Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1925, Blaðsíða 17

Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
207
vildi hafa áhrif á gang þingmála, en það brást þó, er hon-
um þótti einna mestu skifta, er hann vildi fá hússtæði á
Amarhóli, sem mjög er frægt orðið. Vídalín sýnist hafa
unnið að starfi sínu með talsverðri röggsemi og dugnaði
framan af árum. Eins og hag félaganna var þá komið, og
fjárhagsástæðum landsins, sýnist það hafa verið ómetan-
leg gæfa fyrir pöntunarfélögin að komast þegar í byrjun
i kynni við slíkan mann sem Zöllner. Skifti hans við félög-
in bera vott um að hann var traustur, áreiðanlegur,
vandaður og velviljaður viðskiftamaður. Smátt og smátt
verða hin margháttuðu skifti hans við ísland og íslend-
inga til þess að binda hann föstum tengslum við landið. f
augum Zöllners var fsland ekki mjólkurkýr, sem átti að
ala dýra viskiftamenn úti í löndum. Hann leit líka á málin
frá sjónarmiði íslendinga, og tók líka á fleirri sviðum þátt
1 viðreisnarstarfi landsmanna, eins og síðar mun sagt
verða.
Smátt og smátt tóku að gerast ýfingar með þeim fé-
lögum. Zöllner var hinn trausti, þétti múrveggur, sem árin
breyttu ekki í neinu verulegu. Hann var kaupmaður í orðs-
ins besta skilningi, en Jón Vídalín var íslenskur „spekúl-
ant“, höfðingjaefni af nokkuð svipaðri tegund og Oddur
Sigurðsson lögmaður, frískur, djarfur, gat verið duglegur
og áhugasamur, en bylgjugangur mikill í lund og lífstefnu.
Hann giftist konu er Helga hét, með svipaða ágalla og
kosti. Hún var eyðslusöm og frek um peningakröfur.
Er álitið að fjárkröfur hennar hafi ýtt Vídalín lengra og
lengra út á þá braut, sem síðar leiddi til skilnaðar þeirra
Zöllners og manns hennar. Augljóst dæmi um þennan
skoðanamun þeirra félaga er viðhorf þeirra gagnvart vest-
urferðum íslendinga. Vídalín vildi að þeir flyttu vestur-
fara til Englands á skipum þeim, er þeir sendu með vörur
til íslands, og oft voru létt hlaðin aftur. Frá verslunarsjón-
armiði var skoðun Vídalíns rétt. það var auðvitað hagur
að fá flutningsgjöld fyrir fólkið, úr því farmrúmið var
annars ekki notað. En Zöllner horfði lengra fram í tímann.
Hann sá að hver skipsfarmur með vesturförum var blóð-