Samvinnan - 01.12.1968, Blaðsíða 36
ERLENQ
VÍÐSJÁ
í hartnær þrjú misseri hefur ófriður
ríkt í héruðunum austan við Nigerfljót
neðanvert, á einhverju þéttbýlasta og
gagnauðugasta svæði í Afríku sunnan
Sahara. Pyrsta stríðsárið leið svo að um-
heimurinn lét sig litlu skipta það sem
þarna var að gerast; flestir sem ekki eru
því kunnugri málefnum Afríku munu
hafa litið svo á að um væri að ræða átök
af svipuðu tagi og orðið hafa í fleiri ný-
frjálsum Afríkuríkjum og bera mestan
keim af ættbálkaskærum, þegar utanað-
komandi aðilar blanda sér ekki í leik-
inn. En síðustu mánuði hefur orðið á
gagnger breyting. Komið hefur á daginn
að hernaður Nigeríuhers á hendur Bi-
aframönnum hefur haft í för með sér
styrjöld sem ekki er síður grimmúðleg
og mannskæð en stríðið í Vietnam, og
hlýtur eins og það að leggjast sem mara
á vitund mannkynsins, ef látið verður
skeika að sköpuðu.
Það sem einkum hefur orðið til að ýta
við mönnum og knýja þá til umhugsunar
um frelsisstríð Biaframanna gegn fyrr-
verandi löndum sínum, er óyggjandi vitn-
eskja um að skæðasta vopnið í stríðinu
er hungursneyð. Um mitt síðastliðið sum-
ar var samgöngubannið, sem Nigeríuher
setti á Biafra jafnskjótt og hið nýja ríki
var stofnað, farið að hrífa að því marki
að börn, konur og gamalmenni tóku að
hrynja niður þúsundum saman af eggia-
hvítuskorti, sem ógnar þjóðinni með tor-
tímingu hvenær sem aðflutningar tepp-
ast, því landþrengsli eru slík að íbúarnir
eiga fullt í fangi með að afla sér af eigin
rammleik kolvetnafæðu einnar saman.
Það hafa um langan aldur verið óskráð
lög, að sé vitað til að hungursneyð herji
einhvern hluta heimsbyggðarinnar, kosta
líknarstofnanir og flestar ríkisstjórnir í
löndum sem betur eru á vegi stödd kapos
um að bægja frá sultinum svo fljótt og
vel sem tök eru á. En þegar reynt var að
kojna matargjöfum og læknislyfjum á-
leiðis til Biafra, ásannaðist að hungurs-
neyðin þar er algerlega af manna völd-
um, vopn sem beitt er af ráðnum huga 5
grimmilegri styrjöld. Og jafnframt var'ð
Ijóst hverjum sem sjá vill að stríðið milli
Nigeríu og Biafra getur hæglega þróazt
bannig að úr verði tortíming milljóna-
þjóðar, sannkallað þjóðarmorð.
Préttamennirnir sem streymdu til Ni-
geríu og Biafra jafnskjótt og hungurs-
neyðin gerði hið hálfgleymda stríð að
stórfréttaefni, breiddu ekki aðeins út um
heiminn átakanlegar lýsingar og myndir
af hungurtærðum flóttamönnum í stór-
hópum og afmynduðum andlitum van-
nærðra barna í dauðateygjunum, heldur
líka vitneskju um að stríðið sem þarna
er háð á ekkert skylt við skipulagslitlar
ættbálkaerjur, háðar með frumstæðum
vopnum eða í hæsta lagi rifflum og vél-
byssum, eins og margir höfðu gert sér í
hugarlund. Þvert á móti er nú háð nú-
tímastyrjöld í fyrsta skipti í Afríku sunn-
an Sahara. Nigeríuher á sigra sína fyrst
36