Samvinnan - 01.02.1981, Blaðsíða 15

Iceland Seafood Corporation tókst að
auka sölu sína á Bandaríkjamarkaði á ár-
inu 1980.
misjöfn, enda rekstrara'ðstaða mis-
munandi.
Það veldur miklum áhyggjum, að
verslun kaupfélaga í dreifbýli hefur
varla nokkurn rekstrargrundvöll. Há-
vaxtakostnaðurinn veldur gífurlegri
aukningu á rekstrarkostnaði verslun-
arinnar. f dreifbýli, þar sem vöru-
birgðir þurfa að vera miklu meiri og
veltuhraðinn er mjög lítill, er vaxta-
byrðin sérstaklega mikil. Verðlagsyfir-
völd hafa ekki tekið neitt tillit til há-
vaxtanna, og ekki hefur verið leyfi-
legt að færa upp vörubirgðir á móti
verðbólgunni. — Már virðist augljóst,
að þessar ákvarðanir yfirvalda eiga
enga stoð i lögum. Hvað myndi t.d.
einstaklingur segja, ef hann væri
skyldaður með boði þeirra að selja
bifreið, sem hann keypti fyrir einu til
tveim árum síðan, á sama verði og
hann keypti hana á? — En. þetta er
algjörlega hliðstætt. í mörgum tilfell-
um liggja vörur eitt til tvö ár, t. d.
varahlutir, áður en þær seljast. Ég tel
að stjórnvöld taki á sig mikla ábyrgð
að ganga þannig á rétt fyrirtækja eins
og raun ber vitni nú. Það skyldi eng-
inn ætla, að það sé hagsmunamál
byggðarlaganna í landinu að brjóta
niður verslunarþjónustu dreifbýlisins.
Hvað kaupfélögin varðar, þá hafa þau
víðast hvar verið burðarásar í byggð-
arlögunum, bæði hvað varðar ýmsa
þjónustu við íbúana auk þess að hafa
verið i forustu um atvinnuuppbygg-
ingu. Nú ætla stjórnvöld að brjóta
niður þessa burðarása með ákvörðun-
um í verðlagsmálum sem ekki fást
staðist lagalega séð. Samvinnuhreyf-
ingin krefst þess að þetta óréttlæti
verði afnumið án tafar. Við læknum
ekki verðbólguna með þvi að setja
nokkur kaupfélög út á kaldan klaka.
0 Ekki samstaða um róttækari
aðgerSir
Að lokum: Hvert er álit þi)tt á
gjaldmiðilsbreytingunni og þeim efna-
Kaupfélag Hafnfirðinga opnaði stórverzl-
un í Miðvangi. Myndin er frá umferðar-
kennslu þar.
„Spurningin er kannski sú, hvort núllin
hefðu ekki átt að vera þrjú,“ segir Er-
lendur um gjaldmiðiisbreytinguna.
hagsráðstöfunum, sem ríkisstjómin
hefur gert i sambandi við hana?
Ég tel, að það hafi verið orðið tima-
bært að skera núll af gjaldmiðlinum
okkar. Spurningin er kannski sú,
hvort núllin hefðu ekki átt að vera
þrjú. Það eru hins vegar vonbrigði, að
ekki skyldi jafnframt gjaldmiðils-
breytingunni nást samstaða um á-
hrifameiri aðgerðir til niðurfærslu á
verðbólgunni.
Varðandi efnahagsmálaráðstafanirn-
ar sem gerðar voru um áramótin, þá
voru þær jákvæðar svo langt sem þær
náðu. Þær gengu bara of skammt.
Á hinn bóginn verða menn að skilja,
að ekki reyndist unnt að ná samstöðu
um róttækari aðgerðir. Trúlega sátu
menn fastir í samþykkt Alþýðusam-
bandsþings, þar sem krafist var, að
það ákvæði i vísitöluútreikningi, er
tæki að hluta mið af viðskiptakjörum
þjóðarinnar yrði afnumið. Launþega-
samtökin voru mótfallin frekari að-
gerðum í vísitölumálum. Það ber
vissulega að harma þessa afstöðu.
Vísitala og launamál er mikill áhrifa-
valdur á framgang verðbólgunnar, en
fyrir launþega er aukning kaupmátt-
arins það sem mestu máli skiptir. Það
er alveg ljóst, að við komumst skammt
í því að ná verðbólgunni niður, nema
launþegar taki á sig einhverja fórn í
trausti þess að lagður sé grundvöllur
að þvi að kaupmátturinn aukist. Þeir
hafa líka mestra hagsmuna að gæta
þegar allt kemur til alls. Sérstaklega
hefur láglaunafólk mikilla hagsmuna
að gæta í þessum efnum, vegna þess
að verðbólgan fer verst með þeirra
hlut, það sýnir reynslan okkur.
Ég tel nauðsynlegt að ríkisstjórnin,
sem hefur sett sér það mark að ná
verðbólgunni niður í 40% i lok þessa
árs, geri ráðstafanir til þess að þessu
marki verði náð. Að sjálfsögðu er það
hægara sagt en gert og trúlega byggist
það nokkuð á því, hvort launþegar
vilja stuðla að því að markinu verði
náð og þar með merkum áfanga i því
að treysta efnahagslíf þjóðarinnar. 4
Stjórnarráðið hefur tílnefnt þrjá menn til
viðræðna um sölu Sambandshússins við
Sölvhólsgötu.
Stefnt er að því, að ný stefnuskrá sam-
vinnuhreyfingarinnar verði tilbúin á
næsta ári.
11