Samvinnan - 01.12.1940, Blaðsíða 8

Vefnaðarvörubúð KRON á Hverfisgötu
Figveci árið 1934 frumkvæðis- og forvígismaður stofn-
unar Pöntunarfélags verkamanna í Reykjavík. Hann
beitti sér og manna mest fyrir sameiningu allra þeirra
félaga, sem í Reykjavík og nágrenni störfuðu að bætt-
um verzlunarkjörum almennings og stefndu að sama
marki. Og enda þótt margir gegnir menn aðrir og
áhugasamir hafi lagt hér hönd á verk, hefir hann bor-
ið hita og þunga dagsins af því mikla skipulagsstarfi,
sem unnið hefir verið á þessum vettvangi síðustu árin.
Af undangenginni reynslu varð honum þegar ljóst, á
hverskonar skerjum steytt hafði verið með rekstur
neytendafélaganna í Reykjavík og að leita þyrfti hald-
kvæmari ráða, ef traustlega skyldi byggja og til fram-
búðar. Hann gerði sér því snemma far um að kynnast
erlendum aðferðum þeim, sem bezt hafa gefizt um
skipulag og rekstur slíkra félaga og leitaði þá einkum
til Svíþjóðar. En Svíar eru taldir standa einna fremstir
allra þjóða um hagfeld og sterk neytendasamtök í
verzlun og iðnaði. Árið 1936 fór hann fyrstu för sína
til útlanda þessara erinda, og árið 1937, þegar sýnt
þótti, að sameining allra neytendafélaga í Reykjavík
10. HEFTI
og nágrend myndi takast, fór hann aðra för, til Sví-
þjóðar. Dvaldist hann þá hjá kaupfélaginu í Eskil-
tuna, sem er meðal fremstu félaga Svía um reksturs-
skipun og myndarskap og því mjög til fyrirmyndar.
Við stofnun Kron tók Jens Figved upp nýja skipun um
rekstur slíks félags hér á landi, sniðið að mestu eftir
hinni erlendu fyrirmynd. Hefir Kron síðan staðið í
nánu sambandi við Kaupfélagið í Eskiltuna og notið
um margt fyrirgreiðslu þess og leiðbeiningar um vafa-
atriði, við frumrekstur slíkrar félagsskipunar hér á
landi. Teiknistofa Kooperativa Förbundet teiknaði
innri skipun aðalbúðar félagsins.
Skipulag og starfshættir Kron eru um margt svo
sérstæðir hér á landi, að ástæða þykir til, um leið og
rakin eru tildrög og saga félagsins, að gera nokkra
grein fyrir þeim. Eru þar stigin ný spor á þróunarleið
samvinnureksturs í landinu, sem gætu orðið til fyrir-
myndar öðrum félögum þeim, er starfa við lík skil-
yrði, og ef til vill að einhverju leyti öllum samvinnu-
félögum landsins. Verða hér raktir helztu drættir í
skipun félagsins og starfsháttum:
Félagsdeildir. Pöntunarfélag Verkamanna í Reykja-
vík var upphaflega stofnað með samruna nokkurra
sjálfstæðra pöntunardeilda í Reykjavík og við Skerja-
fjörð. Voru deildirnar þá þegar tölusettar. Við hina
síðari og meiri sameiningu var þessari skipun haldið,
og skipa félagið alls 16 tölusettar deildir í Reykjavík
og nágrend. Hver deild hefir sína stjóm og kýs fulltrúa
á félagsfundi, einn fyrir hverja tuttugu félagsmenn.
Félagið leggur megináherzlu á það að halda lífrænu
sambandi milli stjómar félagsins og starfrækslu
annarsvegar og einstakra félagsmanna hinsvegar.
Þetta hlutverk hefir verið falið sérstökum fulltrúa,
Guðmundi Tryggvasyni, frá Stóruborg í Víðidal. For-
Vefnaffarvörubúð KRON.
156
KRON-búðin viff Strandgötu í Hafnarfirffi.