Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1925, Blaðsíða 29

Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
219
en gagnslausir. Hversvegna? Vegna þess að þá skortir
aðhald af hálfu þeirra manna sem þeir eiga fyrst
og fremst að vinna fyrir — vegna þess að sam-
vinnan sem þarf að vera milli þeirra og al-
þýðu er ónýtt með röngu 0)g úreltu fyrir-
k o m u 1 a g i.
Með því að gera mennina ábyrgðarlausa gagnvart
fólkinu er þeim beinlínis gefið undir fótinn um það að
þeir þurfi ekki að vanda sig. Eðlileg afleiðing af þessu
er svo kæruleysi á báða bóga, blandað fyrirlitning og
oánægju af hálfu almennings.
það er alkunnugt að löngum hefir það fé verið eft-
ir talið af alþýðu manna sem gengið hefir til embætta.
Er sjálfsagt hægt að benda á ýmsar orsakir til þess, sum-
ar rangar og hégómlegar, sumar a. m. k. af nokkrum rök-
um sprottnar. Og því fer fjarri að afstaða almennings
hafi breyst embættismönnum í vil hin síðari ár. þvei’t á
rnóti. Og eg fyrir mitt leyti hika ekki við að telja, að höf-
uðorsökin til þeirrar óánægju sé úrelt embættaskipun, og
sá skortur á samvinnu milli embættismanna og almenn-
ings sem þar af leiðir, og lýst var hér á undan. Eftir
því sem mentun alþýðu vex og hún lærir betur að meta
það sem vel er gert og hvað gert er illa, því hærri kröfur
gerir hún til yfirvalda sinna, og því gleggri gerist hún á
misbrestina. það er ekki laust við að farið sé að renna
upp fyrir henni að hagsmuna hennar gagnvart opinber-
um starfsmönnum sé ekki gætt sem skyldi. Yfirvalda-
lotningin, sem böðlar Dana og vítisklerkar kirkjunnar
höfðu kúgað inn í hugsunarhátt þjóðarinnar í margar
aldir, er nú á þrotum. það er mál komið. Lýðfrelsinu er
tekið að slá vitund inn,- hugimir farnir ögn að réttast.
Og ekki líður á löngu þangað til þjóðin hefir lært að meta
að fullu frelsi sitt til sjálfstjórnar í öllum greinum. Og
henni e r farið að skiljast að embættismennirnir eru og
eiga að vera þjónar hennar — að mentun þeirra er mið-
uð við þá þjónustu, og hennar vegna þyggja þeir laun af
almannafé. En sé henni ábótavant, eða jafnvel ekki við-