, sem við bú-
um við, hefur i för með sér
aukirm launamismun og hagur
hinna lægst launuðu hefur ger-
samlega verið fyrir borð
borinn. Þingið bendir á að
tilllaga Alþýðusambands ís-
lands um að sama krónutala
komi á alla launtaxta, sé spor i
rétta átt. Þingið telur ekki fært
að binda kaupgjaldsvisitöluna
viðskiptakjörunum vélrænt.
Hins vegar hvetur þingið aðilja
vinnumarkaðarins til frekari
viðræöna um breytt visitölu-
fyrirkomulag, þar sem tillit
verði tekið til framfærslu-
kostnaðar og viðskiptakjara.
Aö undanförnu hafa vinnu-
stöövanir lagzt af mestum
þunga á láglaunafólkiö, sem um
leið hefur borið minnst úr být-
um, eins og sannaðist i
samningunum vorið 1974.
Breytingar á aðferðum og
skipan þessara mála verða að
miðast við hag og afkomu lág-
launafólks. Vinnulöggjöf og
vinnubrögð við gerð kjara-
samninga verður að endur-
skoöa og stefna að þvi að meira
samstarf verði milli einstakra
starfshópa og launþegasam-
tökin I heild verði ábyrg fyrir
launahlutfalli stétta og starfs-
hopa. Tekið verði upp starfsmat
allra starfshópa.
Það er ekki sizt undir þessum
atriöum komið, hve fljótt ís-
lendingum tekst að rétta hag
sinn að nýju og tryggja á ný af-
komu heimilanna i landinu til
jafns við það sem var meðan
krafta Vinstri stjórnarinnar
naut að fullu. En um það
blandast engum hugur að at-
vinnuleysi eykur vanda
þjóðarinnar, og að það er höfuð-
viðfangsefni að þjóðinni takist
að bæta kjaraskerðinguna upp
sem allra fyrst og að haldið
verði fullri atvinnu.
Viðbrögð stjórnarand-
stöðunnar vorið 1974 við
tilllögum Ólafs Jóhannessonar
sýndu enn einu sinni algjört
ábyrgðarleysi Sjálfstæðis-
flokksins, enda verður þjóðin
öll nú að gjalda fyrir
skammsýni og flokkslega
þröngsýni forystumanna Sjálf-
stæðisflokksins, Alþýðu-
flokksins og brotanna af Sam-
tökum frjálslyndra og vinstri
manna.
Málefni
lífeyrisþega
Meðal hinna lægst launuðu
hafa elli- og örorkulifeyrisþegar
algera sérstöðu og eiga verst
með að bera hönd fyrir höfuð
sér. Þegar almenn kjararýrnun
á sér stað, hlýtur félagshyggju-
flokkur að leggja áherzlu á að
standa vörð um hag og rétt
þessa fólks.
Efnahagsmál
i.
15. þing S.U.F. bendir á að
öfugþróunin i innflutningsmál-
um hefur leitt stórfelldan vanda
yfir þjóðina. Þvi verður ekki
unað að gjaldeyri sé eytt án
nokkurrar skipulagshyggju eða
ábyrgðar. Um það er ekki að
ræða að svipta menn viðskipta-
frelsi en það frel i verður að
lúta þjóðarhagsmunum eftir þvi
sem aðstæður krefjast, en að
undanförnu hafa skapazt alger-
lega nýjar aðstæður i alþjóða-
viðskiptum og staða islenzka
þjóðarbúsins versnað að mun.
A sama hátt fer ekki á milli
mála að islenzkir hagsmunir
verða að vega þyngra en hags-
munir viðskiptabandalaga,
þegar að herðist i islenzkum at-
vinnumálum og islenzk fram-
leiðsla stendur höllum fæti i
samkeppni við innflutning.
Þannig er það óþolandi, að Is-
lendingar sæti afarkostum af
hálfu viðskiptabandalaga
varðandi Islenzkar útflutnings-
vörur, um leið og erlend fram-
leiðsla nýtur hlunninda á
markaði i landinu. Ef hér
verður ekki breyting á, er
einsýnt að Islendingar verði að
endurskoða i heild afstöðu sina
til viðskiptabandalaga. Um
fram allt ber þó að minna á það
að almenningur veitir islenzkri
framleiðslu og atvinnulifi
beztan stuðning með þvi að taka
innlendar vörur fram yfir
innflutningsvarninginn i þeim
mæli sem unnt er.
15. þing S.U.F. minnir á að
eigi þjóðinni að farnast vel,
verður að renna fleiri stoðum
undir islenzkt atvinnulif.
Annars vegar er um það að
ræða að næg og fjölbreytt at-
vinna verði fyrir hendi handa
auknum mannfjölda, og hins
vegar að fjölbreytni útflutnings-
atvinnuveganna verði meiri en
nú er, og þar með aukist
stöðugleiki efnahagslifsins. A
hinn bóginn ber að leggja á það
sérstaka áherzlu, að stóriöja
getur aldrei orðið þess megnug
að tryggja auknum mannfjölda
i landinu góða lffsafkomu. Is-
lenzkt atvinnulif hlýtur fram-
vegis að byggjast fyrst og
fremst á öflun hráefna heima
fyrir og vinnslu þeirra. Auk
sjávarútvegar og iðnaðar hefur
landbúnaðurinn lykilhlutverki
að gegna I sjálfstæðu þjóðfélagi
á Islandi, þar sem hann sér
þjóðinni fyrir eigin matvæla-
framleiðslu, hráefnum til
iðnaðar, og er hornsteinn
öruggrar byggðar um landið
allt. Islenzk fyrirtæki, smærri
og stærri, hljóta hér eftir sem
hingað til, að brauðfæða þjóðina
Dagbjört Höskuldsdóttir i ræðustól.
Guðmundur Bjarnason, Húsavik, var forseti þingsins.
UNGRA FRAMSÓKNARAAANNA