Stéttabaráttan - 28.08.1975, Blaðsíða 4
STÉTTABARATTAN 28.8. 8.tbl. 1975
Baráttan milli risaveldanna:
Uppspretta nýrrar heimsstyrjaldar!
Það er afstaða marxista-lenínista að
baráttan milli risaveldanna sé ógnun
við frið f heimiuum og hún muni
fyrr eða síðar leiða til uppskiptastríðs
milli þeirra. Evrópa er keppikefli
risaveldanna, og samkeppni þeirra
ógnar sjálfs.tæði evröpuríkja og rétti
þeirra til sjálfsákvörðunar. í eftir-
farandi grein verður reynt að varpa
ljósi á stríðsundirbúning risaveld-
anna og kraftahlutföllin milli þeirra.
Greinin er byggð á efni frá Klasse-
kampen, málgagni AKPm-1 í Noregi.
"Mikill órói undir himninum"
Chóu En-lai sagði á fjðrða þjóðþingi
Kfna f janúar s. 1.: "Núverandi á-
stand alþjóðamála einkennist af mik-
illi ólgu undir himnunum. Risaveld-
in berjast. Þau eru uppspretta nýrr-
ar heimsstyrjaldar. f dag vaxa bæði
forsendurnar fyrir byltingu og stríði."
Hvað þýðir það, þegar talað er um
"mikla ólgu undir himninum:?" A
síðustu árum hafa m. a. eftirfarandi
atburðir átt sér stað:
Arásarstríð Iiidlands gegn Pakistan,
valdaránið í Chile, Parísarsáttmál-
inn um Víetnam — USA bíður ósigur.
dctóberstrfðið fyrir botni Miðjarðar-
hafs - risaveldin geta ekki stjórnað
fangi mála þar. Egyptaland brýtur
bága við vilja Sovétríkjanna. Ar-
abaríkin setja olfusölubann .á Banda-
ríkin. Frelsisbaráttan f nýlendum
portúgala vinnur sigur, fasistastjórn-
in fellur í Portúgal. Fasistastjórn-
in í Grikklandi fellur og áhrif Banda-
ríkjanna minnka þar. Kýpurdeilan
leiðir til stríðs þar sem risaveldin
reyna árangurslaust að ráða skipaii
mála. Indland innlimar Sikkim og
fremur valdarán í Kasmfr. Byltingin
vinnur fullan sigur f Indðkína. Þríðji
heimurinn kemur fram sem æ sterk-
ara afl á alþjóðavettvangi og sam-
einast um baráttu fyrir að ráða eigin
hráefnum og efnahag. Fasískt valda-
rán á Indlandi þar sem Sovétríkin
standa á bak við. Þannig mætti
lengi telja. En hvað sýnir þetta?
ryrst og fremst að heimsvaldastelh-
an stendur frammi fyrir kreppu,
sem grípur um sig á ae fleirí sviðum.
Breytingar eiga sér stað örar og ör-
ar. Allar grundvallarmótsetningar
heimsins skerpast ört. Risaveldin
eiga í baráttu sín á milli um allan
heim. Þegar annað risaveldið lend-
ir f erfiðleikum með "áhrifasvæði
sitt" kemur hitt risaveldið og reynir
að auka áhrif sfn. 1968 gat sðsíal-
heimsvaldastefnan hertekið Tékkó-
slóvakíu án þess að Bandarfkin eða
Nató skiptu sér af því. Arið áður
stóðu Bandaríkin (CIA) að baki valda-
ráni fasista á Grikklandi án þess að
Sovétheimsvaldasinnarnir skiptu sér
af þvf. En í dag ? Þegar strfðið um
Kýpur brýst út, blossar upp pólitfsk
spenna um allan heim, sökum til-
””'na risaveldanna til að græða á
ástandinu, hvort á annars kostnað.
Þessi þróun mun fyrr eða síðar leiða
til styrjaldar milli risaveldanna.
Það er barátta þeirra sem getur leitt
til þess að atburðir á einum stað í
heiminum hafi áhrif á gjörvallt heims-
ástandið. • Strfð milli þeirra verður
um leið heimsstyrjöld.
Af risaveldunum tveimur er það USA
sem missir fðtfestuna stöðugt
Eftir seinni heimsstyrjöldina voru
Bandaríkin sigurvegararnir meðal
heimsvaldaríkjanna. Einokunarauð-
vald Bandarfkjanna færði sér ástand-
ið vel í nýt; Það reyndi að taka yfir
stjórn efnahags landa V-Evrópu.
Sovétríkin og Kfna voru umkringd af
óteljandi herstöðvum, og USA-heims-
valdastefnan útnefndi sjálfa sig lög-
reglu og dómara í málum Asíu, Suð-
ur-Ameríku og Miðausturlanda.
Þetta gerði bandarísku heimsvalda-
stefnuna að sterkasta kúgara og
arðræningja sem heimurinn hafði
enn séð. En marxistar-lenínistar
sem þekkja lögmál auðvaldsþróunar-
innar gátu strax séð að USA myndi
ekki sitja í þessu sæti lengi. Stalfn
benti á strax um 1950 að sökum ó-
jafnrar þróunar auðvaldslanda á tíma-
bili heimsvaldastefnunnar myndu
auðvaldslönd V-Evrópu og Japan o.
fl. rffa sig undan oki bandarísku
heimsvaldastefmmnar og tilraunum
hennar til að gera þau háð sér, og
.stefna inn á farveg ðháðrar Jjróunar.
Maó Tse-tung benti á, að þótt banda-
ríska heimsvaldastefnan væri sterk
f dag, gæti það ekki varað. Banda-
ríkin væru risi á brauðfðtum. Og
hvers vegna ? Vegna þess að þau
byggðu veldi sitt á kúgun og arðráni
og myndu því mæta andspyrnu um
heim allan. Og þannig hafa málin
þróast. Til viðbótar því hefur banda-
ríska heimsvaldastefnan mætt nýjum
hættulegum andstæðingi: Sovétríkj-
unum. Eftir valdatöku borgaranna í
Sovétríkjunum hefur hið unga risa-
veldi orðið í andstöðu við hagsmuni
Bandaríkjanna á æ fleiri sviðum.
Tökum nokkur dæmi um hvernig USA-
heimsvaldastefnan missir fótfestuna
stöðugt og verður að láta undan sfga.
Bandarikin töpuðu f stríðinu gegn
Kfna 1949, gegn Kðreu 1950-53, gegn
alþýðu Indókína imdanfarin ár. Til-
raunir bandarfsku heimsvaldastefn-
unnar til að slá hring um Kína og
einangra landið hafa mistekist. Ind-
land sem áður var áhrifasvæði banda-
rfsku heimsvaldastefnunnar er f dag
stjórnað af sósíalheimsvaldastefn-
unni. Vestur-Evrópa er ekki lengur
samstæð heild sem bandaríska heims-
valdastefnan stjórnar. Þriðji heim-
urinn greiðir bandarfsku heims-
valdastefnunni hvert höggið á fætur
öðru.. En bandaríska heimsvalda-
stefnan er enn hættulegt stórveldi þó
að barátta alþýðunnar um heim allan
Meira en 30% fjárfestinga Bandaríkjanna erlendis eru í Evrðpu, og fremur
er útlit fyrir að þær vaxi en hitt. Það er því engin ástæða til að vera hissa
á þvf að næstum 50% hernaðar"aðstoðar" Bandaríkjanna fer tll landa vestur
Evrðpu. Mesti herafli Bandaríkjanna, utan landsins sjálfs, er staðsettur í
Evrópu. Myndin sýnir hluta 6. flotans á Miðjarðarhafinu. Staðsetning hans
gerir hann að árásartæki jafnt í Mið-Austurlöndum sem í Evrópu komi til
stríð8.
hafi slegið úr henni nokkrar tennur.
Það er enn annar tveggja stærstu
kúgara heimsins en það er ekki vax-
andi heimsvaldaríki í dag.
Sovétrfkin - ungt og vaxandi rlsaveldi
í bók sinni, Heimsvaldastefnan... ,
sýnir Lenfn hvernig grundvöllur fyrri
heimsstyrjaldarinnar var hin ójafna
þróun hinna tveggja heimsvaldablokka
England/Frakkland og Þýskaland.
Hann sýndi hvernig efnahagsvöxtur
Þýskalands færði stríðið nær og nær
sem lausn á kreppu heimsvaldastefn-
unna.r, og að Þýskaland, vaxandi
heimsvaldaríki varð til að hleypa
strfðinu af stað.
f dag bera Sovétrflcin flest sömu ein-
kenni og Þýskaland hafði fyrir .1914
og 1940, nema í miklu stærri mæli.
Við skulum lfta á nokkur dæmi tíl
sönnunar því, að Sovétrikin eru vax-
andi risaveldi;
1. Þau heljartök sem Sovétríkin hafa
á löndum í Comecon og Mongólíu eru
miklu sterkari en þau sem Bandarík-
in hafa á Vestur-Evrópu. Það var
bundinn endi á allar tilraunir þess-
ara landa til að taka sjálfstæða
stefnu með innrásinni í Tékkóslóvakíu
1968. Síðan þá hafa Sovétríkin styrkt
stjórn sína á Comecon og Varsjár-
bandalaginu., og í raun byggt upp
kerfi til að kúga þessar þjóðir undir
hagsmuni sfna, í þeimmæli, að
annað eins hefur heimurinn aldrei
séð fyrr. Þau heljartök sem Hitlers-
fasisminn hafði á Stór-Þýskalandi
fyrir sfðasta stríð kemst ekki f hálf-
kvisti við tök Sovétríkjanna á lepp-
ríkjum sínum.
2. Meðan Bandaríkin eiga f erfiðleik-
um með að viðhalda veldi sínu f stór-
um hlutum heimsins, styrkja Sovét-
ríkin stöðugt áhrif sfn á hernáðarlega
mikilvægum stöðum í heiminum.
Skýrasta dæmið um þetta er fram-
gangur sðsíalheimsvaldastefnunnar
a Indlandsskaga: Bangla Desh, Ind-
land. Með stuðningi Sovétríkjanna
réðist Indland gegn Pukistan og lim-
aði landið f sundur, I dag ríkir fas-
ismi bæði í Indlandi og Bangla Desh,
en Sovétmenn kalla þessi ríki "lýð-
ræðisríki," og eini flokkur Indlands,
utan Kongressflokksins, sem styður
fasismannjjar, er hinn moskvusinn-
aði Kommunistaflokkur landsins.
Þegar Indland innlimaði Kasmfr og
Sikkim, voru sósíalheimsvaldasinn-
arnir ekkert að fela það, að þeir
stóðu að baki því og það þjönaði þeirra
hagsmunum.
f dag eru Bandaríkin og Sovétríkin
stærstu útflutningsaðiljar heimsins á
fasisma. Bandaríkin komu á fasisma
t.d. í Chile og S. -Kóreu, en Sovét-
rflún eru ábyrg fyrir fasismanum á
Indlandi. A þessu sviði eru Sovét-
menn f vexti meðan fasfskar lepp-
stjórnir .Bandarikjanna hafa fallið
hver á fætur annarri (Grikkland,
S-Vfetnam).
3. A meðan Bandaríkin berjast hat-
rammlega fyrir að viðhalda áhrifum
sfnum og fjárfestingum f V-Evrópu
eru áhríf og fjárfestingar Sovétrikj-
anna stöðugt að færast f vöxt. Sovét-
rfkin notfæra sér þannig hina djúpu
kreppu f V-Evrópu til að ná auknum
pðlitfskum og efnahagslegum ítökum
þar. yið þetta verk sitt hefur sðsfal-
hei'msvaldastefnan notað hjálpartæki,
sem fá heimsvaldalönd hafa áður haft:
Það er blokk endurskoðunarflokk-
anna, sumir Jjeirra mjög stórir, sem
starfa sem politískir áróðursmenn
fyrir þá, eins og f Portúgal, ítalfu,
Frakklandi og Danmörku, svo að dæmi
séu nefnd. Aðrir flokkar sem lika
starfa sem tæki sósíalheimsvalda-
stefnunnar eru flokkar á borð við Al-
þýðubandalagið hér á fslandi, þvf þó
að þeir standi ekki og sitji eins og
sósfalheimsvaldasinnarnir vilja, þá
halda þeir fram kenningum sósfal-
heimsvaldastefnunnar um útþurrkun
stéttabaráttunnar og reyna að teyma
verkalýðinn inn á ópólitíska braut
með lýðskrumi um frið f heiminum.
Það eru leiðtogar þessara flokka sem
starfa munu sem fimmta herdeild
fyrir sósfalfasismann í baráttu risa-
veldanna um yfirráðin yfir Evrópu.
4. Heimsvaldaefnahagskerfi fylgja
gífurlegar mótsetningar sem erfitt er
fyrir viðkomandi heimsvaldaríki að
leysa úr. En Sovétríkin reyna að
leysa þær með sömu ráðum og Hitler
á sfnum tíma; Með útþenslu og árás-
arstefnu og með því að virkja þjóðar-
framleiðsluna f hernaðarþágu. Þrátt
fyrir að heildarþjððarframleiðsla
Sovéskir skriðdrekar á æfingu. 1 dag er hernaðarstyrkur Sovétrfkjanna meiri
en hernaðarstyrkur Bandaríkjanna og NATO. Gífurlegt magn sovéskra skrið-
dreka er staðsett í A-Þýskalanjii, tilbúið til árásar gegn V-Evrópu.
Sovétríkjanna sé minni en Bandaríkj-
anna eru útgjöld Sovétríkjanna til
hermála meiri en Bandaríkjanna. A
sfðustu 10 árum hafa nýju sarirnir í
Kreml byggt upp meira herveldi en
mestu hernaðarsinnar keisara-rúss-
lands léfu sig dreyma um. Sovétrfk-
in hafa byggt upp gífurlegt herveldi
í Mið-Evrópu, við landamæri V-
Þýskalánds. Herliðið er f stöðugri
þjálfun og er fært um að ráðast inn f
V -Þýskaland með styttri fyrirvara og
af meiri þunga en dæmi eru um f
hernaðarsögunni. Sovéski flotinn er
í dag stærstur f heiminum - á öllum
höfum heimsins. S. 1. vor voru flota-
æfingar á vegum Sovétríkjanna, Ok-
ean 75, þar sem samtfmis voru flota-
æfingar a öllum heimshöfunum. Þess-
ar æfingar sýndu að Sovétrfkin eru
í dag fær um að eyðileggja allar sam-
göngur. og hráefnisflutninga á sjó
milli Bandaríkjanna og V-Evrópu.
Mesti flotastyrkurinn er umhverfis
Evrópu.
5. Bandarfska heimsvaldastefnan á
í erfiðleikum með að færa út af full-
um krafti heimsvaldapólitík sfna.
Innan Jjröngra ramma hins borgara-
lega lyðræðis, á bandaríska heims-
valdastefnan f höggi við andstöðu frá
verkalýð og vinnandi alþýðu Banda-
ríkjanna. Mikil andstaða er innan
Bandaríkjanna gegn fasfskum að-
gerðum bandarísku heimsvaldastefn-
unnar, eins og sjá má skýrt á starfi
víetnamhreyfingarinnar þar. En f
Sovétríkjunum er f dag ríkjandi fas-
ismi, þar sem öll andstaða við heims-
valdastefnu ríkisins er barin niður.
Fasfska toppklíkan í Kreml hefur í
dag alla möguleika á að færa út árás-
ar- og útþenslustefnu sfna án þess
að andstaða innan rikisins sé fær um
að koma f veg fyrir það. Þetta hef-
ur Sovét-afturhaldið fram yfir koll-
ega sína f Washington. f stuttu máli:
f dag er það hættulegt fyrir bylting-
arsinna og and-heimsvaldasinna að
líta fram hjá þeim einkennum Sovét-
ríkjanna, sem gera þau að "ungu,
vaxandi, heimsvaldasinnuðu stor-
veldi". Slíkt stðrveldi getur hleypt
af stað nýrri heimsstyrjöld.
Evrópa f dag.
Tvær heimsstyrjaldir hafa verið háð-
ar f Evrópu. Hver er orsök þess að
Evrópa hefur verið vettvangur heims-
styrjaldanna, en ekki t.d. Afríka eða
Asfa ? f Evrópu er þróaðasti mark-
aður f heimi. Bandaríkin hafa þar
meira en þriðjung allra sinna fjár-
festinga. Stðr hluti iðnaðar heims-
ins og tækni er f Evrópu. Hún hef-
ur jafnframt menntaðan og hæfasta
vinnukraft heimsins. An Evrópu
væri bandarfska heimsvaldastefnan
ekkert á við það sem hún er í dag.
Með því að ráða Evrópu gæti sósíal-
heimsvaldastefnan orðið næstum
"allt". Sagan kennir okkur að Evr-
ópa er eins og stórt kjötstykki sem
heimsvaldalöndin bítast um hvað
eftir annað. f dag eru Sovétríkin og
Bandaríkin stærstu heimsvaldarflcin
og höfuð-kúgarar og arðræningjar f
heiminum. f dag eru það þau, sem
slást um Evrópu. Þess vegna er
hættan á heimsstyrjöld mest bundin
Evrópu,
Tfmaskeið byltingarinnar
Við lifum f dag á byltingasinnaðasta
skeiði sögunnar. Baráttan gegn
risaveldunum eykst dag frá degi, og
verkalýður heimsvaldalandanna mynd-
ar bandalag við alþýðu þriðja heims-
ins í baráttunni gegn sameiginlegum
óvini. Forsendur strfðs og bylting-
' ar vaxa fram hlið við hlið. Annað
hvort verður heimsstyrjöld afstýrt
með byltingu eða henni verður snúið
upp f byltingu.
I dag er einn mikilsverðasti þáttur
byltingarbaráttunnar f sérhverju
landi baráttan gegn stríðsfyrirætlun-
um risaveldanna og afhjúpun á þeim
sem á einn eða annan hátt styðja ann-
að hvort risaveldið gegn hagsmunum
yfirgnæfandi meirihluta mannkynsins.
ÖI þýddi og endursagði úr
Klassekajnpen nr. 25, 1975.
Framhald af baksfðu.
Vietnamnefndin
bandarísku NATO-herstöðinni á Kefla-
víkurflugvelli. Baráttan gegn hernum
og NATO hefur fram til þessa ein-
kennst mjög af upphlaupum fyrir
kosningar og verið eins konar kosn-
ingaþjónusta fyrir Alþýðubandalagf ð
og fleiri vinstriflokka í landinu.
Undantekning frá þessu er það starf
sem VN hefur unnið á þessu sviði.
VN hefur ætfð barist hart gegn öllum
tilraunum til að skilja á milli barátt-
unnar gegn NATO og gegn hernum,
en þessi barátta er að sjálfsögðu.
samfléttuð, þvf að ætla að berjast
gegn NATO-her án þess að berjast
gegn NATO er óframkvæmanlegt og
slíkar tilraunir geta aldrei orðið
annað en skopmyndir af sjálfu sér.
Það er nauðsynlegt að andheimsvalda-
sinnuð fylking taki að sér leiðsögn í
þessari baráttu sem allra fyrst, ekki
síst nú Jjegar þær raddir heyrast að
verið se að reyna að kljúfa þessa
hreyfingu með því að koma á einhvers
konar hægra samstarfi f baráttunni
gegn hernum. Hér væri eins og áður
aðeins um kosningaundirbúning að
ræða og Jjessi samstarfsnefnd myndi
lognast ut af strax að kosningum lokn-
um. I öðru lagi er barátta gegn stríðs-
undirbúningi risaveldanna. Þessi bar-
átta er ákaflega mikilvæg og algerlega
nauðsynleg ef koma á f veg fyrir
nýja heimsstyrjöld. Snar þáttur í
þessari baráttu er barátta fyrir 200
mílna landhelgi, þ. e.a. s. rétti þjóða
til að nýta ekki aðeina fiskimið sfn
og auðævi á hafsbotni, heldur einnig
til að ráða algerlega sigllngum á
þessu svæði. Þetta er nauðsynlegt til
að koma í veg fyrir að heimsvaldasinn
arnir geti siglt herskipum sfnum upp
að landsteinum strandrfkjanna og
ógnað þeim þannig til hlýðni. Islensk
ar rfldsstjórnir framtil þessa hafa
ekki tekið undir þessa kröfu ríkja
þriðja heimsins og það er þvf eitt af
verkefnum okkar að berjast fyrir
breyttri afstöðu f þessu máli.
f þriðja lagi er barátta gegn íhlutunar-
stefnu heimsvaldalandanna um innan-
ríkismál þeirra rflcja þriðja heimsins
sem sjálfstæð eiga að kallast. Hér er
um að ræða baráttu gegn atvikum eins
og f Chile og mörgum öðrum Amerfku
rflcjum, afskiptum rússa og indverja
af Pakistan og innrásinni f Tékkósló-
vakfu, þó það land teljist ekki til
þriðja heimsins.
í fjórða lagi er svo stuðningur við
lýðræðisöfl og baráttu þeirra annars
staðar f heiminum eins og til dæmis
á Spáni, í Portúgal og alls staðar
anmrs staðar þar sem lýðræðið er
fótum troðið f heiminum.
Það er von okkar að fyrirhuguð ráð-
stefna VN f október megi gefa sem
mestan árangur og því markmiði
verður aðeins náð með því að vera sf-
fellt á varðbergi gegn öllum sundrung-
aröflum og sundrungarhugmyndum,
ekki síst trotskistum, en bæði vfet-
namar og palestfnumenn kenna okkur
að trotskistar eru fjandsmenn þjðð-
frelsisaflanna.
SAMEINUMST f BARATTUNNI GEGN
HEIMSVALDASTE FNUNNI.