Samvinnan - 01.10.1972, Blaðsíða 19
rekstur. Auk þess má nefna að við eyðum
engu í auglýsingar. Og að lokum hið af-
gerandi: Við notum prenttækni sem er
allmiklu ódýrari heldren hefðbundið
bókprent (hlær tryllíngslega).
Spyrill: Er ekki nauðsynlegt að aug-
lýsa?
Adelius: Nei, sú er ekki reynsla okkar.
Bóksalar hafa yfirleitt komið einstaklega
kurteislega fram við okkur, haft bækur
okkar til sýnis á góðum stöðum i versl-
unum (ath. þarsem dönsku blöðin liggja
frammi í íslenskum bókaverslunum). Það
hefur orðið þess valdandi að okkur hefur
tekist að selja til móts við aðra og meira
þráttfyrir engar auglýsíngar af okkar
hálfu. Algengt er að bækur annarra for-
laga seljist í 2000-3000 eintökum en okk-
ar bækur ná oft 4000-5000 eintaka sölu.
Spyrill: (íllgjarn) Hví hafa ekki allir
höfundar flykkst að Rithöfundaforlag-
inu?
Adelius: (hugrakkur) Okkur bætast
stöðugt nýir höfundar. En ein ástæðan
fyrir því að ekki eru allir á okkar snær-
um er sú að t. d. metsöluhöfundar vilja
heldur koma út hjá gömlu forlögunum
því þau borga sama hundraðshluta af
söluverði til höfundar en söluverð þeirra
er allmiklu hærra og því kemur aug-
ljóslega meira i hlut þess höfundar er
selst vel.
Spyrill: (brosandi) Hvað er í þvi fólgið
að vera félagi í Rithöfundaforlaginu?
Adelius: (hugsandi) Upprunalega þýddi
það að maður gekk því algerlega á hönd,
þ. e. a. s. gaf eingöngu út verk sín hjá því
forlagi. (syrgjandi) Þetta hefur hinsveg-
ar reynst ógerlegt í framkvæmd einsog
ástæður eru og því hafa flestir höfundar
okkar einnig gefið út bækur hjá öðrurn
forlögum.
Spyrill: (reytinn) Ykkur hefur semsagt
varla tekist að halda uppi raunveruleg-
um þrýstíngsaðgerðum á önnur forlög?
Adelius: (niðurdreginn) Það er hæpið
að halda þvi fram á meðan þau eru í
fullu fjöri. Það hefur líka mart orsakast
af því að okkar höfundar hafa gefið út
hjá þeim mörg ágæt verk. Hinsvegar
(stappar í sig stálinu) hefur tekist með
fordæmi okkar að koma í veg fyrir að
bókaverð hafi hækkað! Það hefur nú
staðið i stað í nokkur ár.
Spyrill: (á innsoginu) Er salan í bóka-
verslunum afgerandi fyrir forlag ykkar;
eða hefur ykkur tekist að finna nýja
lesendahópa og leiðir til dreifíngar?
Adelius: (litillátur) Við höfum umþað-
bil 1500 áskrifendur sem fá bækurnar
beint frá forlaginu; en við erum því
miður skammt á veg komnir í þessu til-
liti. Og á þetta atriði að fjölga áskrifend-
um munum við í framtíðinni leggja mikla
áherslu. Bókaverslanir (syrgjandi) taka
í sinn hlut um 40% af útsöluverði bóka,
þetta er drjúg upphæð sem við gætum
öðrumkosti ráðstafað á annan hátt, t. d.
til höfunda.
Kórinn: Hér lýkur þessu viðtali, raun-
verulega þremur viðtölum steyptum sam-
an í eitt. En ekki sakar að geta þess að
samtökin gefa út tímarit „tidskrift“. Það
er gefið út í 9000 eintökum. Meðlimir fá
það ókeypis. Bless.
V.
Ójafn leikur kattarins aS músinni
Hvað er SÚR alías REX happa og
glappaf yrirtækið ?
SÚR er ekki Samband Úngra Reykvik-
ínga.
SÚR er ekki Sölunefnd Úttaugaðra
Rússadindla.
SÚR er á hvers manns vörum. Kaupið
SÚR. Notið SÚR.
SÚR mælir með sér sjálft. SÚR-hausar
nýkomnir.
SÚR gerir yður glaðan. SÚR lýsir upp
skammdegið.
SÚR er ekki til. SÚR er hugmynd. SÚR
er lífsviðhorf.
Þannig er SÚR til i hjörtum fólksins.
Lífsviðhorf þrífast ekki á íslandi.
VI.
Léttur samleikur tengiliða
í ræðu haldinni í samkomusal SÚR að
Krónprinsessugötu 39, 5. hæð í Kaup-
mannahöfn á lokuðum fundi þarsem
rætt var um ræníngjaforlög, neðanjarð-
arforlög og pólitisk forlög sem grundvalla
starfsemi sína á tækni þeirri sem hér
að framan er nefnd offsettfjölföldun lét
ræðumaður Ó. H. S. þetta fjúka:
„ . . með því að gefa laumulega gætur
að þróuninni, skilja áhrifaþætti hinnar
raunverulegu framvindu en ekki yfir-
borðsframvindu vestrænna og austrænna
fjölskyldumiðla geta dvergforlögin ekki
einúngis orðið sameinandi afl og aflvaki
heldur aflkerfi nútímaritmáls og hugs-
unar og leikið geysistórt hlutverk í vit-
undarsmiðju íslensks þjóðfélags. Fjöl-
miðlun og yfirleitt hverskonar samskipti
vélvædd taka meiri hluta af tima og
starfi en nokkrusinni fyrr; bæði að fyrir-
ferð og afli mælanlegar framleiðsluein-
íngar. Grundvallarstaðreyndin er þessi:
Fjöldinn miðlar ekki, heldur er fjöldan-
um miðlað. Þetta gerist þráttfyrir að
tæknilegir möguleikar séu fyrir hendi á
fjölmiðlun. Fjölmiðlun er það að fjöldi
manna miðli fjölda manna; einsog á
sterídur miðlar fámenn klika fjöldanum
hagreiddum staðreyndum og atburðum.
Viljið þið úngu hugverkamenn beita
aflinu af skynsemi í þessari kröftugu
víxlaverkun heilafisksins í nútímanum
þá býður núverandi ástand einmitt uppá
gullin tækifæri til voldugrar siðbótar.
Samfara nýjum hreyfingum og sam-
faratækni samfara tækniendurbótum
(frjóu andrúmslofti nýrra leiða) þá hefur
undrum í líki meðfærilegra ræmugerðar-
tækja, myndsegulbanda og fjölföldunar-
tækja skolað yfir hinn óánægða minni-
hluta hins ánægða minnihluta heims-
byggðarinnar.
Að vísu er meðhöndlun þessara tækja
öil á frumstigi en það staðfestist af ýms-
um áreiðanlegum vitnum að andlegt (og
iíkamlegt) lif sé mögulegt í nokkrum
nýjum myndum hafi þessar leiðir til
tjáníngar opnast.
Alþýðunni getur orðið það eðlilegt og
auðvelt að þroska sig gegnum sköpun og
jafnframt fá útrás fyrir tækjahúngur
sitt og þannig barið kylfuna úr eigin
greip.
Úngu hugverkamenn: Við getum í
hæsta lagi litið á okkur sem umboðsmenn
fólksins í þessari verunni, tilgángurinn
má ekki vera sá að ávarpa lýðinn af
hljóðbergi firríngarinnar eða ætla sér
ítroðsluhlutverkið leiða, heldur að ýta
við náúnganum, vekja hann til farsæls
skriðs“.
VII.
Sagt í leikslok
„Bókmenntir eru eilíflega dauðar —
það sem við stefnum að er bóklíf.“
Ólafur H. Torfason.
♦
19