Samvinnan - 01.06.1950, Side 8

græna eyra. Á þetta heimili er sannar-
lega gott að koma, og eg finn vel, að
við heima á Fróni höfum ekki einka-
leyfi á því, sem kallað er sönn gest-
risni.
Um kvöldið sitjum við fyrir framan
arineldinn í stofunni, og umræðuefn-
ið er auðvitað ísland og Skotland;
hjónin þurfa margs að spyrja, því að
hvorugt hefur séð íslending áður, og
kvöldið líður fljótt, enda eru skozku
arineldarnir meistarar í því að skapa
með bjarma sínum liiýjar og skemmti-
legar kvöldvökur. Það hafði verið
ákveðið, að eg gisti hér aðeins í nótt,
en það er fljótt að breytast veður í
lofti, og nú er því slegið föstu, að ég
dvelji allan tímann á þessu heimili,
meðan ég verð í Aboyne, og ég tek
boðinu með mikilli ánægju, enda var
mér það óhætt, því að þessi fjölskylda
varð bezta velgerðafólk mitt, er *ég
mætti í Skotlandi.
ETTA kaupfélag hefur verzlanir
í tíu þorpurn í héraðinu inn frá
Aberdeeen, á milli ánna Dee og Don,
og öll þessi sveitaþorp styðjast að
nokkru við landbúnað og skógarhögg,
og mikill fjöldi sumargistihúsa er hér
í hverju þorpi, og allar smugur eru
yfirfullar allt sumarið, því að ,túristar‘
frá stórborgum Englands yfirgefa ys-
inn og þysinn og steikjandi sólarbráð,
og njóta hér í skógardölunum hins
heilnæma fjallalofts. Ein fjölskylda
dvelur hér skammt frá Aboyne yfir
sumartímann, sem beðið er eftir með
meiri fögnuði og eftirvæntingu en
gengur og gerist. Það er brezka kon-
ungsfjölskyldan. Þeirra mikla sumar-
heimili heitir Balmoral kastali. Þegar
kóngur og drottning korna með við-
hafnarlest gegnum litlu, friðsælu
sveitaþorpin, er mikið um dýrðir.
Enda er þessi hluti Aberdeenhéraðs-
ins oft nefndur „Hin konunglega
Deeside“. Eg sé, að það hefur ekki
verið í kot vísað, að senda mig í þenn-
an kóngsgarð,
Aðalskrifstofur kaupfélagsins eru í
þorpinu Ballater, svo að kaupfélags-
stjórinn verður að aka þangað frá
heimili sínu snemma á morgnana, og
er það 20 mínútna akstur. Þegar ég
kenr lúngað, eru fyrstu ferðamanna-
hóparnir að koma. Það er því mikið
að gera í kaupfélaginu, og Mr. Nichol-
son verður að hafa vakandi auga á
því, að ekkert vanti í búðirnar fyrir
hina miklu kauptíð. Og auga lians er
sannarlega vakandi, heilbrigðari og
duglegri starfsmann er erfitt að finna.
Hann er hreint og beint elskaður af
öllu sínu starfsfólki, og virðist vera
mikill góðkunningi félagsmanna, því
ég hef tekið eftir, að á ferðum sínum
um félagssvæðið þarf hann oft að
stanza og leysi vandræði margra
manna. Mr. Nicholson vinnur jafnan
12 klst. á dag, og getur lítið verið
lieima, enda er reikningsuppgjör um
þetta leyti. Hann segir að Skotar
drekki svo mikið whisky um áramót-
in, að þá sé ekki liægt að fást við ára-
mótauppgjör. En Mr. Nicholson á þó
aldrei svo annríkt, að hann komi ekki
heim eitt kvöld í viku til að baða
krakkana; það er atvinna, sem hann
vill alls ekki missa af, og þegar því er
lokið, verður hann að aka aftur til
Ballater og ljúka við dagsverkið, og
þó er þessi dugnaðarforkur ekki
ánægður með daginn, fyrr en við höf-
um hamazt um stund í rökkrinu við
að reita arfa og hreinsa til í garðinum,
aðstoða við uppþvott í eldhúsinu,
hlusta á skottís, danslög frá Glasgow-
útvarpi og stíga einn skottísdans við
frú sína; þá fyrst er kominn tími til
að fara að hátta, og svo er síðasta orð-
ið: Eg vek þig kl. 7 í fyrramálið!
EG dvaldi í flestum þorpunum í
þessu kaupfélagi, og vann þar
með starfsfólkinu flest störf, sem fyrir
koma; lengst af var eg í Aboyne, enda
kunni eg þar bezt við mig. Aboyne er
án eía fegursti staðurinn, sem ég sá í
Skotlandi. Þorpið stendur við brú,
sem er yfir ána Dee, en á bökkum
hennar er lancl frjórra og gróðurríki
meira en annars staðar. Dee er í mín-
um augum Laxá Skotlands.
Kaupfélagsstjórarnir í þorpunum
vinna lítið að skrifstofustörfum, þau
störf vinna einungis stúlkur, en þeir
eru aðallega við afgreiðslu í búðun-
um, og hafa því mikið samband við
félagsmennina; flestir bjuggu þeir í
verzlunarhúsinu, og urðu fyrir mikl-
um óþægindum af því eftir lokunar-
tíma.
Á stríðsárunum var íbúatala þess-
ara sveitaþorpa margföld, miðuð við
það, sem hún er á venjulegum tím-
um, vegna þess að þá streymdi fólkið
þangað, sem loftárásahættan var hverf-
andi lítil. Þá var tekin upp sú regla,
að hver meðlimur kaupfélags, sem er
innan vébanda skozka eða enska sam-
bandsins, getur verzlað í hvaða kaup-
félagi sem er og fengið tekjuafgang,
aðeins ef hann gefur upp félagsnúmer
sitt. Kaupfélag það, sem liann verzlar
við á ferð sinni, annast um greiðslu
tekjuafgangsins til hans heimafélags.
Um helmingur af allri verzlun þessa
félags fer fram frá söluvögnum; þeir
aka vörunum heim til allra ltúsmæðra
sveitanna einu sinni í viku. Vagnar
þessir eru innréttaðir eins og verzl-
unarbúðir, og í þá er hægt að raða
8