Samvinnan - 01.10.1950, Blaðsíða 12
Nýlizkulegar framleiðsluvélar i Smjörlikisverksmiðju K.E.A. d Akureyri. Engin mannshönd
snertir á efninu frá þvi að hráefnið er látið i braðsluofnana og þar til smjörliliisstykkið er
látið i umbúðakassana til sendingar til viðskiþtamanna urn land allt.
NÝLEGA LÉT erlendur blaðamað-
u r, sem liér var á ferð, svo um
mælt í blaði sínu við heimkomuna, að
íslenzkt smjörlíki væri bragðverri vara
en smjörlíki annarra þjóða. Skýringu
á þessu fyrirbrigði var ekki að finna
í grein hans. Líklega hafa lesendur
haldið, aA smjörlíkisverksmiðjur Is-
lendinga væru lakari en slíkar verk-
smiðjur gerast hjá nágrannaþjóðunum
eða kunnátta landsmanna í þessari
framleiðslugrein væri minni. íslenzk-
ir neytendur hafa ekki tækifæri til þess
að gera samanburð á því smjörlíki, sem
hér er á boðstólum og erlendum teg-
undum, en með því að þessara unt-
mæla liins erlenda blaðamanns hefur
verið getið í íslenzkum blöðuin, er lík-
legt, að menn undrist þetta ástánd og
rifji það þá líka upp með sjálfum sér,
að smjörlíkið hér á landi er áreiðan-
lega lakari vara en fyrir stríð. Hvernig
stendur á þessu?
SAMVINNAN heimsótti nýlega
smjörlíkisverksmiðju KEA á Ak-
ureyri, einu samvinnusmjörlíkisverk-
smiðjuna á landinu, og leitaði þar
svars við þessari spurningu. Þessi verk-
smiðja hóf starf 1930 í nýjum húsa-
kynnum, með nýtízkulegum vélum, og
veitti erlendur sérfræðingur henni for-
stöðu til að byrja með, en ílentisf síð-
an hér og starfaði við verksmiðjuna
fram ásíðustu ár. Smjörlíkisverksmiðj-
an vakti þegar í byrjun athygli neyt-
enda um land allt. Vörur hennar —
Flóra og Gula bandið — þóttu góðar
og vandaðar og starfræksla þessa sam-
vinnufyrirtækis varð þegar á fyrstu
árum til þess að lækka verðlag á smjör-
líki í landinu. — Á árunum 1930—1940
var oft erfitt fjárhags- og gjaldeyris-
ástand í landinu, en samt tókst að
halda uppi nægilegri smjörlíkisfram-
leiðslu og til framleiðslunnar voru m.
a. keyptar ágætar kókosolíur, sem eru
eitt hið bezta smjörlíkishráefni, sem
völ er á. Upp úr styrjaldarlokum áttu
íslendingar mikla gjaldeyrissjóði um
skeið og allt fram á síðustu tíma hafa
gjaldeyristekjur þjóðarinnar verið
miklu meiri en þær voru á J^essum ár-
um. Sarnt hefur brugðið svo við, að
kókosolíur fást ekki lengur til smjör-
líkisframleiðslunnar, lieldur eru nú
eingöngu eða nær eingöngu keyptar
sojaolíur, sent eru eitthvað ódýrari, en
Esnu sinni var lalað um á lila smjörlíkiS bláll
Skoðanir manna á gildi smjörlíkis hafa tekið miklum breytingum
12