Samvinnan - 01.11.1951, Síða 9

Svo var Jón spónasmiður sendur af
stað. Hann var lengi á því ferðalagi,
því að hann varð að fara hægt yfir.
En jafnnær kom hann heim aftur.
Hvergi hafði hann fengið hákarl né
rikling.
Þá gafst hreppstjórinn upp við
rannsókn þessa vandamáls. Hann
þóttist hafa gert allt, sem í mannlegu
valdi stóð að gera.
Gunna gamla froðufelldi hreint og
beint, þegar hún heyrði það, og hún
vandaði ekki orðin að mati sínu á
honum.
— Þóttist vera jafn þefvís og Lyga-
Mörður! Osvei, þessi þöngulhaus, sem
hún kvað á.
Þessar hviður fékk hún á hverjum
degi, og vanalega klykkti hún út með
óbænum yfir þjófinn:
— Það vildi ég að þessi hákarl yrði
honum til eilífrar armæðu!
Svo leið að Hvítasunnu. Þá átti að
ferma þarna í sveitinni, eins og venja
var. Kirkjan hafði staðið ónotuð all-
an veturinn, og til þess að ekki skyldi
vera fúggalykt í henni, var hún viðr-
uð í þrjá daga fyrir Hvítasunnuna.
Og blessuð sólin skein inn um glugg-
ana, svo að þarna var ágætt loft þeg-
ar kirkjufólkið kom.
Guðrún gamla í Hlaðvík átti sæti
í innsta bekk fram við kór. Þar höfðu
foreldrar hennar og langfeðgar setið
mann fram af manni. Hún gekk einna
fyrst í kirkju, því að hún vildi ekki
lenda í troðning, þar sem óvenjulega
margt fólk var komið til kirkju.
Þarna sat hún nú og var að hugsa
um gamla daga og hvort hún mundi
nú fá að sitja þarna næsta ár. Hún
var gamalt skar, hrörnaði með ári
hverju og til einkis orðin nýt. Og hún
var að hugsa um, að það væri svo
sem gott að fá að hverfa úr þessum
mæðudal.
Skyndilega kipptist hún við. Það
var ems og hnífur hefði verið rekinn
í hana, og umhugsunin um elli og
hrörnun þaut út í veður og vind. Hún
hafði fundið hákarlslykt. Já, svei mér,
greinilega lykt af stækum skyrhákarli.
Karlmennirnir voru að ganga inn
í kórinn. Þessi lykt hlaut að vera af
einhverjum þeirra. Hún snuggaði, en
þá hvarf ly^ktin. Maðurinn var kom-
inn fram hjá, sá sem lyktin var af, og
henni hafði ekki tekizt að skynja, hver
hann var. En hún þekkti lyktina.
Þarna var hann, þjófurinn, sem hafði
brotizt inn í sjóhúsið hennar og haft
á burt með sér beztu hákarlsbeiturn-
ar.
Messan og fermingarathöfnin fór
alveg fram hjá Gunnu gömlu. Hún
var ekki í því skapi að hugsa um and-
leg málefni á þessari stundu. Hún var
altekin af einni hugsun, að þarna inn-
an við hana í kirkjunni sæti fjand-
maður hennar, stórglæpamaðurinn,
og hún mætti ekki láta hann ganga
sér úr greipum. Og hún braut heil-
ann um, hvernig hún ætti að ná tang-
arhaldi á honum.
Þegar messu var lokið, reis Gunna
á fætur og tók sér varðstöðu í kór-
dyrum. Karlmennirnir urðu að renna
sér á rönd fram hjá henni, og nú þótti
bera nýrra við, því að hún snuggaði
að hverjum manni um leið og hann
gekk fram hjá. Einhverjir tóku eftir
þessu og það fór að heyrast hlátur-
tíst og síðan hálfkæft fliss í næstu
bekkjum. Þeir, sem voru komnir á
leið út, sneru sér við, og við þetta
varð þröng í ganginum, svo að tregða
var á, að menn kæmust leiðar sinnar.
Þetta var gott fyrir Gunnu. Nú hafði
hún betri tíma til að snugga að hverj-
um einum.
Hár og þrekinn bóndi kom að kór-
dyrum og Gunna hugsaði, að hún
þyrfti að tylla sér á tá til þess að þefa
af honum. En þá laut hann niður og
hvíslaði gremjulega:
— Farðu frá.
Og herra trúr, með orðunum barst
framan í Gunnu þessi indæla hákarls-
lykt, ísæt og súr, og kitlaði í nefið.
Gunna gegndi. Hún lét sig berast
með straumnum og út úr kirkjunni.
En svo var hún ekki lengi að hafa
upp á hreppstjóranum.
Lítilli stundu síðar bað hreppstjór-
inn stóra bóndann að finna sig, og
þeir gengu inn í stofuna á bænum. Þar
var þá Gunna fyrir. Hún snaraðist að
stóra bóndanum og sagði hvatskeyt-
lega og vafningalaust:
— Hvar fékkstu þennan hákarl,
sem þú ázt í morgun?
Áhlaupið var svo snöggt og óvænt,
að stóri bóndinn gugnaði. Fyrst
komu á hann vöflur og hann stamaði
eitthvað. Og þá sá hann, að með
þessu hafði hann komið upp um sig,
og meðgekk.
Á4eð orðunn kans barst
framan í Gunnu indæl
kákarlslykt, ísæt og súr,
svo ab kitlabi i nefið.
— Þokkapilturinn, sagði Gunna.
Jæja, bölbænir mínar hafa þá hrifið
á þér, og þær skulu hrífa betur.
Þá sagði stóri bóndinn, að hann
væri ekki einn í sök. Jón á Hóli hefði
verið með sér.
Svo var Jón á Hóli sóttur, og þeg-
ar hann heyrði, að hinn hefði með-
gengið allt, féll honum líka allur ket-
ill í eld. En þegar hann frétti, hvern-
ig félagi hans hafði komið upp um
sig, varð hann stórhneykslaður. Og þá
varð honum þetta að orði, sem síðan
var lengi máltæki þar í sveitinni:
— Át mannskrattinn stolinn há-
karl, áður en hann gengi í guðshús?
9