Samvinnan - 01.02.1968, Page 52

Samvinnan - 01.02.1968, Page 52
ar sendistarfsemi hlýtur að eiga að beinast að verzlun, að sölu á íslenzkum afurðum. Þjóðin á meira undir því en allar aðrar þjóðir, að þetta starf takist vel, og hefur ekki efni á öðru en vinna hér sem bezt að. Við erum búnir að sýna heiminum að við kunn- um flestar venjulegar dipló- matakúnstir, og nú er komið að því hjá íslendingum eins og Bretum að sanna, að við höf- um dugnað og vit til að standa okkur í síharðnandi verzlunar- samkeppni heimsins. Við verð- um að átta okkur á því að „pomp og pragt“ sjónarmiðið er úrelt orðið og verður brátt að aðhlátursefni. Boðorðið í dag er dugnaður, útsjónarsemi, sparsemi, gernýting, hagræð- ing . . . orð sem farin eru að heyrast æ oftar, jafnvel í samningaviðræðum á fslandi, og verður það að teljast góðs viti. V. Það er Ijóst að íslenzka ut- anríkisþjónustu skortir nú markmið og tilgang. Minnzt hefur verið lauslega á verzl- unarferðir Sveins Björnssonar sem farnar voru fyrir stofnun sendiráða. Síðan virðist sendi- þjónustan hafa fjarlægzt verzlunarsjónarmiðið. Dæmi eru til þess að menn hafi leit- að til sendiráða í viðskiptaer- indum og fengið það svar, að skrifað hafi verið til utanrík- isráðuneytisins í Reykjavík til að spyrjást fyrir um hvort leyfilegt væri fyrir sendiráðið að sinna viðkomandi máli. Mörg dæmi mætti nefna til sönnunar því að sendiráð ís- lands erlendis eru ekki rekin í því markmiði að aðstoða og vinna með íslenzkum útflutn- ingsfyrirtækjum. Spyrja má þá, hvert markmiðið sé, og væri æskilegt að hrein stefnu- yfirlýsing þar um birtist sem skjótast frá íslenzkum stjórn- völdum. Ekki er nægilegt að breyta aðeins um hugsunarhátt hvað snertir sjálfa utanríkisþjón- ustuna. Stjórnvöld þurfa að hafa forgöngu um að greiða götu útflutningsviðskipta í hvívetna og efna til þjóðar- vakningar um að vanda til framleiðslu útflutningsafurða. Hingað til hefur alltof mikið borið á því bæði i blöðum og hjá opinberum aðilum að blása út tiltölulega lítilsverða hluti, á sama tíma og höfuðútflutn- ingsvörur þjóðarinnar eru litn- ar hálfgerðu hornauga. Má sem dæmi nefna tilstand mikið og sjálfsagt fjárstyrki í sam- bandi við verzlun sem átti að selja í New York eftirlíkingar af dönskum húsgögnum smíð- aðar á íslandi. Ekki skulu for- dæmdar hvers kyns tilraunir til að finna nýjar útflutnings- Vörur, þvert á móti, en þær kröfur verður að gera að gerð- ar séu raunhæfar athuganir á sölumöguleikum áður en far- ið er að veita fé til fram- kvæmdanna og jafnvel hæla sér fyrirfram af árangrinum. Þar ættu sendimenn erlendis að geta veitt aðstoð. VI. Hér hefur aðeins verið rætt um sendiráð. Flest ríki, og ís- land þar á meðal, hafa auk sendiráða misjafnlega stóran fjölda konsúla og ræðismanna, sem heyra undir sendiráðin. Þetta eru yfirleitt ólaunuð störf og oft mæðir talsvert mikið á konsúlum íslands, t. d. í hafnarborgum erlendis, þeg- ar veita þarf sjómönnum eða ferðamönnum aðstoð. í flest- um löndum þykir virðingar- auki að vera konsúll, og er gott útt um það að segja, sérstak- lega ef virðingin verður mönn- um hvati til að leggja fram fórnfúst starf án greiðslu. Því er á þennan þátt minnzt hér, að talsvert miklu máli getur skipt, að vel sé vandað um val á mönnum í þessi störf, og ef rétt er á haldið ætti vel valið og skipulagt ræðismannakerfi að geta verið mikilsverður lið- ur í upplýsingasöfnun og til aðstoðar í viðskiptum. Margir ræðismenn hafa reynzt hjálp- leg.’r á þessu sviði. Hins vegar má nefna dæmi þess að leitað hefur verið til íslenzks ræðis- manns í evrópskri stórborg um málefni varðandi sölu á frosn- um íslenzkum fiski. Kom þá i ljós að hlutaðeigandi ræðis- maður átti fyrirtæki sem hafði einkaumboð í viðkomandi landi fyrir aðalkeppinaut ís- lendinga í Noregi. Þá er ekki hægt að láta þess ógetið, að nýlega var útnefndur ræðis- maður fyrir ísland í borg nokk- urri í Bretlandi, þótt sá mað- ur sé einn af valdamestu að- ilum í einu frjálsu hagsmuna- samtökum sem vitað er um að hafi opinberlega barizt með oddi og egg á móti hagsmun- um íslands erlendis. Þetta skeði þrátt fyrir það að um var að velja úrvalsmann, ís- lending í húð og hár, búsettan í sömu borg, mann sem jafn- framt hefur sérþekkingu í þeim málefnum sem helzt þarf að vinna að fyrir ísland í sömu borg. í þessum tilfellum hefur illa verið unnið, og ætti í fram- tíðinni að leita til helztu út- flutningsfyrirtækja um til- nefningu ræðismanna til að koma í veg fyrir glappaskot af þessu tæi. VII. í stuttri grein er erfitt að gera svo veigamiklu máli sem þessu full skil. Hér að framan hefur nokkuð verið nefnt af því sem miður þykir um ut- anríkisþjónustu íslendinga og skort á samspili milli sendi- manna og íslenzkra sölu- manna. Rétt er að enda með því að benda á nokkur atriði sem verða mættu til bóta, og er hér byggt á reynslu manns sem hefur oft eytt alltof mikl- um tíma í að finna út reglur um tolla, innflutningshöft o. s. frv. í ýmsum löndum — tíma sem betur hefði verið varið til raunhæfrar sölustarfsemi: 1. Ríkisstjórn íslands þarf að gefa ú.t skýlausa yfirlýs- ingu um að meginmarkmið íslenzkrar sendiþjónustu skuli vera aðstoð við og efl- ing sölu á íslenzkum afurð- um erlendis. 2. Starfsmenn utanríkisþjón- ustunnar skal velja og þjálfa samkvæmt því. 3. Staðsetning sendiráða skal í meginatriðum ákvarðast af mörkuðum og mark- aðsmöguleikum fyrir ís- lenzkar útflutningsvörur. 4. Konsúlar og aðrir launaðir og ólaunaðir starfsmenn ís- lands erlendis skulu valdir fyrst og fremst eftir mögu- leikum sem þeir kunna að hafa til að greiða fyrir sölu íslenzkra afurða. 5. Sendimenn skulu afla og jafnan hafa á takteinum hvers konar upplýsingar viðskiptalegs eðlis, svo sem um tolla, helztu fyrirtæki í hverju landi o. s. frv., sem að gagni mega koma í sam- bandi við sölu íslenzkra af- urða. 6. Sendimönnum skal gert að fylgjast mjög náið með fisk- veiðum, verði, kjörum og samningum, sölumálum og öðrum atriðum sem að gagni mættu koma til sam- anburðar á íslandi og til upplýsinga fyrir íslenzka sölumenn erlendis. 7. Stofna þarf til stöðugs sam- bands milli utanríkisþjón- ustunnar og útflutningsfyr- irtækjanna, þar sem upp- lýsingaflóð er í föstu formi og stanzlaust. Aðkallandi er að hafizt verði handa. Guðjón B. Ólafsson. Iceland Food Centre i Lundúnum er dœmi um vanhugsaðar og illa undirbúnar framkvœmdir opinberra íslenskra aðila. Var mikill lúðra- blástur við opnun fyrirtœkisins, sem fór á hausinn eftir skamma hríð. 48

x

Samvinnan

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.