Samvinnan - 01.02.1981, Blaðsíða 39

Um alllangt skeið hefur
útflutningur land-
búnaðarvöru að mestu
verið í höndum Bú-
vörudeildar Sambands-
ins. Það er hins vegar
útbreiddur misskiln-
ingur, að um einkaleyfi
sé að ræða.
Dani um takmarkaðan innflutning
á tollfrjálsu lambakjöti til þessara
landa. í þessum samningum, sem
gilda áttu í 5 ár, er leyfður inn-
flutningur á ákveðnu magni:
Til Noregs 600 tonn á ári
Til Sviþjóðar 500 tonn á ári
Til Danmerkur 500 tonn á ári
Þar sem hér var um frjálsan inn-
flutning að ræða, fékkst mun hag-
stæðara verð, eða allt að tvöfalt
það sem fáanlegt var i Bretlandi á
þeim tíma. í kjölfar þessara samn-
inga datt sala á dilkakjöti til Bret-
lands niður eins og sjá má hér að
neðan.
0 Ólíkar neyzluvenjur
Áætluð heildarkjötneysla i heim-
inum á hvern íbúa árið 1978 var
sem hér segir: (kg. pr. íbúa)
Vestur-Evrópa 72
EBE-löndin 75
Norður-Amerika 120
Austurlönd nær 18
Austurlönd fjær 4
ísland 70
Neysluvenjur almennings i helstu viðskiptalöndum okkar hafa valdið
erfiðleikum i útflutningi íslensks
dilkakjöts, einkanlega vegna þess að neytendur eru ekki vanir dilka-
kjötinu. Áætluð kindakjötsneysla 1978:
kg. pr. íbúa
N-Amerika 1,0
Austurlönd nær 7,0
Austurlönd fjær y2
V-Evrópa 3,0
EBE-löndin 3,0
Bretland 7,1
Danmörk 0,6
írland 9,3
Frakkland 3,8
Holland 0,4
Noregur 4,0
Sviþjóð 0,5
ísland 44,0
Til þess að hafa áhrif á aukna
neyslu hafa verið gerðar ýmsar til-
raunir með útflutning. Má þar m.a.
nefna tilraunir með útflutning á
nýju kældu kjöti, stykkjuðu og úr-
beinuðu kjöti. Hins vegar kemur í
ljós að ef kjötið er stykkjað eða
úrbeinað hér á landi þá hefur það
sýnt sig að kostnaðurinn við til-
reiðinguna hefur orðið mun meiri
en verðmætaaukningin. Sama má
segja um útflutning á nýju kældu
kjöti. Af þessum sökum er kjöt
nú flutt út í heilum skrokkum.
0 Byggt á gömlum samböndum
Eins og að framan greinir hefur
Noregur verið einn helsti markaður
fyrir íslenskt lambakjöt á síðasta
áratug. Helstu orsakir þessarar þró-
unar eru:
□ Gömul og góð sambönd við
Noreg vegna útflutnings á salt-
kjöti fyrr á öldinni.
□ Hagstæður samningur um toll-
frjálsan innflutning.
□ Neysla Norðmanna á kindakjöti
fór vaxandi.
□ Eigin framleiðsla þeirra drógst
saman.
Þrátt fyrir ákvæði i samningnum
við Norðmenn um 600 tonna inn-
Útflutningur á kjöti - - Hlutfallsleg skipting magns eftir löndum (í %)
1968 1969 1970 1971 1977 1978 1979 1980
Bretland 70,2 66,1 28,7 — — — — —
Noregur 0,1 5,3 17,8 32,7 61,0 61,2 57,0 58,6
Sviþjóð — 5,5 16,9 26,7 13,7 16,5 13,1 14,3
Danmörk 1,8 1,1 5,6 7,2 9,1 2,9 9,6 7,0
Færeyjar 11,6 10,0 23,0 29,6 15,7 17,5 16,8 18,3
V-Þýskaland 6,3 3,6 5,1 3,0 0,4 1,8 3,0 1,8
Önnur lönd 10,0 8,4 2,9 0,8 0,1 0,1 0,5 —
Samtals: 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
39