Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.05.1923, Blaðsíða 16

JO
Tímai'it íslenskra samvinnufélaga.
að bændastéttin þoli að sitja hjá til lengdar, missa vinnu-
c-flið úr sveitunum, og vera svift fjármagni til aukinnar
ræktunar og býlafjölgunar.
Næst á eftir Sambandinu hafa hinar svo-
Sameinuðu nefndu Sameinuðu íslensku verslanir ver-
verslanirnar. ið hið stærsta verslunarfyrirtæki hér, haft
fjölda útibúa í flestum kauptúnum á Aust-
urlandi, Norðurlandi og við Isafjarðardjúp. Eigendur
þessa hlutafélags munu flestir vera danskir menn, en þór-
arinn Tulinius framkvæmdarstjóri. Síðustu árin hefir
þetta hlutafélag orðið fyrir mjög miklu tapi, eftir því, sem
fram hefir komið á opinberum reikningum þess. Lítur út
fyrir, að það muni draga saman seglin sumstaðar, einkum
við hinar erfiðari hafnir. Heyrst hefir, að félagið vilji
hætta á Breiðdalsvík, Haganesvík, Vopnafirði, og ef til vill
víðar. Alstaðar þar sem slík verslun hættir eftir erfið ár,
má búast við langvarandi erfiðleikum. Hinir skuldugu hafa
oft veðsett alt, sem þeir eiga, fast og laust. Er síst að
furða, þótt skuldheimtumenn erlendra gróðafélaga gangi
eftir skuldum og veðum. Getur þá svo farið, að margir
menn í heilum hreppum, standi eftir með tvær hendur tóm-
ar. þarf mikla gætni og framsýni til, þar sem svo stend-
ur á, að ráða fram úr þessari landauðn. Samt verður að
gera það. Og á kaupfélögin kemur vandinn fyr eða síðar.
þau ein geta gei't verslunina heilbrigða.
Fyrir nokkrum árum fór Sigurður Jónsson
Fyrirlestra- í Ystafelli fyrirlestraferð um hin helstu
ferðir. kaupfélagshéruð. Síðan lagðist þessi siður
niður um nokkur ár, meðfram af því, að
fátt var um roskna menn og reynda, sem ættu í einu heim-
angengt, og væru færir til slíkra ferða. Nú er þessi venja
aftur að komast á. Munurinn sá, að nú eru það ungir
menn, sem fara þessar kynnisferðir, og skipulagið nokkuð
breytt. í fyrravetur fór Benedikt bóndi Gíslason á Egils-
stöðum í Vopnafirði um nokkrar sveitir á Suðurlandi og
Skaftafellssýslur. I vetur fór Jón Sigurðsson í Ystafelli
um alt Fljótsdalshérað, Vopnafjörð og nokkuð af Norður-