Samvinnan - 01.02.1981, Blaðsíða 16

ER VINSÆL UM VÍÐAVERÖLD
Jón Arnþórsson segir frá
konunum í Suður-Þingeyjarsýslu
og lopapeysunum þeirra,
sem eru mjög eftirsóttar
í Bandaríkjunum
Jón Arnþórsson, fulltrúi hjá Iðnaðar-
deild Sambandsins á Akureyri: — Áður
fór smábandið til Sjálands, en nú fara
peysurnar til Princeton.
FYRIRSÖGNIN á þessari grein er
mörgum kunnug af þvi að hún
er upphaf auglýsingar frá Iðn-
aðardeild Sambandsins vegna sameig-
inlegra innkaupa deildarinnar og
kaupfélaganna á lopapeysum um land
allt. Þetta er þó ekki í fyrsta skipti
sem leiðir Sambandsins og hand-
prjónafólks í landinu hafa legið sam-
an.
• Smáband til Sjálands
Þegar flett er upp i skýrslum Kaup-
mannahafnarskrifstofu Sambandsins
frá árinu 1915 kemur í ljós að prjón-
les er þar strax á skrá sem útflutn-
ingsvara. Á þeim árum gekk prjón-
lesið undir nafninu smáband enda að-
allega um sokka og sjóvettlinga að
ræða.
Miklu fyrr, á 17. og 18. öld, var
prjónles mikilvæg verslunarvara í út-
flutningi landsmanna, og á ofanverðri
19. öld sýna skýrslur að eitt árið varð
útflutningurinn tæp 100 þús. pör af
sokkum og um 54 þús. af sjóvettling-
um.
• Peysur til Princeton
Nú víkur sögunni til ársins 1969, en
þá efndi ullarverksmiðjan Gefjun til
hugmyndasamkeppni um bestu hand-
unnar vörur úr ull og skinni. Almenn
þátttaka og góður árangur varð til
þess, að Iðnaðardeild hóf innkaup á
margskonar handprjóni til útflutnings
sem síðan hefur stóraukist frá ári til
árs, við sívaxandi vinsældir.
í Bandaríkjunum er góður markað-
ur fyrir útflutningsvörur Sambands-
ins þ. á m. fyrir handprjónaðar lopa-
peysur.
Einn viðskiptavinur þar i New Jer-
sey hafði sérstakar óskir varðandi liti
og útlit á peysunum. Ef hægt væri að
uppfylla þessar kröfur, voru líka stór-
ar pantanir vísar. Til þess að leysa
þennan vanda tókst farsælt samstarf
við fjölda prjónafólks í nokkrum
hreppum i Suður-Þingeyjarsýslu.
Blaðið íslendingur á Akureyri sagði
frá þessu fyrir nokkru undir fyrir-
sögninni: Suður-Þing og New Jersey
skiptast á peysum og peningum.
í greininni er m. a. sagt frá því að:
„Fjöldi kvenna í Ljósavatnshreppi,
Fnjóskadal, Köldukinn og Bárðardal
prjóna lopapeysur svo hundruðum
skiptir sem öllum er það sammerkt að
vera ljósdrappar að lit, með rennilás
í stað hnappa, en að öðru leyti eins
og andinn innblæs hverju sinni hvað
munstrið snertir.
Peysurnar eru hver annarri fallegri
12