Samvinnan - 01.11.1950, Blaðsíða 29
við aldur, náðu sér aldrei eftir þetta áfall. Þau voru í
strangtrúarflokki, ákaflega guðhrædd og vönd að virðingu
sinni. Þau önduðust bæði, sagði kennarinn mér, með
stuttu millibili, áður en tvö ár voru liðin frá fæðingu
Lydíu, og Tliomasína varð ein að standa fyrir búskapnum
á kotinu og annast uppeldi barnsins.
Eg spurði kennarann, hvort hann hefði nokkra liug-
mynd um það, hvers vegna liún hefði skírt barnið sitt
þessu nafni. Hann sýndi mér nafnaskrá barnanna í þorp-
inu. Nálægt því helmingur þeirra bar óskop hversdagsleg
og óbrotin nöfn. Fáeinar stúlknanna voru skírðar nöfn-
um, er dregin voru með afleiðsluendingum af karlmanna-
heitum, og mynduðu þannig fremur stirðlegar og lang-
dregnar samlokur: Williamína og Davíðína og — eins og
móðurnafn Lydíu hljóðaði — Thomasína. En afgangurinn
bar ákaflega sundurleit og framandi nöfn. Mæður barn-
anna höfðu fengið dálæti á nöfnum, sem þær höfðu séð
á kvikmyndum eða í skáldsögum og skemmtiritum, sagði
liann. „Þau fara ekki vel við eftirnöfnin okkar eyjaskeggja,
en eg býst við, að þau hafi sömu áhrif á konurnar, sem
kjósa þau börnum sínum til handa, eins og partur af nýju
og skrautlegu veggfóðri á gömlu þili, eða ný gluggatjöld:
— þeim finnast þau skemmtileg og skrautleg tilbreyting."
Andartaki síðar sagði kennarinn: „Hvenær ætlar þú að
finna Norquoys fólkið? Það veit, hver þú ert, og það á
von á þér. En það vill ekki biðja þig að koma, lieldur
bíður það átekta."
„Það er ekki auðvelt hlutverk fyrir mig,“ sagði eg.
„Eg hygg, að það reynist ekki jafn erfitt eins og þú
lieldur. Það mun ekki æðrast á nokkurn hátt. Þú þarft
alls ekki að óttast neitt slíkt.“
„Eg er að liugsa um sjálfan mig,“ svaraði eg.
Eg beið enn í tíu daga, og þá — á föstudagsmorgni — fór
eg til bæjarins, en þar búa fjögur þúsund íbúar, og lítil,
rauð dómkirkja setur svip sinn á bæinn. — Mér tókst að
ná þar í vískíflösku og hélt að því búnu heim til Norquoy-
fólksins og kom þangað um sexleytið um kvöldið. Eg hafði
engin boð gert á undan mér, en þó virtist fjölskyldan hafa
átt von á mér. Fréttir eru fljótar að berast manna á meðal
í fásinninu, og jafnvel fyrirætlanir manns spyrjast víða,
strax og maður hefur tekið þær, og stundum fyrr. Brátt
var eg setztur að geysimiklu teborði í eldhúsinu að göml-
um sveitasið, og enginn nefndi Jim einu orði. Heima-
menn spurðu mig, hvernig mér félli dvölin á eyjunum,
og hvaðan eg væri upprunninn, hvort foreldrar mínir væru
enn á lífi, og þau lilógu öll, þegar eg tók unga mágkonu
Johns Norquoy í misgripum fyrir eina dætra hans. Tíu
eða tólf manns sátu þarna að borðum, og mér hafði ver-
ið sagt það mjög nákvæmlega, hvað hver einstakur væri,
og þau hentu að því mikið gaman, þegar mér skjátlaðist
manngreiningin. En engin þeirra nefndi Jim á nafn.
Að tedrykkjunni lokinni tók John mig með sér út í
gripahús og bithaga til þess að sýna mér skepnurnar og
búskapinn.
Búsmali hans voru úrvalsgripir, sem gaman var að
skoða. Við reikuðum um hagana í tvær klukkustundir,
og enn bar Jim alls ekki á góma. En þegar við komum
lieim í bæjarhúsin aftur, leiddi hann mig til stofu, þar
sem eldur brann á arni. Eg greip tækifærið, þegar við
gengum um göngin, þar sem eg hafði hengt upp regn-
kápuna mína og náði í flöskuna mína úr brjóstvasanum
og stakk henni á mig, svo að lítið bar á. John tók ekkert
eftir þessu, né heldur því, að eg kom henni fyrir á af-
viknum stað í þeim svifum, að hann sneri baki við mér,
lieldur gekk liann að litlu borði úti við gluggann, þar sem
önnur flaska með sams konar víni og mín stóð á bakka
ásamt staupum og vatnskönnu. Hann blandaði sterkan
skammt í tvö glös og sagði:
„Það vár vel gert af þér, að skrifa okkur um Jim á
þann hátt, sem þú gerðir. Við erum þér mjög þakklát
og fegin komu þinni hingað. Ef þú hefur hugsað þér að
dveljast um skeið hér í sveitinni, þá bíður gestarúmið
okkar eftir þér, hvenær sem þér þóknast.“
Eg drakk úr staupinu mínu áður en eg svaraði, og
hægt með hvíldum og þögnum á milli, sagði eg honum
frá Jim og frá stríðinu, og hvað það þýðir að heyja fimm
eða sex orrustur, ávallt með sama vin og félaga við hlið
sér, og missa hann svo í síðustu orrustunni. Eg uppgötv-
aði næstu stundirnar, að eg var sjálfur að leika hlutverk
bróðurins, sem svift hafði verið á brott, en eg gat ekki
varizt því, eða látið staðar numið í frásögninni.
Frú Norquoy kom inn og elzti drengurinn þeirra og
systir liennar, sem eg hafði haldið vera dóttur Norquoys,
og loks komu tveir eða þrír nágrannar þeirra. Eg hélt
áfa-am að segja frá í sífellu, og þau hlustuðu öll. Mér
tókst á þennan hátt að losna við mestan liluta þeirrar
byrði, sem þrúgað hafði sál mína, og ef þau hafa ekki
verið búin að átta sig á því að sögulokum, að Jim hafði
verið góður hermaður, þá — já, þá hefur það ekki verið
mín sök. Og hvert orð, sem eg sagði, var aðeins einfaldur
og ýkjalaus sannleikur. En þegar eg stóð upp og bjóst til
brottfarar, sagði frú Noruoy:
„Við erum friðsamt fólk, herra Tyndall, og Jim var
einn af okkur. Eg skil ekki, hvernig hann gat þraukað
í gegnum allar þessar orrustur."
Það var ekki fyrr en nokkrum dögum seinna, að eg
minntist þessara orða liennar og tók að átta mig á því,
hversu illa þeim hlýtur að hafa fallið það, sem eg hafði
verið að segja þeim svo nákvæmlega. Þau voru friðsamt
fólk, og stríðið var framandi og fjarlægt hugsun þeirra
og hugðarefnum.
En þessa stundina var eg ekki í því ástandi, að eg væri
fær um að skilja liálfkveðna vísu. Báðar flöskurnar voru
tómar orðnar; eg hafði fengið stórum meira en minn
skerf úr þeim. John Norquoy drakk hófsamlega og á
honurn sáust engin merki drykkjunnar. Hann hafði hlust-
að með athygli, og á honum sáust engin svipbrigði, en
spurningar þær, sem hann skaut inn í frásögn mína öðru
hvoru, sýndu, að hann fylgdist vel með henni og setti
á sig allt, sem eg sagði. En að öðru leyti lagði hann ekkert
til málanna, né lét á sér heyra, hvort lionum líkaði betur
eða verr. •
. Einum nágrannanna féll viskíið bersýnilega vel í
geð, en liann fór með það eins og dýran og sjaldgæfan
fjársjóð, sem ekki mætti spilla né eyða gálauslega. Eg
var sá eini, sem notað hafði drykkinn ósþ'árt og var veru-
lega undir áhrifum hans, og John Norquoy vildi endi-
lega fylgja mér niður að þjóðvéginum, þegar'eg fór. Eg
29