Samvinnan - 01.04.1972, Blaðsíða 31

inn. Ekki þarf að taka það fram, að bók
þessi er nú með öllu ófáanleg eða var það
a. m. k. fyrir nokkru, þegar starfsmenn
Sambandsins gerðu sérstaka athugun á
flutningsgjöldunum. Þegar ástæða þykir
til, gefur „Ríkisskip" út fjölritaða flutn-
ingsgjaldataxta. Þar getur að líta hvert
flutningsgjaldið er í hverjum hinna 8
flokka, sem bókin tekur til, en að sjálf-
sögðu ekki hvaða vörur teljast til hvers
flokks — það sést í bókinni góðu, sem gef-
in var út fyrir 16 árum. í þessum fjölrituðu
listum er og fjallað um þá vöruflokka, sem
bætzt hafa við síðan 1956, og þá jafnframt
tekið fram, hvaða vörur eru í hinum nýju
vöruflokkum.
Yfirgengur mannlegan skilning
í grófum dráttum greinast flutnings-
gjöldin þannig, að aðalflokkarnir eru 9,
en þar við bætist mikill fjöldi af einstök-
um vörutegundum, einkum íslenzkum af-
urðum.
Skilji ég flokkunina rétt (sem mér er
mjög til efs), þá eru sykur og hafragrjón
í 1. flokki með snöggtum hærra flutnings-
gjald heldur en rúgmjöl og hveiti, sem
falla undir 8. flokk. Þannig mætti lengi
upp telja mismun milli vörutegunda, sem
yfirgengur í rauninni allan mannlegan
skilning.
Engum getur dulizt, að útreikningur
flutningsgjaldsins hlýtur að vera mikl-
um mun tímafrekari en vera þyrfti, ef
taxtarnir væru einfaldaðir. Þá er alveg
eftir að líta á hina hliðina, sem snýr að
eiganda vörunnar. Hann þarf ekki aðeins
að yfirfara reikningana, heldur einnig að
sundurliða flutningsgjöldin með tilliti til
verðlagningar án þess að hafa aðgang að
þeim upplýsingum, er geri þessa sundur-
liðun mögulega. Ég hygg að margir les-
enda muni vita af eigin reynd, að sérhver
heiðarleg tilraun til að vinna þetta verk
getur ært óstöðugan.
Oft er talað um nauðsyn þess, að vöru-
flutningar með ströndum fram verði
hafnir til fyrri vegs og virðingar. Menn
verða að átta sig á því, að algjör forsenda
þess, að þetta megi takast, er gagnger
endurbót á því fáránlega kerfi, sem hér
hefur að nokkru verið lýst. Fjarri sé það
mér að gefa í skyn, að hér sé um að ræða
létt verk, er hrista mætti fram úr erminnj
á skömmum tíma. En því fyrr sem hafizt
er handa, þeim mun betra.
Ég hefi tekið þann kostinn að takmarka
mál mitt við eitt dæmi og reyna að gera
því nokkur skil. En vitleysan ríður ekki
við einteyming, og það er svo víða pottur
brotinn í okkar litla þjóðfélagi. Það hefði
allt eins vel mátt skrifa um ýmis atriði
í skattakerfinu eða um álögur á laun í
iðnaði; um útreikning iðgjalda til nýju
lífeyrissjóðanna eða innheimtu félags-
gjalda; um útreikning á launum far-
manna eða framkvæmd orlofslaganna.
Um söluskattinn mætti skrifa heila bók,
og það hefur raunar þegar verið gert. Hún
heitir „Handbók um söluskatt", útgefin
af Skattstofunni í Reykjavík 1971. Þegar
menn hafa meðtekið efni þeirra 128 bls.,
sem þar eru á milli spjalda, þá vita þeir
allt um söluskattinn; þá, en heldur ekki
fyrr. 4
eftir
Robert
Guillemette
31