Neisti - 26.11.1978, Síða 8

Áskriftargjald seinni hluta ’78
- venjuleg áskrift kr. 1.700
- stuðningsáskrift ” 2.500
- til Evrópuianda ” 2.500
- utan Evrópu ” 2.800
Merktar greinar túlka ekki endi-
lega stefnu Fylkingarinnar.
Útgefandi: Fylking byltingarsinnaðra kommúnista
Aðsetur: Laugavegur 53A, sími 17513
Ábm.: Birna Þórðardóttir
Gírónúmer Neista er 17513-7
Kjaraskeröingartillögur
verkalýðsflokkanna!
Tillögur
Alþýðubandalagsins
Tillögur
Alþýðuflokksins
Verkalý5smálaráð verkalýðsflokksins
samþykkir kaupránið. (ljósm. Þjv. )
„Opni“ flokkurinn hefur þagað eins
og steinn um tillögur sínar um lækkun
vísitölunnar 1. des. Einhvern veginn
hafa þessar tillögur engu að síður
komist í hendur allra dagblaðanna
nema Alþýðublaðsins. Þessar tillögur
fela í sér:
1. Niðurgreiðslur, sem lækki
vísitöluna um 2,5%
2. Kjaraskerðing vegna
versnandi viðskiptakjara 2,0%
3. Kjaraskerðing, sem kallast
„framlag tið viðnáms
gegn verðbólgu" 3,0%
4. Lækkun vísitölu vegna minni
búvöruhækkunar 1,0%
5. Lækkun vísitölu vegna
lækkunar tekjuskatts 2,0%
Samtals 10,5%
Afgangurinr.«af vísitirluhækkuninni
1. des., 3,6% á að koma fram í launa-
hækkun.
Hér er lagt til að laun verði skert 1.
des. um 5%. Auk þess ætlar Alþ.fl. að
selja verkafólki baráttu sína fyrir
lækkun tekjuskatts gegn 2% af vísitöl-
unni. (Hver sagði að ekki væri hægt að
éta kökuna og eiga hana samt eftir!) Til
viðbótar má síðan nefna 1% vegna
búvöruhækkunar-minnkunar (!) og
minnst 1% vegna fölsunar á vísitöl-
unni með niðurgreiðslum.
Kjaraskerðing alls: 9%.
Hver á að bera
byrðarnar?
Alþ.fl. hefur lagt á það áherslu að
undanförnu að „allir" verði að taka á
sig byrðar til að lækka verðbólguna.
Efndirnar eru þær að kjör launafólks
skuli skert um 9% strax I. des. Og hver
á að fá þau verðmæti, sem þannig eru
tekin af verkafólki? Þeir sem fyrst fá
þessa glaðningu eru atvinnurekendur,
sem þurfa nú að borga mun lægri laun
en ella!
„Verðbólguvandinn" í dag er ekki
vegna þess að útgjöld þjóðarinnar séu
umfram tekjur hennar. Þótt það verði
dregið úr verðbólgunni, þá munu
tekjur þjóðarinnar ekki minnka. Til-
laga Alþ.fl. felur þannig í sér að leysa á
„verðbólguvandann" á kostnað launa-
fólks, en til hagsbóta fyrir atvinnu-
rekendur.
Afnám vísitölubóta!
Forysta Alþ.fl. ætlar ekki að láta 9%
kjaraskerðingu 1. des. nægja. Auk þess
sem að framan greinir, leggja þeir til að
verðbætur á laun verði afnumdar
þangað til nýtt vísitölukerfi verði
ákveðið, en laun hækki um 4% á
þriggja mánaða fresti þangað til. 4%
launahækkun á sama tíma og verð-
bólgan er 10%! Forysta Alþ.fl. ætlar
sem sagt að gera betur en Sjálfst.fl. og
Framsóknarfl. gerðu í vor. Og síðan
ætlast forystumenn Alþ.fl. til þess að
verkalýðshreyfingin geri sáttmála við
ríkisvaldið upp á þessi býtti! Kjara-
sáttmála um kauprán, sem á að nema
að minnsta kosti 10-20%!
Vísitalan og
niðurgreiðslur
Abl. var fyrst til að birta tillögur sín-
ar um lækkun vísitölunnar 1. des. Þess-
ar tillögur, sem samþykktar voru í
stjórnmálaályktun flokksráðsfundar
Abl., eru þessar:
1. Niðurgreiðslur, sem lækki
visitöluna um 3,5%
2. Lækkun beinna skatta 2,0%
3. Félagslegar umbætur 2,0%
4. Dregið verði úr hækkun
landbúnaðarvara 1. des. 0,5%
Samtals 8,0%
Afgangurinn af 14,1% vísitöluhækk-
un 1. des, á að koma fram í hækkuðum
launum. Launahækkunin yrði þá6,l%.
Það er ofur eðlilegt að margir full-
trúar á flokksráðsfundi Abl. tor-
tryggðu þessa mixtúru. Þessi tillaga
forystumanna Abl. verður enn tor-
tryggilegri þegar þess er gætt að bæði
Ragnar Arnalds og Svavar Gestsson
hafa lýst því yfir að kostnaður ríkis-
sjóðs vegna þeirra atriða í tillögu Abl,
sem eru umfram það sem þegar er búið
að ákveða, verði einungis 6 milljarðar.
Það á sem sagt að lækka vísitöluna um
5% fyrir aðeins 6 milljarða, eða 1200
milljónir fyrir hvert prósent. Þessi 5%
eru:
1. Niðurgreiðslur umfram þau 2,5%,
sem búið er að ákveða 1,0%
2. Lækkun beinna skatta 2,0%
3. Félagslegar umbætur 2,0%
Kjaraskerðingar
Ef kostnaður vegna niðurgreiðsla
um 1% umfram þau 2,5%, sem búið er
að samþykkja, er áætlaður 1700
milljónir, þá eru eftir 4300 milljónir af 6
milljörðunum, eða 1075 milljónir fyrir
hvert prósent af vísitölubótunum. Ef
skattvísitalan verður hækkuð upp í
það, sem laun hafa hækkað um, þá
lækka skattar um 3000 milljónir. Þá
eru 1300 milljónir eftir og 2% af vísi-
tölubótunum, eða 650 milljónir fyrir
hvert prósent vísitölunnar. Þetta er það
sem Abl. ætlar að kosta til félagslegra
umbóta!
Ef við reiknum með því að 1% af
launum sé í dag um 2500-3000 milljón-
ir (sjá greinina „Vísitalan og niður-
greíðslur“), þá má það Ijóst vera að 6
milljarðar hrökkva skammt fyrir 5% af
vísitölunni. Gróft áætlað fela tillögur
Abl. í sér kjaraskerðingu 1. des., sem
hér segir. (Hér er ekki tekið tillit til þess
hver á að borga niðurgreiðslurnar!):
1. Kjaraskerðing með
niðurgreiðslum um 3,5% 1,5%
2. Kjaraskerðing með
skattabreytingu 1,0%
3. Kjaraskerðing með
félagslegum umbótum 1,5%
Kjaraskerðing samtals 4,0%
Við þetta má síðan bæta 0,5% vegna
hækkunar á landbúnaðarvörum. í því
sambandi hefur forysta Abl. reyndar
þá vörnina, að hér er um að ræða atriði,
sem skerðir kaupmátt launa hvort eð
er. Ef „launaliður búvöru", þ.e. reikn-
uð laun bóndans verður látinn standa
undir þessari verðlækkun, þá er þar um
að ræða verðhækkun sem vísitalan,
sem nú er í gildi, bætir ekki.
Með hvað er verið
að versla?
Kjaraskerðing, sem nemur 4% er all
nokkuð. En hvernig lítur dæmið út í
heild? Með hverjuætlarforysta Abl. að
kaupa launahækkanir af verkafólki? Jú
með skattalækkun (í fyrra börðust
þingmenn Abl. fyrir því að skattvísi-
talan hækkaði eins og laun en ekkieins
og framfærsluvísitalan) og félagslegum
umbótum, sem eru á stefnuskrá Abl. og
getið er um í stjórnarsáttmála ríkis-
stjórnarinnar!! Verkafólk á að kaupa
forystu Abl. til að framkvæma stefnu-
mál flokksins! (Hver sagði að kjara-
bæturnar yrðu taldar upp úr kjör-
kössunum?) Auðvitað er út í hött að
líta á þessi atriði sem „ígildi kaup-
hækkunar". Tillögur forystu Abl.
hljóða í raun upp á 6% kjaraskerðingu
1. des.
Þau eru merkileg viðskiptin á íslandi
þessa dagana. Fyrst hækkar ríkis-
stjórnin beinu skattana og sker niður
útgjöld til félagslegra framkvæmda til
að standa undir niðurgreiðslum, sem
lækka vísitöluna. Síðan býðst ríkis-
stjórnin til þess að leiðrétta þetta lítil-
lega gegn því að verkafólk falli frá
umsömdum vísitölubótum. Og það eru
flokkar, sem kalla sig verkalýðsflokka
og umbótaflokka, sem standa and-
spænis verkafólki í þessum makalausa
business!
Raunhæfar efnahags-
ráðstafanir.
Myndeftir Stoxm P.
Sú aðferð, sem notuð hefur verið að
undanförnu, til að draga úr vísitölu-
hækkunum launa er að fella niður sölu-
skatt af vissum vörutegundum og
greiða niður vöruverð. Ef tekna til
þessara niðurgreiðsla er aflað með
skatti á háar tekjur og fyrirtæki, þá felst
í þessu tilfærsla á tekjum til launafólks
og eðlilegt værí að samþykkja lækkun
vísitölubóta, sem næmi slfkri tekjutil-
faérslu eins og gert hefur verið. Annars
væri launafólk að borga sjálft niður
kaupið með sköttum og samdrætti í
opinberri þjónustu. Engin ástæða væri
til að samþykkja lækkun vísitölubóta
út á slíkar verðlækkanir.
Hver borgar
niðurgreiðslurnar?
Sá grunur hefur læðst að mörgum,
að þessi leikur með niðurgreiðslurnar
sé ekki jafn saklaus og Abl. og aðrir
flokkar í ríkisstjórninni hafa haldið
fram. Fólk spyr sig eðlilega að því,.
hvers vegna séveriðað þessu. Afhverju
geta fyrirtækin ekki borið þann launa-
kostnað, sem hlýst af vísitöluhækkun-
inni, alveg eins og að greiða sömu
upphæð til ríkissjóðs?
Þegar svo fjármálafrumvarpið sá
dagsins ljós, sást, að í stað þess að
fjármagna niðurgreiðslurnar með
skatti á háar tekjur og fyrirtæki, þá er
ætlunin að auka beina skatta af al-
mennum launatekjum og skera niður
félagslegar framkvæmdir. Það er
þannig ljóst, að launafólk á sjálft að
greiða verulegan hluta af niðurgreiðsl-
unum.
Fölsun vísitölunnar
Með þessu eru ekki öll kurl komin til
grafar. Þegar niðurgreiðslurnar voru
ákveðnar i september tóku menn eftir
því, að þær vörur, sem minnst voru
niðurgreiddar, voru einmitt þær vörur,
sem fólk spyr mikið eftir og kaupir í
auknum mæli í dag. Það er jú vitaðað
neysla fólks á íslandi hefur breyst æði
mikið frá þvf á árinu 1965, þegar sú
neyslukönnun var gerð, sem vísitalan
er reiknuð út frá. Það er þess vegna
mögulegt að falsa vísitöluna með því að
greiða sérstaklega niður verð þeirra
vara, sem eru stærri huti af vísitölunni
heldur en neyslu launafólks. Þannig
væri vísitalan lækkuð meir en neyslu-
útgjöld launafólks og launin væru
skert. Tökum sem dæmi að kjöt væri
8% af útgjöldunum í vísitölunni, en ein-
ungis 4% af neyslu launafólks í dag. Þá
væri hægt að lækka vísitölubætur á
laun um 4% með því að lækka verð á
kjöti um helming með niðurgreiðslum.
Aftur á móti sparaði þessi verðlækkun
launafólki einungis 2%af tekjum þess.
Hin 2% af vísitöluskcrðingunni 'væru
óbætt, nema launafólk tæki upp á því
að tvöfalda neyslu sina af kjöti.
Það er ákaflega erfitt að gera sér
grein fyrir því, að hve miklu leyti
vísitalan hafi verið fölsuð á þennan
hátt. Það er þó hægt að fá vissa
vísbendingu um þá fölsun. sem hér um
ræðir, með því að athuga, hvað ríkis-
stjórnin reiknar með að þurfa að greiða
háar upphæðir í niðurgreiðslur fyrir
hvert prósent, sem vísitölubætur eiga
að lækka, vegna niðurgreiðslanna.
Þessi tala virðist nokkuð á reiki. í
fjárlagafrumvarpinu er gert ráð fyrir
því að 2,5% lækkun vísitölunnar I.
des., með niðurgreiðslum, muni kosta
ríkissjóð 3873 milljónir á árinu 1979,
eða 1549 milljónir hvert prósent. í öðru
samhengi virðist áætlað, að þessi
kostnaður sé um 1700-1800 milljónir
fyrir hvert prósent, sem vísitölubæt-
urnar séu lækkaðar með niðurgreiðsl-
um eða lækkun söluskatts.
[ fjárlagafrumvarpinu er gert ráð
fyrir því að launagreiðslur ríkissjóðs til
ríkisstarfsmanna verði á næsta ári um
54 milljarðar. Fyrir hvert prósent, sem
vísitölubætur lækka, sparar ríkissjóður
þannig 540 milljónir, eða um þriðjung
þess, sem niðurgrciðslurnar kosta!
Frh. á bls. 2