Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1925, Blaðsíða 78
268
Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
Hér á landi er lítið um skordýr í flestum árum og fátt
af fuglum, sem eru eingöngu skordýraætur. En varla
mun þó fæðuskortur hamla því að ekki geti fleiri skor-
dýraætufuglar lifað hér á sumrin. Stundum kemur fyrir
að geysimikið er af grasmaðki, einstöku ár í sumum sveit-
um. Spillir hann þá graslendi og skógum í stórum stíl.
Gerir þá skordýr þetta svo mikið tjón, að virða má í tug-
um þúsunda króna. Menn standa ráðalausir gagnvart skóg-
armaðkinum. En besta ráðið við að spoma við honum
er að vernda með öllu móti skordýraætufuglana og fjölga
þeim í skógunum.
Fuglar gera meira gagn en að eyða skordýrum, sem
valda tjóni á jurtagróðrinum. þeir eiga mikinn þátt í því
að eyða flugum, sem bera með sér sóttkveikjur og sýkja
bæði menn og skepnur. Húsflugur og stingflugur eru þar
einna hættulegastar. Margar rannsóknir hafa sannað, að
fuglar eyða þessum flugum í stórum stíl. Fjórir spör-
fuglar, sem urpu í trjágarði við hús eitt í Bandaríkjunum,
varðveitt heimilisfólkið, a!t sumarið, fyrir flugum þessum.
7. Fuglaver tid.
Fuglavemd og fuglafriðun er lítið þekt hér á landi.
Raunar eigum vér lög um friðun fugla —- og ófriðun
fugla. Vafalaust gera friðunarlögin eitthvert gagn. Vitan-
lega eru þau samt mjög oft brotin. En ekki verður þess
vart, að sektum sé beitt, eða neinir kærðir fyrir brot á
fuglafriðunarlögunum.
þegar leit út fyrir, að rjúpan yrði aldauð hér á landi
árið 1918 var hún friðuð með lögum þangað til 15. okt.
s.l. Eftir það var hún réttdræp í 21/? mánuð eða til 1. jan-
úar þ. á. Alþingi mun hafa litið svo á, að almenningur
þyldi ekki lengur mátið, eftir svo langa föstu, og honum
yrði farið að langa í rjúpnakjöt, eins og líka raun bar
vitni. þegar friðunartíminn var útrunninn, — eða þó öllu
neldur nokkuð fyr, — var eins og stífla brysti undan
vatnsþunga. Flestir, sem áttu byssuhólk, eða gátu fengið
hann að láni, réðust til rjúpnaveiða upp um fjöll og firn-