Samvinnan - 01.02.1971, Blaðsíða 24
Sigurður Guðjónsson
HIPPA OG FLEIRA
NOKKUR ORÐ UM
Snemma í fyrravetur sýndi sjónvarpið
fréttamynd af því er lögreglan í London
fjarlægði hóp hippa, er leitað höfðu skjóls
í stóru, en auðu húsi í borginni. Við horfð-
um á það, að einkennisklæddir lögreglu-
menn leiddu á brott unga menn með mikið
skegg og hár niður á herðar og klædda í
hinar furðulegustu flíkur. Auðvitað þarf
ekki að taka það fram, að tónn fréttalesar-
ans var mjög óvinsamlegur í garð þessa
fólks. Sjónvarpið okkar er nefnilega, því
miður, hlutdrægasta sjónvarp í víðri veröld,
ekki aðeins í pólitískum sökum, heldur í
öllum hugmyndafræðilegum efnum.
Og menn fylltust óskaplegri vandlætingu
yfir siðleysi ungu kynslóðarinnar sem á að
„erfa landið“. Þetta er nú meiri andskotans
skríllinn, sem gerzt hefur svo óguðlega
djarfur að henda út í horn eða gefa fátæk-
um hinn venjubundna klæðnað almennilegs
og siðprúðs fólks. Þá þykir það heldur en
ekki dónaskapur að spara sér nokkrar krón-
ur með því að láta ekki skera hár sitt né
skegg. Fyrst fer þó skörin að færast upp
í bekkinn þegar það vitnast, að þetta unga
fólk er svo hroðalega óforskammað að gefa
langt nef heilögustu hugmyndum borgar-
anna um lög og skyldur og skellihlær að
frómustu skoðunum manna um helgi eignar-
réttarins og „guð og föðurlandið". En út
yfir tekur þó ósvífnin þegar sumt af þessu
fólki harðneitar að gegna herþjónustu og
láta drepa sig fyrir „lýðræðið". Það er ein-
hver agalegasta frekja sem hugsazt getur.
Og sjónvarpsáhorfendur voru sannfærðir um
að hippalýðurinn væri smánarblettur á okk-
ar góða þjóðfélagi.
Svo dundu yfir Sharon Tate morðin.
Höfuðpaurinn í því illvirki var sagður hippi.
En hann bað guð að hjálpa sér og frábað
sér að vera bendlaður við slíkt óþverra-
pakk. En það skiptir engu máli. Úr því að
sagan er einu sinni komin á kreik, verður
henni á loft haldið til næstu ísaldar eða
lengur, þó það komi í ljós með hestburði af
sönnunum, að Manson þessi sé ekki og hafi
aldrei verið hippi. Þvert á móti munu menn
hrópa: „Þarna er helvítis hippunum rétt
lýst. Þetta eru allt saman aumingjar eða
glæpamcnn". Það hvarflar að sjálfsögðu
aldrei að þessu fólki að hallmæla verkalýð
eða ráðherrum, þó að menn úr þessum
stéttum hafi framið ógrynni glæpaverka um
aldirnar.
Hvað er hippi?
En hafa þessir vandlætarar nokkurn tíma
spurt sjálfa sig: Hvað er hippi? Af hverju
gerast menn hippar? Nei, nei, nei, nei! Að
komast að sannleikanum í þessum efnum
er svo hlægilegt hégómamál, að engum al-
mennilegum manni dettur í hug að leggja
sig niður við slíkan ósóma. Þess í stað æða
menn út á götur og torg og hrópa: Úlfur!
Úlfur! Og það skrýtna er að fólk verður
alltaf jafn hrætt, þó aldrei komi neinn úlfur.
Arnold Toynbee, sem kynnti sér hippa-
hreyfinguna í San Francisco, segir að meiri-
hluti þess fólks, er gerist hippar, sé frá
efnuðum heimilum, sem séu þess megnug að
veita því flest þau gæði, er keypt verði
fyrir peninga, og kosta það til þeirrar
menntunar sem hugur þess girnist, er aftur
opni því leiðir til feitra embætta, auðs,
valda og metorða. En þetta fólk kærir sig
bara ekkert um þetta. Þess í stað dregur
það sig út úr hinu borgaralega lífi og lifir
fábreyttu og frjálsu lífi í samfélagi hippa,
þar sem allur lífsmáti og viðhorf til um-
heimsins er gjörólíkt því, sem við eigum að
venjast. Til að skilja þennan „flótta frá
mannlífinu" verðum við að athuga uppeldi
og mótun einstaklinganna í þjóðfélagi okkar.
Uppeldi okkar er í stuttu máli þannig
hagað, að strax í frumbernsku er okkur
rækilega innrætt ákveðin afstaða til um-
heimsins og mannlífsins. Þetta viðhorf er
þó í yfirgnæfandi tilfellum ekki byggt á
neinu hagrænu eða skynsamlegu viti. Þvert
á móti gengur það oft og einatt harkalega
í bága við þau lögmál, sem líf okkar virðist
hvíla á. Okkur er nefnilega kennt, að allir
menn séu vondir og eigingjarnir, sem aðeins
hugsi og eigi að hugsa um það eitt að koma
ár sinni sem bezt fyrir borð, oftast á kostnað
náungans. Eigingirni, samkeppni, ótti og
hlýðni eru þeir pólar, sem líf okkar sveiflast
um. Við erum ekki fyrr borin í þennan heim
en byrjað er að ala á síngirni okkar með því
að innræta okkur „heilbrigðan metnað'*.
Við erum ákaft hvött til að keppa við hin
börnin, verða stærri og sterkari, hlýðnari
við pabba og mömmu og duglegri í skólan-
um. Við erum áminnt um það sí og æ að
berjast og hatast vægðarlaust um hversdags-
legustu smámuni jafnt sem hærri markmið.
Við eigum að „komast áfram“, græða mikla
peninga, eignast flott hús og gott heimili,
komast í fína stöðu og verða virtir og mikils
metnir borgarar.
Skólarnir
Svo taka skólarnir við. Þeir veita nem-
endunum enga vizku og enga speki. Þeir
láta sér nægja að troða í þá fánýtu fróð-
leikshrafli, sem bætir ekki hársbreidd við
skilning þeirra á lífinu. Öll kennslan er mið-
uð við það eitt, að veslings lærisveinarnir
séu sem hæfastir að takast á hendur hin
ýmsu og girnilegu embætti, sem þjóðfélagið
er grundvallað á og þar með öll sú rangs-
leitni, kúgun, ofbeldi, styrjaldir og sálar-
morð, sem eru afleiðing þess. Og þegar við
komum út úr skólunum, erum við enn
vesalli og fáfróðari en þegar við stigum þar
inn fyrir þröskuldinn. Okkur hefur ekkert
farið fram. En við höfum glatað ýmsum upp-
runalegum eigindum í fari okkar, sem öllum
mönnum er nauðsynlegt að varðveita til að
bíða ekki tjón á sálu sinni. Við erum aum-
ingjar! Við botnum hvorki upp né niður í
sjálfum okkur. Við erum ófær um að hugsa
að gagni. Við erum skíthrædd við lífið og
tilveruna. Margir okkar fremja sjálfsmorð,
en aðrir missa vitið. Við svífumst einskis til
að ná markmiðum okkar, sem glýjan fyrir
augum okkar hefur vélt okkur til að halda
að sé tindur fjallsins, en reynist eftir allt
saman vera lítil hundaþúfa. Við ljúgum og
hræsnum. Við erum fölsk og undirförul. Við
höfum ekki áhuga á nokkrum sköpuðum
hlut. Okkur dettur aldrei í hug að berjast
fyrir „háleitum hugsjónum“. Og loks
blómstrar í hugum okkar grimmd og mann-
vonzka eins og illgresi í vanhirtum garði.
Hvernig í ósköpunum stendur á þessu?
Það stafar af því, að við erum þegnar þjóð-
félags, sem er grundvallað á samkeppni og
eigingirni, en samhjálp og vinátta er álitið
þjóðfélaginu skaðlegt.
20