Samvinnan - 01.05.1950, Blaðsíða 34

sem eru langsamlega beztar þessara
teguhda, eru léttar og hlýjar. Ekki
líkar öllum jafn vel að hafa sæng-
ina saumaða þannig, að verið sé
einn geymur. „Við sváfum með
stóra fiðurpoka ofan á okkur,“
sagðí Englendingur einn, sem lýsti
ferðalagi á íslandi, „og fjaðrirnar
voru alls staðar annars staðar en
þar, sem þær áttu að vera.“ Bezt er
talið, að sængur séu saumaðar með
skilveggjum eða milligerðum fkan-
aler) 7—10 cm. breiðum, og sem
lielzt eru látnir liggja eftir sænginni
endilangri, með ca. 25 cm. milli-
bili. Ekki er nauðsynlegt að þessir
skilveggir séu úr dúnheldu lérefti.
Með Jdví að sauma sængurnar á
þennan hátt, helzt dúnninn jafnt í
allri sænginni, og hún fær jafna
þykkt. Því meir, sem notað er af
fiðri, því þyngri verða þær, og yfir-
sæng, gerð af eintómu fiðri, er allt
of þung til Jress að okknr geti liðið
vel undir henni. Æðardúnninn er
hið allra ákjósanlegasta, en liann er
jafnframt hið allra dýrasta af þessu
tagi. Ætlað er að um 1 kg. af
hreinsuðum æðardún sé hæfilegt í
einá sæng. Æðardúnn mun kosta
um kr. 450.00 kílóið, svo að það
verða að teljast mikil útgjöld að
koma upp æðardúnssængum, J^ótt
ekki sé nema handa tveim. Samt
sem áður verður það að teljast
skynsamlegt, ef tök eru á því, vegna
þess, að góð æðardúnssæng er það
allra bezta, sem við getum fengið
til þess að sofa við, en yíirsængin
er engu minna atriði en dýnan,
þegar sett er upp gott rúm. Það ætti
að vera kappsmál allra íslendinga,
að eiga góða æðardúnssæng.
Erlendis eru sængur, eins og iiér
eru notaðar, ekki algengar, en þó
nninu þær nokkuð Jrekktar í sum-
um löndum. Algengast er að notuð
séu teppi í stað sængur, bæði ullar-
og baðmullarteppi og vatteruð
teppi, eða stopp-teppi, eins og Jrau
eru stundum nefnd. Ullar- og baðm-
ullarteppin þykja heppilegust sök-
um Jress, hve auðvelt er að hreinsa
Jrau og þvo. Sjúkrahús nota næstnm
því einvörðungu slík teppi, einnig
Hagkvcemt svefnherbergishúsgagn. Efsta skúffan getur jafnframt verið skrifborð, sú nœsta
snyrtiborð, neðar eru þrjár rúmgóðar skúffur.
hótel og fleiri slíkar stofnanir. Þar
sem teppi eru notuð í stað sængur,
eru ekki notuð sængurver en í stað
þess yfirlök, og er teppunum raðað
ofan á yfirlakið, fyrst 1—2 baðmull-
arteppum og síðan ullarteppum, og
fer fjöldi jreirra eftir því, hve kalt
er. Þegar teppi eru notuð til Jress
að sofa við, þurfa þau að vera vel
merkt, svo að þau ruglist ekki sam-
an, t. d. Jregar viðrað er. Þetta á að
sjálfsögðu við þar, sem margt er í
heimili. Heppilegt er að sauma
kant, eða brydda ullar- og baðmull-
arteppi, sérstaklega langhliðina,
vegna þess, að Jrau vilja annars
teygjast við þvott og veðrun.
Koddar.
Áður fyrr voru notaðar fiður-
undirsængur og koddar gerðir úr
sama efni. Nú eru þessar linu und-
irsængur, sem betur fer, að hverfa
úr sögunni. Koddarnir aftur á móti
eru enn gerðir úr svipuðu efni. Sér-
fræðingar segja, að maðurinn þurfi
að hafa mýkra undir höfðinu held-
ur en hinum hluta líkamans. Þess
vegna liefir það haldizt, að not-
aðir séu fiður- og dúnkoddar. Það
er vandi að velja fiður og dún, og
þurfa þar helzt kunnáttumenn að
vera með í ráðum. í fiðri og dún
eru mikil óhreinindi og úrgangs-
efni, sem geta verið skaðleg heilsu
manna. Þetta á sér stað t. d. í anda-
fjöðrum. Úr 1 kg. af óhreinsuðu
fiðri kemur við hreinsunina 1 /4—
V2 kg. úrgangur, sem getur verið
skaðlegur. Það er Jrví mikið atriði,
að fiður og dúnn sé hreinsað á sem
allra beztan hátt. Gæsafiður er
einnig notað í kodda, og getur það
verið gott. Gæði koddans má nokk-
uð rnarka af þyngd hans. Góður
koddi er léttur og „hækkar, Jregar
höfuðið er tekið af“, eins og segir
í gátunni. Efni, sem nefnt hefir
verið „kapok“ hefir einnig verið
notað í kodda. „Kapok“ er unnið
úr plöntu, sem er lík baðmullar-
plöntunni og vex á Java, Ceylon,
Indlandi, Kína og víðar. Hægt er að
komast að því, hvort „kapok“ er
blandað baðmull, með því að væta
svolítið af því. Ef í því er baðmull,
blotnar það.
Margir nota tvo kodda, einn
undirkodda og lítinn yfirkodda eða
svæfil. Ekki er talið rétt að hafa
mikið undir höfðinu, og ýmsir
læknar telja, að líkaminn liggi eðli-
legar og réttar, sé aðeins notaður
einn koddi. Þetta fer þó nokkuð
34