Samvinnan - 01.07.1950, Blaðsíða 10

Sjötugur:
Sigurður Kristinsson
formaður stjórnar Sambands ísl.
samvinnufélaga
ANNAN dag júlímánaðar kom hóp-
ur vina og samstarfsmanna saman
á Hótel Borg í Reykjavík með Sigurði
Kristinssyni, forstjóra, frú lians og
sonum þeirra, til að votta honum virð-
ingu og þakklæti á sjötugsafmæli hans.
Sigurður Kristinsson hefur þrem
sinnurn á ævinni verið af samvinnu-
mönnum valinn til að gegna hinum
ábyrgðarmestu stöðum í landinu.
Hann var forstjóri Kaupfélags Eyfirð-
inga, þegar það varð langstærsta og
fjölbreyttasta smásöluverzlun á land-
inu. Hann varð forstjóri Sambands ís-
lenzkra samvinnufélaga, þegar var að
verða rnesta verzlunarfyrirtæki, sem
starfað hefur á íslandi. Og eftir að
hann hafði, sökum venju um aldurs-
takmark trúnaðarmanna þjóðarinnar,
lagt niður umboð sitt, sem forstjóri
Sambandsins, báðu samvinnumenn
landsins hann að taka enn hærra en
ekki jafn vinnufrekt trúnaðarstarf,
með því að vera formaður í stjórn
Sambands íslenzkra samvinnufélaga.
Margir menn eyða miklum tíma og
orku til að öðlast mannvirðingar. Sig-
urður Kristinsson er ekki einn í þeirra
tölu. Hann hefur aldrei óskað eftir
eða beðið um nokkra vegtyllu eða
hlunnindi. Hann hefur liaft djúptæka
löngun til að starfa og til að gera vel
öll verk, sem hann vann að. Það er ekki
nógu mikið af mönnum með það liug-
arfar.
Þess vegna sækist mannfélagið eftir
einmitt þeim mönnum, sem taka á
bak sér þungar en nauðsynlegar byrð-
ar og spyrja aldrei um lengd vinnu-
dagsins eða launin.
Sigurði Kristinssyni finnst sjálfum,
að hann hafi ekki haft nógu mikið af
þessum hæfileikum, sem heppilegir
voru fyrir mann, sem gegndi sams
konar trúnaði og honum var fenginn.
Öðrum finnst annað. Mannfélagið
uppgötvaði skjótlega yfirburði hans,
Sigurður Kristinsson,
formaður S. 1. S.
og bað hann að taka að sér forystu við
erfið verk og lausn mikilla vandamála.
í félagsmálum frjálsra þjóða, skipt-
ast á hættu- og vaxtartímabil. Flestir
menn eru svo gerðir, að Jneim jiykir
skemmtilegra að vinna að fyrirtækj-
um, sem eru í örum vexti, lieldur en
að verjast áföllum á erfiðum tímum.
Hvort tveggja er jafn vandasamt og
jafn erfitt, ef vel skal vinna. Sigurður
Kristinsson var í J^essu efni líkur Jreim
liðsforingjum, sem eru sparir á blóð
liðsmanna sinna, sækja fram, en meta
öryggið mest. Kaupfélag Eyfirðinga cx
hröðum skrefum frá 1914, Jaegar Hall-
grímur Kristinsson tók að sinna heild-
sölumálum Sambandsins og þar til Sig-
urður Kristinsson l'lutti til Reykjavík-
ur vorið 1923 til að verða forstjóri
Sambandsins. En það reyndi enn þá
meira á Sigurð Kristinsson í krepp-
unni, sem hófst 1930, lieldur en á
undangengnum góðæratíma. Undir
stjórn hans varð KEA fyrsta stórfyrir-
tæki á landinu, sem fullgræddi sár hall-
ærisáranna eftir fyrra stríðið. í Sam-
bandinu biðu Sigurðar Kristinssonar
kreppuerfiðleikar á miklu hæri'a stigi
heldur en meðan hann var kaupfélags-
stjóri Eyfirðinga. Mörg af hinum ný-
mynduðu kaupfélögum höfðu lítt æft
forystulið og lentu í miklum skuldum
1920—22. Það tók Sigurð Kristinsson
nálega aldarfjórðung að rétta við að-
stöðu samvinnumanna eftir lyrra stríð
og kreppuna, sem hófst 1930. Þegar
hann lét af forstjórastörfum 1940 var
fjárhagsaðstaða kaupfélaganna og Sam-
bandsins hin glæsilegasta. Sigurður
Kristinsson hafði unnið ánægjulegan
sigur að nokkru á fjármálasviðinu, og
eru til um þá hlið málsins glöggar
tölur. En öllu Jjýðingarmeiri voru upp-
eldisáhrifin. Leiðtogar og liðsmenn í
sam\innufélögunum fundu, að Sig-
urður Kristinsson var hin örugga og
föðurlega forsjón jreirra allra. Þegar
þurfti að spara, var hann fyrstur til að
leggja á sig byrðarnar. Þegar kaupfélag
í Rvík, Jiar sem hann var ekki félags-
maður, lenti í skuldavandræðum,
borgaði liann nokkuð af tapinu af
eigin fé, með liinum raunverulegu
aðilum, sem báru lagalega og sið-
ferðilega ábyrgð á tapinu. Þar var
endurtekin úti á íslandi sagan um
hershöfðingjann í Austurlöndum, sem
hellti niður í sandinn svaladrykk, sem
honurn var boðinn, af því að ekkert
var til handa liðsmönnunum. Sigurð-
ur Kristinsson efldi jöfnum höndum
manndóm og fjárhagslegt sjálfstæði
samherja sinna, þó að hann J^ekkti þá
ekki persónulega.
Skömmu eftir að stríðinu lauk 1945
kom ný fjárkreppa á íslandi. Sennilega
10