Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.05.1923, Blaðsíða 21

Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
15
Ekki draga Norðmenn það í minsta efa, að
Hver ber verðhækkunin hafi stafað af of mikilli
ábyrgðina? seðlaútgáfu. Seðlafarganið hafi verið sama
og peningafölsun. Of mikil seðlaútgáfa sé
fyrir viðskiftalífið alveg sama og vatnsblöndun saman við
sölumjólk, er fyrir verslun mjólkurseljanda. Svik, sem
stundum borga sig eitt augnablik. En á eftir kemur hefnd-
in. Og sökin er hjá gróðabrallsmönnunum. þeir hafa vald-
ið verðhækkuninni. Og vegna hennar kemur hrunið.
Árið 1921 voru í þeim félögum, sem
Sparnaður mynda Norges Landsforening, 93 þúsund-
Norðmanna. ir félagsmanna. Veltan var 115 miljónir.
Tekjuafgangur félaganna var liðugar 4
miljónir, sem ýmist var útborgað félagsmönnum eða lagt
í sjóði.
Natan Söderblom þykir einn hinn mesti
Sænskur klerkur á Norðurlöndum. Hann hefir sagt
biskup. þessi orð: „Allir verða að viðurkenna,hvað
sem líður stjórnmálaskoðunum þeirra, að
samvinnan er göfugt málefni, sem verður að styðja, því
að hún er einkar vel fallin til að styrkja hin siðferðislegu
öfl. Samvinnan getur alið þjóðirnar upp til meiri skilnings
og eindrægni. Hún getur kent mönnum, að tilveran á ekki
að vera sífeld barátta allra við alla, heldur skóli í sam-
starfi, þar sem hagur hvers einstaks er öllum til hagsbóta".
í ensku samvinnuheildsölunni voru í fyrra
Samvinnan 1472 félög með rúmlega 4,600,000 félags-
í Englandi. mönnum. Sést af því, að félögin ei*u geysi-
stór, enda eru flest þeirra í borgunum. Fé-
lögin réðu þá yfir tæpum 120 miljónum sterlingspunda,
sumpart föst framlög, eða innlög í banka og sparisjóði.
Varasjóðir voni 10,6 miljónir sterlingspunda. Tala starfs-
manna hjá félögunum öllum var 187 þús., og kaup þeirra
tæplega 30 miljónir.
Ensku kaupfélögin leggja mikla áherslu á
Samvinnuhús. að auka samvinnubyggingar. Húsaleysi
og þröngbýli eru tvö mestu mein manna í