Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.10.1923, Blaðsíða 108
154 Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
Stefna hans var að gera Englandinga að voldugustu sigl-
inga- og verslunarþjóð heimsins, og koma öllum vöruflutn-
ingum Englands og siglingum þangað í hendur enskra
þegna. Enska þingið samþykti 1651 ný siglingalög, er
mæltu svo fyrir, að einungis ensk skip mættu sigla milli
Englands og nýlenda þess, og að 3/4 hlutar skipshafnar-
r» innar skyldu vera Englending-
ar. Vörur frá öðrum löndum
mátti aðeins flytja með enskum
skipum, eða skipum þess lands,
sem seldi vöruna. Sumir telja,
að siglingalög þessi hafi aukið
mikið skipastól og siglingar
Englendinga, og alið upp dug-
lega sjómannastétt í landinu.
Lögunum var fyrst og fremst
beint gegn Hollendingum, enda
leiddu þau brátt til styrjalda
milli þessara þjóða, er lauk
þannig, að Englendingar báru
hærra hlut, og veldi Hollendinga
á sjónum var lokið.
f flestum löndum var at-
vinnulöggjöfin lík og á Frakklandi á dögum Colberts. Hjá
sumum þjóðum var bannað að flytja út góðmálma eða
myntir, en eftirlitið var erfitt, og þeim var laumað úr landi
engu að síður. Stjórnarvöldin og kaupauðungar létu sér
mjög ant um þá atvinnuvegi, er höfðu góðan markað í öðr-
um löndum fyrir framleiðslu sína; var það einkum iðnað-
urinn, er þeir studdu á ýmsan hátt. Víða var bannað að
flytja vélar út úr landinu, til þess að samkepni risi síður
upp í öðrum löndum, og iðnaðarmönnum var oft gert erfitt
að flytja af landi burt, en erlendir iðnaðarmenn hvattir til
þess að setjast að í landinu.
Útflutningsgjöld voru lögð á innlenda hrávöru, til þess
að iðjuhöldarnir fengu hana ódýrari, eða það var bannað
að flytja hana út. þyrfti iðnaðurinn hrávöru frá öðrum
Cromwell.