Samvinnan - 01.03.1950, Blaðsíða 12

til þess að iara að undirbúa kvöldgjöf-
ina. Klukkan fimm fá kýrnar þurrhey.
En klukkan sex hefjast kvöldmjaltirn-
ar. Áður en það getur orðið, þarf að
þvo mjaltavélar og brúsa, hreinsa til
í fjósinu og að því loknu koma mjólk-
urbrúsunum fyrir í kælikerinu til
fyrramáls.
Á meðan piltarnir liafa unnið að
hinum daglegu störfum úti við eða í
fjósi og hlöðu, liafa stúlkurnar á
bænum haft ærinn starfa, undir stjórn
húsfreyjunnar. Það þarf að hafa mat
tilbúinn handa heimilisfólkinu á rétt-
um tírna, sinna fatnaði þeirra og ann-
arra heimilismanna, og ótal öðrum
störfum, sem kalla að á hverju einasta
heimili, bæði í sveit og kaupstað. Þeg-
ar tími er aflögu, situr húsfreyjan
gjarnan við vefstól sinn og vefur ýmis-
legt til heimilisns. Þennan dag er liún
að vefa efni í gluggatjöld, forkunnar
fögur og smekkleg.
Þegar kvöld er komið og löngu
dagsverki lokið, situr heimilisfólkið
gjarnan í stofu og lilustar á útvarp, les
1 blaði eða bók eða rabbar við ná-
grannann, sem e. t. v. hefur komið í
heimsókn. Eða skroppið er á næsta bæ,
eða á fund eða skennntun í samkomu-
húsi sveitarinnar. Ef unnt er, er geng-
ið snemma til náða, því að morgundag-
urinn byrjar snemma.
ANNIG líður þessi vetrardagur,
og víst hefur hann ekki verið við-
burðalaus. Allt hefur mátt heita á
ferð og flugi frá því snennna um
morguninn þar til kvölda tekur. Þann-
ig munu þeir vera margir, vetrardag-
arnir í sveitinni. En með nýrri árstíð
koma ný störf. Þá breytist hin daglega
starfsáætlun. Starf bóndans er nátengt
árstíðunum og náttúrunni. Líf hans
og starf er fast bundið við lækkandi
sól og hækkandi sól. Hvert nýtt tíma-
bil færir ný verkefni upp í hendurn-
ar. Starfsárið allt er fullt af tilbreyt-
ingum.
Þegar lialdið er lieim um kvöld,
eftir að hafa fylgst með störfunum
einn dag — aðeins einn dag —, bera
menn ósjálfrátt saman það, sem gerzt
hefur, og það, sem þeir sjálfir ]>ekkja
bezt. Og þá vakna þessar spurningar:
Er til veglegra og skemmtilegra starf
fyrir ungan, röskan inann, sem ann
náttúrunni og vill vera sjálfs síns
lierra, en vera bóndi á góðri jörð í
glæsilegri sveit? Hlýtur það ekki að
vera skennntilegt og uppörvandi að
vita, að maður á sjálfur þá j(>rð, sem
maður gengur á, og með alúð og starfi
veitir hún manni sjálfum og fjölskyld-
unni öruggt lífsframfæri? Er nokkuð
þroskavænlegra starf en að hlúa að
móður jörð og skila lienni fegurri og
betri í hendur eltirkomendanna en
iiún var, þegar maður tók við henni?
Þessum spurningum er raunar auð-
svarað, þótt það verði ekki gert hér.
En hin nýja tækniöld, sem nú er hafin
í íslenzkum landbúnaði, lilýtur að
leiða til þess, að fleiri ungir menn
liugleiði þessar spurningar á næstu
árum, en verið hefur nú um nokkurt
árabil.
Þegar timi vinmt til frá öðram störfum, er
dyttað n<) gömlum vörubil, sem œtlunin er
að gera gangfceran fyrir vorið. Nýlegur vöru-
bill er og til á bcenum.
t, ■ --- ■ ------------------
Nokkur atriði úr 1000 ára
sögu Möðruvalla
Frá því er skýrt í Melabók, að
Hafliði hinn örvi Hrólfsson, Helga-
I sonar magra, hafi fyrstur manna
byggt að Möðruvöllum. Hefur það
verið um árið 925. í elli sinni seldi
hann bú sitt í hendur Eyjólfi frænda
sínmn Einarssyni, er áður bjó á Jór-
uimarstöðum. Mun það hafa verið
um 960. Eyjólfur drukknaði í
Gnúpufellsá 985. Synir hans voru
Einar Þveræingur og Guðmundur
hinn ríki, sem bjó langa stund á
Möðruvöllum við mikla rausn. Hann
lézt árið 1025. Eyjólfur sonur hans
tók þá við búsforráðum, en síðan
Þorsteinn sonur hans, og þá KetiII
sonur hans. Mun hann hafa farið að
búa þar laust eftir 1100. Varð hann
tengdasonur Gizurar biskups, og
kirkjuprestur á Möðruvöllum, en
síðar biskup á Hólum, eftir Jón Ög-
mundsson. Af öðrum ábúendum
Möðruvalla til foma má nefna Þórð
Hallsson riddara, var hann mágur |
Árna biskups Helgasonar, andaðist í
1312. Loftur ríki sonur hans. Sonur
hans, Þorvarður, tók við búi eftir
hann. Var hann kvæntur Margréti
Vigfúsdóttur hirðstjóra ívarssonar.
Kom þar saman mikill auður úr
báðum ættum. Eignaðist Möðru-
vallakirkja þá gripi fagra. Frá þeim |
hjónum mun komin altaristafla sú
hin fagra, sem enn er í kirkjunni.
I
^ ------------------ - -----
12