Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1925, Blaðsíða 14
204
Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
ur selstöðuverslunina, sem var arftaki einokunarinnar.
Um 1880 tekur Kaupfélag pingeyinga til starfa. Jakob
Hálfdánarson var framkvæmdarstjóri, en forgöngumenn
og stjórnendur með honum Jón Sigurðsson á Gautlönd-
um, Benedikt Jónsson á Auðnum og Benedikt Kristjáns-
son í Múla. pegar á leið gátu þessir menn ekki felt sig
við áframhaldandi skifti við Slimon. Jón Vídalín var
stjúpsonur Benedikts í Múla. Hann var nokkuð æfður
við verslun, framgjarn og djarfur. Stjórn Kaupfélags
þingeyinga sendi Jón til Englands í því skyni að hann
seldi sauðina á ábyrgð félagsins. Sala afurðanna var þá
eins og nú mesta vandamálið. Vídalín kom til Newcastle
því að þar var aðalmarkaðurinn fyrir lifandi fé. Hann
komst þar í kynni við danskan kaupmann H. Lauritzen,
fremur ómerkilegan. þegar til kom gat þessi maður
hvorki selt sauðina né útvegað þingeyingum þær vörur
sem þurfti. Zöllner seldi meginið af sauðunum fyrir Laur-
itzen. þetta var árið 1884, og á sömu leið gengu viðskift-
in 1885. þá sá Vídalín að hann myndi hafa lent á miður
heppilegum viðskiftamanni og leitaði beint til Zöllners.
Hittust þeir Zöllner og Vídalín fyrsta skifti í skák-klúbb í
Newcastle. Vídalín var töluvert góður skákmaður og
þótti furðu sæta að hann tapaði hverju taflinu eftir ann-
að í skiftunum við Zöllner. En það var ekki að furða
því að Zöllner var þá framarlega í röð skákmanna í Eng-
landi.
þessi kynning yfir skákborðinu var upphaf að löngu
samstarfi milli þessara manna. Vídalín gekk eftir þetta í
þjónustu Zöllners og var önnur hönd hans við íslensku
verslunina. Kaupfélag þingeyinga hafði í fyrstu aðal-
skiftin við Vídalín. Síðan kom Svalbarðseyrarfélagið, og
síðan hvert af öðru af hinum nýstofnuðu pöntunarfélög-
unum. Árferði var um þessar mundir íiið versta á Islandi,
og þrátt fvrir ítrustu sparsemi höfðu þingeyingar safn-
að skuldum. Eftir að Lauritzen haustið 1885 var búinn að
fá haustvörurnar skulduðu þingeyingar honum 1100 £
sterling. þessa skuld borgaði Zöllner þá, og sendi líka vör-