Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1925, Blaðsíða 26

216 Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
Langstærsta vandamálið sem nú krefst lausnar af
þjóð vorri og þingi, er embætta- og launaskipunin. það
er að vísu þýðingarmikið mál í hverju þjóðfélagi, sem af
líkum ræður, og ekki í fyrsta skifti sem það kemst á dag-
skrá hjá oss. En aðgerðir hafa ýmist farist fyrir með
öllu, eða orðið til þess að hrynda vandanum nær. Og nú
er svo komið að ýmsum góðum mönnum, hverrar stjórn-
málaskoðunar sem er, virðist sem ekki megi lengur standa
svo búið. Má telja víst að nú þegar á næstu þingum verði
gerð tilraun til þess að greiða framúr því á einhvern
hátt. Engum getur legið í léttu rúmi hvernig slíkt stór-
mál ræðst. En þó er furðulítið um það rætt og ritað, opin-
berlega. Og þó væri einmitt mjög æskilegt að umræður
gætu tekist um málið á einhverjum skynsamlegum grund-
vellí.
II.
Tvær eru einkum hliðar þessa máls. Horfir önnur
við embættismönnum. En hin horfir við þjóðfélaginu í
heild. Öðrumegin eru stéttarhagsmunir einkum. Hinu-
megin heill alþjóðar fyrst og fremst. það er hlutverk Al-
þingis að finna hér einhverja lausn, þar sem málum sé
miðlað hæfilega milli beggja þessara aðilja. Engin hætta
virðist vera á því að málstaður embættismanna verði bor-
inn fyrir borð. Kröfur þeirra eru yfirleitt réttmætar og
bygðar á ljósum rökum. En hitt vegur ekki minna að
þeir ganga fylktu liði til baráttunnar, einhuga og viðbún-
ir. En hvað gerir þjóðin — hvað gerir almenningur?
Ekkert! Hann horfir rólega á það — af gömlum vana, að
því er virðist — að kastað sé miljónum króna árlega af
fé ríkisins til viðhalds embættum sem í sjálfu sér kunna
að vera góð og nauðsynleg og í mörgum tilfellum vel
skipuð. En jafnframt er þó, og hefir jafnan verið, al-
menn óánægja með ýmsa sem embættin skipa, og gagnið
sem þeir vinna ýmist sáralítið eða ekki neitt. J>að er fylli-
lega mál til komið, að gengið sé hér til hreins um þessa
spumingu: Q u i b o n o ? Hvort eru embætti til vegna
þeirra sem þau skipa eða vegna þjóðarinnar. Og ef þau