Samvinnan - 01.11.1951, Síða 7

r---—-------------------------------------------------—-------—------\
Samband íslenzkra samvinnujélaga, sem er meðlimur í
International Cooperative Alliance, sendi þrjá julltrúa á
þingið í Kaupmannahöjn, þá Óla Vilhjálmsson, jram-
kvæmdastjóra skrifstojunnar í Iiöjn, Erlend Einarsson,
jramkvæmdastjóra Samvinnutrygginga, og Hjört Hjartar,
kaupfélagsstjóra á Siglujirði. A miðstjórnarfundi ICA, sem
haldinn var samtímis þinginu, var ákveðið að halda næsta
miðstjórnarjund í Reykjavík í boði SlS í byrjun júlímán-
aðar næsta ár.
Hér sjást islenzku fulltrúarnir á þinginu, þeir Óli Vilhjálmsson, fram-
kvæmdastjóri (t. v.), Hjörtur Hjartar, kauþfélagsstjóri, og Érlendur Einars-
son, framkvœmdastjóri.
S-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
stjórnarinnar, Knud Ree, ávarpaði
þingið, og svo gerði einnig hinn síð-
skeggjaði yfirborgarstjóri Kaup-
mannahafnar, H. P. Sörensen. Þá tal-
aði Sören Overgaard, formaður An-
delsudvalget, og bauð þingheim vel-
kominn fyrir hönd dönsku samvinnu-
samtakanna, og loks fluttu nokkrir
gestir ávörp.
Þegar hinni virðulegu setningarat-
höfn lauk, var gengið til dagskrár,
og flutti Sir Harry Gill skjAslu stjórn-
arinnar um störf ICA síðan þing kom
seinast santan fyrir þrem árum. Lýsti
hann hinum margþættu störfum sam-
bandsins, samvinnu þess við samein-
uðu þjóðirnar og stofnanir þess
bandalags, þátt þess í nýsköpun at-
vinnulífs hinna frumstæðari þjóða
heims, lítbreiðslustarf þess og margt
fleira. Þó sagði Gill, að hið vaxandi
bil milli skoðana hinna ýmsu sam-
vinnusambanda hefði dregið úr ár-
angri af starfi alþjóðasambandsins.
Gill fjallaði að sjálfsögðu um þau
mál, sem mestum deilum höfðu
valdið innan sambandsins, en það
voru inntökubeiðnir sambandanna í
Austur-Þýzkalandi, Póllandi, Al-
baníu og Ungverjalandi. Fundu full-
trúar, að nú mundi óveðrið í nánd,
enda brást það ekki, að fyrsti ræðu-
maður í umræðum um skýrslu Gills
var aðalfulltrúi Rússa, Ivan S.
Khoklov, fyrrverandi hershöfðingi.
Réðist hann á hinar vestrænu lýð-
ræðisþjóðir fyrir heimsyfirráðastefnu
og stríðsæsingar, talaði mikið um
friðarvilja Austur-Evrópuríkjanna
og ákærði miðstjórn ICA um „órétt-
læti“ í meðferð umsóknanna, sem áð-
ur getur. A eftir Khoklov töluðu
þeir hver af öðrum fylgismenn hans,
Cerowsky frá Tékkóslóvakíu, Gaeta
frá Italíu (þar eru tvö samvinnu-
sambönd og ráða kommúnistar öðru)
og Takov frá Búlgaríu, og tóku mjög
í sarna streng og Rússinn. Meðal
þeirra, sem svöruðu ræðum þess-
um, voru Svisslendingurinn Dr. We-
ber, Þjóðverjinn G. Dahrendorff og
ýmsir fleiri. Fór svo, að umræður
voru með samþykki þingsins skornar
niður, en þá voru á ntælendaskrá tólf
Rússar og fylgismenn þeirra. Var
synjun miðstjórnarinnar á inntöku
austur-evrópisku sambandanna að
lokum staðfest með 623 atkvæðum
gegn 353.
Nú bjuggust margir við, að þetta
mál væri úr sögunni á þinginu, og
hafði ekkert alvarlegt gerzt. Þó skaut
þessari sömu deilu milli austurs og
vesturs upp hvað eftir annað þingið
á enda, í sambandi við ávarp sam-
vinnudagsins, tillögu ítölsku kom-
múnistanna, friðarmálin og margt
fleira. Meðal þeirra, sem svöruðu
hvað rösklegast af hálfu meirihlut-
ans, var Svíinn dr. Mauritz Bunow,
og tók hann af skarið, er hann sagði,
að betra væri að leiðir skildust að
fullu en haldið væri áfram slíku
Sir Harry Gill Ivan S. Khoklov
framferði á þinginu. Þótti honum
lítt miða gagnlegum málum, og
benti mönnum á, að pólitísk deilu-
mál ættu frekar heima á vettvangi
sameinuðu þjóðanna.
I ályktun, sem samþykkt var um
framtíðar störf og stefnu alþjóða-
samtaka samvinnumanna, lýsti þing-
ið þeirri skoðun sinni, að þau lönd,
sem búa við „blandað hagkerfi“
(bæði ríkisrekstur, samvinnurekstur
og einkaframtak), mundu geta þró-
azt í efnahags- og félagsmálum með
því að feta samvinnuleiðina í ríkari
mæli og efla áhrif hennar. Taldi
þingið, að raunverulegar bætur á lífs-
kjörum fengjust aðeins með auk-
inni framleiðslu og því megi ekki
hefta efnahagslífið með einokun auð-
hringa eða bindandi ríkisafskiptum.
Samvinnuhreyfingin hefði í þessum
efnum mikilsverðu hlutverki að
gegna, og sé því fyrir öllu, að hún
hafi fullt frelsi og tækifæri til hvers
konar athafna og vaxtar í öllum
lýðræðisríkjum. Með þessari ályktun
(Frh. á bls. 20)
7