Samvinnan - 01.06.1981, Blaðsíða 37
• Langtímastefna í fram-
faraátt
Bent hefur verið á all-
mörg tilvik i tölvuvæðing-
unni sem hafa leitt fyrir-
tæki að hættulegum kross-
götum, þar sem örlagarikrar
stefnumörkunar er þörf.
Handahófsákvörðun i þessu
efni gæti orðið dýrkeypt eða
reynst jafnvel ófær. Ljóst er
þó að stöðug afturför blasir
við ef engar gagnráðstafan-
ir eru gerðar. Þegar þannig
stendur á, er brýn nauðsyn
að marka langtimastefnu i
framfaraátt, svo að allir
innan fyrirtækisins geti
lagst á eitt.
Slík áform ættu að miðast
við fimm ára timabil eða
svo. Þau ættu að ákvarða
kerfisþættina, æskilegan
tölvubúnað og starfslið. Ein-
sýnt er að stefnumörkun
verður óljósari eftir því sem
lengra er horft fram á veg-
inn, þar eð alltaf má búast
við að sjónarmið breytist
vegna sífelldra tækninýj-
unga. Stefnumörkunin verð-
ur þvi að vera mjög sveigj-
anleg, en jafnframt svo
traustur rammi að hann
tryggi eðlilega framþróun
og forðist keldur af því tagi
er hér hefur verið lýst.
Við stefnumörkunina má
mæla með litlum starfshóp
sem helgaði verkefninu alla
krafta sína, og væri hann
e.t.v. þannig samsettur:
Háttsettur fulltrúi fram-
kvæmdastjóra, yfirmaður
tölvudeildar og tveir aðrir
með haldgóða reynslu úr
starfsliðinu. Utanaðkom-
andi ráðgjafar gæru reynst
þarfir sérstaklega með til-
liti til nýrra hugmynda um
markmið og leiðir. Áríðandi
er að hafa nána samvinnu
við samstarfsaðila innan
fyrirtækisins sem njóta og
treysta á þjónustu tölvu-
deildar.
Vinnuhópurinn myndi sið-
an skila skýrslu til þess
stjórnanda sem tölvudeildin
heyrði sérstaklega undir.
Höfuðmarkmið hópsins skal
vera þróun heildarstefnu í
kerfanotkun og vélvæðingu
fyrirtækisins næstu fimm
árin eða svo.
Góðs árangurs af hóp-
vinnunni er ekki að vænta
nema til komi glöggur skiln-
ingur á þrennu: a) hvar
fyrirtækið er nú á vegi statt
i tölvumálum, b) hvert skal
halda næst og c) hvaða ráð-
stafanir þurfi að gera til
þess að komast þannáfanga.
Fljótt á litið virðist allt
þetta vera næsta einföld
forskrift; samt er það stað-
reynd að ótrúlegur fjöldi á-
ætlana um tölvuvæðingu
kemur að litlu eða engu
haldi vegna skeytingaleysis
um ástandið „i dag“ og
könnunar á því hvað til þarf
svo kerfið vinni eins og til
er ætlast.
• Aðeins einn kostur
Vinna og leiðbeiningar-
starf starfshópsins á að
vera þrenns konar: gagn-
gerð úttekt á núverandi
tölvuvæðingu fyrirtækisins,
skilgreining á kerfum sem
ætlunin er að koma upp á
næstu fimm árum eða svo,
og tillögur um framkvæmd
áætlunarinnar. Fyrsta skref-
ið skal miða að viðhaldi
kerfa sem fyrir hendi eru og
áformum um uppbyggingu
nýrra, en athyglin beinist
siðan að nauðsynlegum
tölvubúnaði og starfskröft-
um til framgangs áætlun-
inni. Langoftast heppnast
ekki að samræma þessa þrjá
þætti svo viðunandi sé fyrr
en eftir margar misheppn-
aðar tilraunir.
Spurningarnar sem hljóta
að vakna áður en lengra er
haldið eru margslungnar og
samtvinnast úr öllum þrem-
ur aðalþáttum viðfangsefn-
isins — kerfum, tölvubúnaði
og starfsliði. Mikilvægasta
spurningin snýst um hvern-
ig best sé að skipuleggja
vél- og hugkerfin: eiga þau
að vera miðstýrð eða að-
skilin? Þetta er ekki ein-
göngu spurning um þjón-
ustuhæfni hvors fyrirkomu-
lags um sig eða um tilkostn-
að — heldur líka um stöðu
deilda og annarra notenda
i skipulagsmynstri fyrirtæk-
isins. Málið er ákaflega erf-
itt viðfangs þar sem svarið
við spurningunni felur i sér
ákvörðun um hver endan-
lega stjórnar tölvuvinnsl-
unni. Með framanritað að
bakhjarli verður við skyn-
samlega stefnumörkun að
fjalla um þessa spurningu
með langtimaáform og
glöggar skilgreiningar að
leiðarljósi.
Boðskapurinn sem leitast
hefur verið við að skýra hér
að framan er næsta einfald-
ur. Þróun mála á siðustu ár-
um sýnir að notkun tölvu-
búnaðar hjá stórum og með-
alstórum fyrirtækjum hlýt-
ur að breytast mjög mikið i
náinni framtið. Ef enginn
veltir fyrir sér hvernig á að
stjórna þessari framvindu
gerist hún án stjórnunar. í
raun og veru eiga fyrirtækin
ekki neinna kosta völ. For-
ráðamenn þeirra verða að
láta skammtímasjónarmið-
in vikja en marka stefnuna
i tölvuvæðingu með fram-
tíðina i huga. ♦
Notkun tölvu-
búnaðar hjá stór-
um og meðal-
stórum fyrirtækj-
um hlýtur að
breytast mjög
mikið í náinni
framtíð.
37