Neisti - 12.11.1979, Blaðsíða 5

Neisti 11. tbl. 1979 bls. 5
Próíkj örsslagurinn,
„Show Buisness“
og sýndarlýðræði
• Auglýsingamennska og
skrumhyggja.
• Ópólitísk valdabarátta á
persónulegu „plani“.
• „Heppileg lausn“ í klíku-
baráttu flokkanna.
• Skapar falska vitund með-
al almennings um raun-
veruleg áhrif.
Þá er prófkjörsdansinum
lokið í þetta sinn. Ýmsir
þingmenn sem töldu sig
ráðna til æviloka hafa fallið í
Það sem einkennt hefur þessi próf-
kjör flokkanna er innantóm auglýs-
ingamennska og skrumhyggja, alger-
lega á persónulegu „plani“.
Enn einu sinni höfum við fengið
staðfestingu á því, að þessi aðferð
flokkana við val á frambjóðendum er
ópólitísk sýningarathöfn. Sú fullyrð-
ing, að prófkjörin séu lýðræðislegasta
aðferðin við val á frambjóðendum, er
auðvitað klára kjaftæði, sem allir
hljóta að sjá, ef þeir á annað borð
nenna að skoða málin eitthvað niður í
kjölinn.
Prófkjör og lýðræði
í rauninni hafa prófkjörin ekkert
með lýðræði að gera. Prófkjörsbarátta
frambjóðenda Sjálfstæðisflokksins er
besta dæmið því til sönnunar. Þar réð
úrslitum efnahagsleg staða viðkom-
andi einstaklinga, ásamt tengslum
þeirra og ítökum yfir kosninga„appa-
rati“ flokksins. Við sáum þetta gleggst í
því hvernig þessir frambjóðendur bóg-
staflega keyptu upp heilu og hálfu síð-
urnar í borgara„pressunni“, - Morg-
unblaðinu og síðdegisblöðunum. og
auðvitað eru það þessi atriði sem vega
þyngst varðandi úrslit prófkjöranna.
Ópólitísk valdabarátta
Prófkjörin sýna ljóslega að þar er
ekki tekist á um málefni, heldur ræður
þar mestu hreppapólitík og persónu-
leg auglýsingamennska með „western"
sniði. Þar virðist hin uppvaxandi fjöl-
miðlakynslóð vera að ná yfirhöndinni
og hinir smátt og smátt að falla í
valinn, sem byggt hafa fylgi sitt og
tilvist sína á félagslegri stöðu sinni. Úr-
slitin hjá Alþýðuflokknum bæði nú og
fyrir síðustu kosningar eru skýr vísbend-
ing um þetta. Enda eru úrslitin í próf-
kjörum Alþýðuflokksins ekki á nokk-
urn hátt tjáning á stöðu viðkomandi
einstaklinga innan flokksins. Meira að
segja væri öðrum flokkum í lófa lagið,
að hafa drjúg áhrif þar á. Hver veit
nema að Sjálfstæðisflokkurinn hafi
notað sér það.
M.ö.o. prófkjörin eru sviðsettur
skrípaleikur. Þau eru í raunirtni ólýð-
rœðisleg, ópólitisk auglýsingamennska
og segja ekkert til um vilja flokks-
bundinna félagsmanna. Hinsvegar eru
þau ,,heppileg lausn" fyrir flokkanna
til að leysa klíkuvandamdl sín.
Alvarlegasti fylgifiskur prófkjör-
anna, er að þau skapa falska vitund
meðal almennings um raunveruleg
pólitísk áhrif. Stór hluti almennings
trúir því í raun, að með prófkjörunum
hafi hann raunveruleg pólitísk áhrif, en
gerir sér ekki grein fyrir því, að hann er
eingöngu að taka þátt í leiksýningu, -
auglýsingaherferð viðkomandi ein-
staklinga, en hefur engin áhrif á raun-
verulega pólitík þessara flokka.
Forvalsaðferð Abl.
Sú leið sem Abl. hefur farið
varðandi val á frambjóðendum má
segja að sé skömminni skárri en hjá
hinum flokkunum. Abl. notar sk.
forval og kostur þess umfram próf-
kjörin felst í því, að það er eingöngu
valinn og nýir komið í þeirra
stað. Samt sem áður hefur
ekkert breyst né mun breyt-
ast vegna úrslita prófkjör-
anna. Pólitíkin verður sú
sama og sömu málefnin
koma til með að skreyta
kosningastefnuskrár flokk-
anna. í prófkjörunum er
nefnilega ekki tekist á um
pólitískar stefnur og málefni,
heldur einstaklinga og per-
sónur og sá er sigurvænleg-
astur, sem mest hefur á fjár-
hagslega undir sér.
bundið við flokksmenn og ætti því að
gefa réttari mynd af vilja þeirra, en
prófkjörin geta gert. Á hinn bóginn er
forval Abl. undir sömu sök sett og
prófkjörsaðferðin að því leyti, að ekki
er tekist á um pólitísk málefni, heldur
einstaklinga. Hin eiginlegu átök fara
því fram bak við tjöldin, þar sem
makkið og kjaftaslúðrið er í algleym-
ingi.
Flokkslýðræði og
rétturinn til myndunar
pólitískra skoðanahópa
Við gagnrýnum allar þessar sýnd-
armennskuaðferðir, sem eingöngu eru
gerðar til að skapa falska vitund hjá
almenningi um raunveruleg pólitísk
áhrif.
Ef fólk ætti að fá einhver raun-
veruleg pólitísk áhrif þyrfti það að fá
tækifæri til að gera upp á milli
pólitískra stefna innan flokkanna.
Þetta vandamál verður áleitið þegar
flokkur á borð við Abl. er hafður i
huga. Eins og allir vita er flokkurinn sá
hrærigrautur allskyns skoðana og
klíkna og ef að menn vildu virkilega
gera þetta forvals„show“ að einhverri
pólitískri athöfn, nota það til að „póli-
tísera" flokkinn, þá hefði forystu Abl.
verið það í lófa lagið, að gera þær
kröfur til frambjóðenda í forvalinu,
að þeir gerðu hreint fyrir sínum dyrum
og legðu pappírana á borðið. Hvert
vilja þeir að verði pólitískt „pró-
gramm" flokksins í kosningunum og
eftir þær. Nei, auðvitað vildi Abl. ekki
slíkt og auðvitað áttu áhrif flokks-
manna aldrei að ná lengra, en að fá að
velja frambjóðendur. Fyrst skulið þið
fá að velja frambjóðendurna, félagar
góðir og síðan ætlum við í fram-
kvæmdanefndinni og miðstjórninni að
móta pólitíkina! og truflið þið okkur
ekki.
Við í Fylkingunni höfum lögfest í
okkar skipulagi rétt til myndunar
skoðanahópa og flokksbrota. Þetta fer
þannig fram að aðstandendur slíkra
hópa lýsa þeim formlega yfir, með
pólitískri yfirlýsingu. Ef að einhver
verulegur pólitískur ágreiningur er
fyrir hendi, þá teljum við það skyldu
þeirra sem andsnúnir eru meirihlutaaf-
stöðu samtakanna í tilteknu máli einu
eða fieirum, að gera hreint fyrir sínum
dyrum og mynda skoðanahóp ef þess
gerist þörf. Þetta teljum við eina af
frumforsendum raunverulegs fiokks-
lýðsræðis og er eitt af megin „prinsipp-
um“ hinnar lenínísku flokksgerðar og
„praktíserað" í Bolsévíkaflokknum
rússneska meðann hann var lenín-
ískur flokkur.
Flokkslýðræði felst ekki eingöngu í
því að minnihlutinn virði meirihluta-
afstöðuna. Það felst ekki síður í rétt-
indum minnihlutans og annarra skoð-
anastrauma að kynna afstöðu sina
innan flokksins og berjast fyrir þvi að
hún öðlist meirihlutafylgi.
Hvenær skyldi það annars gerast að
„óánægðu“ öflin ínnan Abl. færu að
skipuleggja sig á slíkan hátt. Þá væri
heimsendir víst í aðsigi.
Guðmundur Hallvarðsson.
Af alþýðuleiðtogum og leynivopnum
Hugrenningar
Er úrslit voru kunn í prófkjörsfári
íhaldsins um daginn mátti lesa í Þjóð-
viljanum, að nú hefði Sjálfstæðisflokk-
urinn loksins afhjúpað sig - hann væri
sko enginn „flokkur allra stétta“ - það
ætti öllum að vera ljóst fyrst Guð-
mundur H. Garðarsson og Pétur
„sjómaður“ komust ekki í örugg þing-
sæti í Reykjavík.
„Með vali á frambjóðendum hefur
Sjálfstæðisflokkurinn sýnt, eins og
einn framámaður íhaldsins í samtök-
um launafólks hefur orðað það, að
hann er að losna úr hinum breiðu
tengslum við fólkið í landinu almennt
og verkalýðshreyfinguna.“ Þannig
skrifar ekh í leiðara Þjóðviljans 2. nóv.,
og hann heldur reyndar áfram: „Stað-
reyndin er að það er orðið lágt til lofts
og þröngt til beggja handa í Sjálfstæð-
isflokknum.“
. Við hvern fjandann á maðurinn? Að
Sjálfstæðisflokkurinn hafi verið mál-
svari verkalýðshreyfingarinnar? Að
íhaldið muni gæta hagsmuna verka-
lýðs en ekki atvinnurekenda, ef þeir
Guðmundur H. Framámaður LÍV og
Pétur „sjómaður" fylla þingflokkinn?
Á forsíðu Þjóðviljans 31. okt. slær
ekh upp rosafyrirsögn: „I'haldið hafnar
frámámönnum samtaka launafólks"
Vissulega er Guðmundur H. atkvæða-
mikill innan samtaka verslunarfólks og
Pétur Sig. innan samtaka sjómanna, en
sú staðreynd endur-speglar einungis
sorglegt ástand innan verkalýðshreyf-
ingarinnar - að íhaldsbroddar skuli
veljast þar til æðstu metorða. Ekki er
von til að slíkt breytist á meðan
„málsvari verkalýðshreyfingarinnar“
og ritstjóri hans slá þá til riddara á
síðum Þjóðviljans og gefa í skyn að
miklu breyti um eðli Sjálfstæðisflokks-
ins, hvort senditíkur hans innan
verkalýðshreyfingarinnar fylla þing-
flokkinn eður ei. Reyndar er þetta í
samræmi við þau helmingaskiptavið-
mið sem ráðið hafa ríkjum innan
verkalýðshreyfingarinnar. Þar er ekki
barist pólitískri baráttu gegn ítökum
íhaldsins, heldur „eiga“ flokkarnir sín
yfirráðasvæði og innfyrir landamærin
vaktar við
lestur
Þjóðviljans
SSAjjSl
arsdóttur, en P 1
a. fétaíisbúinu »• 1
ib rnaimar i
1 ásasmv>ar staríar 1
SSSÍVæ
A er hinn lands ,
Sinn Jónsson
“li^aidur.
ler
s
ls
lum n
.. mund og i
' .þingstetis
| kjördaemaskipan
SJálf-1
-Múla-
1 Uklega I
ft flokks-1
f undan hon-J
_u I sama f
Í opnáóisi 1111
breyttrij
er ekki seilst, þar ríkir gagnkvæmur
skilningur og tillitssemi. í félögum
þarsem báðir/allir flokkar hafa ítök, er
mökkuð saman forysta - en pólitísk
barátta, nei biddu fyrir þér.
Nú hefur Ellert fórnað sér fyrir al-
þýðuleiðtogann Pétur „sjómann“ -
hefur þá ekki hagur alþýðunnar vænk-
ast til muna. Skv. forskrift ekh hlýtur
svo að vera.
Hin pólitíska kynning
á frambjóðendum
Alþýðubandalagsins
í Klipptu & Skornu Þjóðviljans 3.
nóv. heldur ekh enn um pennann og
kynnir „leynivopn“ Alþýðubandalags-
ins á Austurlandi. Hvert er þetta ægi-
lega vopn? Ný baráttuleið alþýðunnar?
Baráttuglaður hópur verkafólks sem
gengið hefur til liðs við Allaballann?
Farandverkamenn á Austurlandi sem
ætla að krefjast réttar síns, hvað sem
Sigfinnur Karlsson segir? Nei, ekki
aldeilis. „Leynivopnið“ er einsog
skáldið sagði: Hið ekta Jesúblóð erhið
eina sem oss bjargar / en ekki verka-
lýðsbylting og þess kyns tralala."
Tekist hefur að draga Junior Cham-
ber mann inná lista Alþýðubanda-
lagsins. Þessi maður er að auki af
íhaldsfólki kominn einsog vel er
tíundað í ættartölu hans í Þjóðviljan-
um. Ættartala konu hans er einnig
rakin - og ættu þá allir að vera nokkru
nær um pólitísk baráttumál sveinsins.
Hann mun einnig eiga börn, skv.
upplýsingum Þjóðviljans - enda, hver
færi að kjósa barnlausan mann á þing?
Hann gæti verið getulaus, og hverju
fengi slíkur maður áorkað?
Annars er það makalaust hve
Alþýðubandalagið metur mikils hægri
menn er ganga til liðs við flokkinn.
Löngum hefur þótt gott að vera fyrr-
verandi Framsóknarmaður, ætli menn
sér metorð innan Allaballa eða Þjóð-
vilja, svo ekki sé talað um afsprengi
íhaldsins. Fyrir nokkrum árum
„skreytti" framboðslisti Alþýðubanda-
lagsins sig með Thorsaranafni, og
gladdist Þjóðviljinn sem aldrei fyrr. Þá
var ekki verið að þrugla um „verka-
lýðsbyltingu og þess kyns tralala".
Birna
Af ráðstefnu
Rauðsokkahreyfmgarinnar
Ráðstefna Rauðsokkahreyfingar-
innar var haldin á hótel Þóristúni á
Selfossi, helgina 27.-28. okt. Ráðstefn-
an var ekki ýkja fjölmenn að þessu
sinni, en samhugur, starfsgleði og
árangur þess meiri.
Á laugardegi var rætt fram og aftur
um fjármál hreyfingarinnar, stöðu
hennar, stefnuskrá og skipulag, og
verkefnin framundan. Á sunnudegi
störfuðu starfshópar, en síðast á dag-
skrá ráðstefnunnar voru svo sam-
þykktir og niðurstöður hennar. 1
umræðum um stöðu Rshr. kom það
fram að hreyfingin hefði sífellt verið að
þróast lengra til vinstri hin síðustu ár,
og hópur Rauðsokka hefði þar af
leiðandi þrengst. Fyrstu ár hreyfingar-
innar hefði virkni og innstreymi verið
mikið, hreyfingin var með alls kyns
uppákomur til að vekja athygli á bar-
áttu sinni og árin 1973-4 háði hreyfing-
in harða baráttu í kringum fóstureyð-
ingafrumvarpið. Árið 1974 var nýr
grundvöllur samþykktur sem fól í sér
að kvennabaráttan væri óaðskiljan-
legur hluti stéttabaráttunnar. Þetta var
íhaldskonunum í hreyfingunni of stór
biti í háls og gengu þær því úr henni.
Síðan hefði hópur Rauðsokka þrengst,
eftir því sem árin liðu en hópurinn
orðið samhentari og pólitíkin einlitari.
En Rshr. hefði hins vegar ekki farið
varhluta af almennri deyfð á vinstri
vængnum. Voru ráðstefnugestir sam-
mála um að nú bæri hreyfingunni að
láta hendur standa fram úr ermum og
hefja kröftuga baráttu út á við.
Helstu verkefni i vetur voru ákveðin
þessi: Um miðjan nóv. héldi hreyfingin
opinn fund um konur og stjórnmál.
Talsverðar umræður voru á ráðstefn-
unni um herferð þá er verið hefur í
gangi nú undanfarið, fyrir því að fá
fleiri konur inn á þing, en að þessum
umræðum verður vikið nánar, síðar í
þessari grein.
Frummælendur á þessum fundi yrðu
frá Rshr. og frá talsmönnum þessarar
herferðar, auk þess sem konum áfram-
boðslistum yrði boðið á hann. Þessi
fundur verður líklega haldinn í Félags-
stofnun stúdenta, laugardaginn 17.
nóv.
Þing Verkamannasambands fslands,
sem var haldið fyrir skömmu á Akur-
eyri, samþykkti að setja fram fjórar
F ramhald bls. 7