Samvinnan - 01.05.1950, Blaðsíða 38
Einkum virtist henni þetta augljóst dag nokkurn, þegar
hún og Gjert sonur hennar stóðu á bryggjunn og l)iðu eftir
bátnum, sem átti að flytja þau heim. Frú Beck og rnaður
hennar gengu af tilviljun urn hafnarbakkann dálítið
álengdar og leiddust. Frúnni varð tíðlitið til konu liafn-
sögumannsins, eins og hún gæti naumast liaft af henni
augun. Og augnaráð hennar var dapurlegt og spyrjandi.
Það var engu líkara en að hún þættist eiga eitthvað vantal-
að við hana, og ósjálfrátt kinkuðu þær kolli hvor til ann-
arrar í kveðjuskyni. — Svo liðu nokkur næstu árin, að þær
sáust ekki, enda kom Elísabet næstum aldrei til Arnar-
dals á því skeiði æfi sinnar.
XXVI
Og þá víkur loks sögu vorri aftur til þess tíma og þeirra
atburða, sem gerðust í uphafi lrennar, — nóttina, sent hafn-
sögumaðurinn liafði farið að heiman í styttingi og tekið
son sinn með sér út á sjóinn. Elísabet var þá í meira hug-
aræsingi en venjulega, og höfðu þó slíkir atburðir áður
komið fyrir í sambúð þeirra hjóna. Þegar Söfvi hafði látið
skapsmuni sína bitna á drengnum, hafði æðislegt bál
kviknað í huga hennar, og henni var sjálfri ljóst, að litlu
liafði munað, að hún missti vald á skapi sínu, og aðeins
gamall vani hafði gert henni mögulegt að þegja einnig í
þetta sinn. Afsakanir þær, sem hún hafði annars jafnan á
reiðum höndum vegna Sölva, létu nú ekki á sér bæra.
Hún sat lengi uppi um nóttina í hljóðri örvæntingu, og
henni gaf sýn yfir liðna æfi. Hún fann, að þolinmæði
hennar var að þrotum komin.
Var hún þá algerlega réttlaus? Átti hún þá ávallt að
þegja, þola og þreyja, unz annað hvort þeirra væri borið
til moldar í kirkjugarðinum á Tromseyju?
Og þegar þessar hugleiðingar voru nú einu sinni vakn-
aðar í sálu hennar, gat liún alls eigi lirakið þær þaðan aft-
ur. Þær ásóttu hana stöðugt næsta dag, svo að hún gat með
engu móti eirt við vinnu sína. Hún kveið því, að Sölvi
kæmi óvænt og fyrirvaralaust heim aftur, því að hún
treysti sér illa til að hafa stjórn á skapsmunum sínum.
Henni fannst allt í einu, að hennar eigin heimili væri orð-
ið þröngt og loftlaust — eins og fangelsi, sem hún hefði
setið í árum saman. Hún tók Hinrik litla í fang sér til að
stilla sig. Um kvöldið brast hún í ákafan grát. Henni fund-
ust allar þessar hugsanir svo syndugar og fann, hversu heitt
hún elskaði Sölva, þrátt fyrir allt, og kjökraði ráðþrota í
gaupnir sér.
En þegar frá leið, fann hún þó gjörla, að eitthvað hafði
gerzt, sem ekki varð aftur tekið, — að þetta gat ekki gengið
svo til langframa. Einhvern næsta daginn bárust henni
boð frá móðursystur hennar, sem lá þungt haldin og óskaði
að tala við hana. Elísabet brá strax við og fór með Hinrik
litla son sinn inn til Arnardals, og skildi eftir boð til
Sölva, sem hún bjóst við heim á hverri stundu. Það lá við,
að hún væri því sárfegin að vera ekki heima, þegar hann
kæmi af sjónum í þetta sinn.
Það voru eigi alllítil tíðindi á sína vísu þar í bænum, að
Kristín gamla var veik, því að hún Iiafði stundað þar hjúkr-
unarstörf um langan aldur. Margur fjölskyldufaðirinn
minntist þess að hafa séð andlit hennar lúta yfir sig, í
barnæsku, þegar þeir liöfðu verið veikir í einhverri far-
sóttinni, og sjálfsagt hafði þótt, að hún væri tilkvödd,
þegar alvarlegan sjúkdóm bar að höndum. Það var hugg-
un í því að sjá þessa sterku, hljóðlátu og rólegu konu svsla
við sjúklingana af nærfærni, sinni og reynslu. Hún taldi
aldrei eftir sér að vaka yfir þeirn af óþreytandi elju oo- nær-
færni, og livað var þá við því að segja, þótt hún væri einráð
nokkuð og sérvitur og færi sínu fram í hvívetna? Læknir-
inn hafði fljótlega áttað sig á því, að málum var þannig
háttað þar í bænum, að honum var þörf á því, að vinna
traust og hylli gömlu konunnar til þess að halda tiltrú og
áliti borgaranna, en ekki hið gagnstæða.
Frú Beck hin yngri hafði stöðugt fylgzt með því, hvernig
ltorfði um veikindi gömlu konunnar. Og þegar liún frétti,
að Kristín garnla mundi á batavegi, gat hún ekki staðizt
])á fi eistingu að nota tækifærið að heimsækja hana og ná
þar með fundi Elísabetar.
Hún kom þangað snemma dags. Kristín gamla var fallin
í íólegan svefn, og Elísabet, sem sat við rúmstokk hennar.
sá gegnum gluggann, að frú Beck var á leið þangað. Hún
beið þess rneð hjartslætti, að hún opnaði dyrnar, en þegar
fru Beck dvaldist lengi úti í anddyrinu, gekk hún sjálf til
dyra og opnaði hurðina.
Þeim varð báðum mikið um, þegar þær stóðu þarna aug-
liti td auglitis. Elísabet leiddi liana inn í hið litla vistlega
eldlms, þar sem súpa handa sjúklingnum sauð í dálitlum
skaftpotti yfir eldinum. Elísabet bauð frúnni sæti. Kyrrðin
yar svo mikil, að þær gátu heyrt stundarklukkuna tifa inni
í stofu sjúklingsins, þar sern gamla konan svaf svefni hinn-
ar réttlátu í góðum afturbata. Nokkur stund leið svo, að
hvorug þeirra yrti á hina. Að lokum spurði frú Beck ós'köp
lágt:
„Hvernig líður frænku yðar, Elísabet?“
Þetta var ósköp eðlileg spurning, en Elísabet fann
glöggt, að hún var þó aðeins almennur inngangur að öðru
og þýðingarmeira efni, enda hafði frúin þá um morgun-
38