Samvinnan - 01.12.1960, Blaðsíða 20

Trjágarðurinn Skrúður að Núpi.
að Ellefsen gaf Hannesi ráð-
herra Hafstein húsið. Var það
síðan flutt til Reykjavíkur
og er nú nr. 32 við Tjarnar-
götu. Bjuggu forsætisráð-
herrar landsins þarna hver
fram af öðrum til ársins 1942,
en síðan hefur húsið verið
notað fyrir opinberar veizl-
ur. Þjóðhöfðingjar þeir, sem
sótt hafa ísland heim á síð-
ustu árum, hafa búið í húsi
þessu meðan þeir hafa stað-
ið hér við. Þótt húsið hafi
að vísu verið endurbætt veru-
lega, meðal annars árið 1956,
þá hefur það verið stórhöfð-
inglegur bústaður á sinni tíð,
og er reynda enn, miðað við
íslenzkan húsakost. Flestir ís-
lenzkir valdamenn, aðrir en
(Ljósm.: V. Sigurgeirsson).
Jónas Jónsson, hafa verið
furðu tómlátir um stjórnar-
byggingar og hugga sig vænt-
anlega við að klæðin geri ei
kappann.
Frá Flateyri var haldið að
Núpi í Dýrafirði með stuttri
viðkomu að Holti í Önundar-
firði. Að Núpi liggur leiðin
skammt frá Kirkjubóli í
Bjarnardal, þar sem skáldið
Guðmundur Ingi Kristjáns-
son býr. Virðist hann ekki
liafa látið við það eitt sitja að
yrkja fagurt um gróður jarð-
ar, heldur látið liendur
standa fram úr ermum í um-
bótum á jörð sinni:
„Þó vinn ég ei arðsins vegna,
þá veldi ég aðra leið.
En órœktin hefur hrópað
svo hátt að mér sveið,“
segir hann einhversstaðar.
Á Núpi tók hinn aldni
staðarhöfðingi, síra Sig-
tryggur Guðlaugsson á móti
forseta, ásamt síra Eiríki J.
Eiríkssyni, skólastjóra og var
margmenni þar fyrir úr hér-
aðinu. Núpur hefur oft kom-
ið við sögu og nú er hann
menningarmiðstöð héraðs-
ins. Trjágarðurinn Skrúður
er landsfrægur og á öllum
staðnum var hinn mesti
myndarbragur. Var setið
þarna lengi kvölds í góðum
fagnaði, en síðan haldið um
borð í Ægi, sem kominn var
frá Isafirði, og skyldi flytja
forseta til Þingeyrar að
morgni. Um borð í Ægi var
oft setið fram eftir kvöldum
og rabbað við Þórarin
Björnsson, skipiierra, og
menn hans. Forseti var ó-
venju hraustur og hress í
þessari ferð og kunni vel við
sig á sjó.
Farið var í land á Þing-
eyri um morguninn og höfð
þar nokkur viðdvöl, m. a.
komið á heimili Guðmund-
ar Sigurðssonar, vélsmiðiu-
eiganda. Síðan var ekið í bif-
reið út í Haukadal og stað-
urinn skoðaður undir leið-
sö<rn Ólafs Ólafssonar, skóla-
stjóra. Óskaði forseti að líta
þar á grafreit frakkneskra
sjómanna. Hafði lengi farið
orð af, hve alúðlega heima-
menn hefðu hirt um grafreit
hinna ókunnu, erlendu sió-
manna er þarna báru bein-
in. Þessa stundina var graf-
reiturinn bó í nokkurri van-
hirðu og bað forseti mis- að
minna sig á þegar til Revkia-
víkur kæmi, hvort ekki væri
ástæða til að s^na frönsku
bíóðinni sóma á bann hátt
að láta endurbæta grafreit-
inn í Haukadal. Var mál
betta rætt við Steingrím
Steinþórsson, forsætisráð-
lierra, þegar til Revkiavíkur
kom og síðan sendiherra
Frakka, H. Voillery. Féllst
ríkisstjórnin á að veiða við
tilmælum forseta og sendi-
herrann tók hugmyndinni
vel. Lengra var málið ekki
komið er forsetinn andaðist
snemma á árinu 1952.
Nokkru seinna kom Voill-
ery sendiherra með þá til-
lögu, að í stað þess að endur-
bæta grafreitinn í Haukadal,
yrði grafreitur Frakka í
kirkjugarðinum við Suður-
götu í Reykjavík lagfærður.
Var fallist á það og fól for-
sætisráðherra Sigurgeiri
biskupi, Gunnlaugi Hall-
dórssyni, húsameistara, og
mér að gera tillögur í málinu.
Lögðum við til, að reiturinn
yrði sléttaður, gerður að gras-
flöt og afmarkaður með
trjágróðri. Tré- og járnkross-
ar, sem voru við sum leiðin,
teknir burtu, en minnisvarða
komið fyrir í staðinn. Var
þetta framkvæmt og fór fram
látlaus, en hátíðleg athöfn
við minnisvarðann á þjóð-
hátíðardegi Frakka, 14. júlí
1954, þar sem þeir fluttu
ræður Ólafur Thors, forsæt-
isráðherra, og H. Voillery
sendiherra. Höfðu þeir
Gunnlaugur Halldórsson,
Ársæll Magnússon, stein-
smiður og Sigurbjörn Þor-
kelsson, framkvæmdastjóri
kirkiugarðanna, borði hita
og þunga af framkvæmd
verksins oe farist það eink-
ar vel úr hendi. — Ég get
bessa hér. vegna bess að
framkvæmdin öll er bein af-
leiðine af komu forsetans í
grafreitinn í Haukadal.
Frá Þingeyri var haldið í
bifreið til Hrafnseyrar í
Arnarfirði. Þar var fyrirhug-
uð samkoma. Hreppsnefnd
Auðkúluhrepps kom að
hreopamörkum til móts við
forseta og fyledi honum á
staðinn. Á Hrafnsevri er
minnisvarði um Tón Sigurðs-
son. — eirmvnd felld í stein.
Hafði vev’ð komið fyrir lauf-
skrvddum heiðursboqa fvrir
framan minnismerkið. Söfn-
uðust menn barna saman og
flutti Þórður Njálsson,
Séra Sígtryggur Guðlaugsson og Sveinn Björnsson. (Ljósm.: V. Sig.)
20 SAMVINNAN