Verklýðsblaðið - 14.02.1931, Blaðsíða 2
baráttnna og vinna á móti sundrnnartilrannum
Terklýðsféndau.
Þingið mótmælti harðlega útilokun kommún-
ista frá pólitískum réttindum í Alþýðusamband-
inu, og lýsti nm leið ánægjn sinni yflr stofn-
nn kommúuistaflokksins og óskaði honum allra
heilla. Ennfremur lýsti þingið samúð sinni með
Rauða-alþjóða-verkalýðssambandinu, og lofaði
að vinna á grundvelli stefnuskrár þess.
í stjórn verklýðssambandsins voru kosnir:
Einar Olgeirsson forseti, Elísabet Eiríksdóttir
ritari, Jón G. Guðmundsson gjaldkeri, Björn
Grímsson, Stefán Pétursson, Gunnar Jóhannsson
og Kristján Magnússon meðstjórnendur. — Erl-
ingur Friðjónsson, fyrverandi forsetifc alþingis-
maður og sambandsstjórnarmeðlimur Alþýðufl.
rar alls ekki fulltrúi á þinginu, og er ekki
iíklegt, að norðlenzkur verkalýður feli honum
trúnaðarstörf í bráðina.
Ósannindi frá Rússlandi
„Ólafur Friðriksson og Valtýr Stefánsson
ánægðir“.
Maður nokkur að nafni Morten Ottesen,
uppgjafa síldarspekulant, fór til Rússlands
og dvaldi þar um nokkurra daga skeið á hótel-
una í höfuðborginni. Þegar hann kemur aftur
rtelur hann sig mikinn spámann og heldur fyr-
irlestur um ástandið í Rússlandi. Þennan fyrir-
lestur þrítók hann. í fyrirlestrunum sagði
'hann ýmsar ’íirrur eins og t. d. að 100 miljón
bændur væru andvígir stjóminni. Hver maður,
sem nokkur kynni hefir af Rússlandi, veit að
um það bil helmingur rússneskra bænda hefir
kastað burt æfagömlum venjum og bundizt sam-
tökum í samvinnubúskap undir forustu kom-
múnista. Svo að segja hver einasti samvinnu-
bóndi er ákafur fylgismaður Sóvét-stjómar-
innar, og svo kemur uppgjafa síldarspekulant,
sem dvalið hefir nokkra daga á hótelum í
Moskva og segir, að 100 milljónir bænda séu
andvígir stjóminni. Og Ólafur Friðriksson og
Valtýr Stefánsson em sammála um að hann sé
mikill spámaður og nota blöðsín óspart til að
hvetja fólk til að hlústa á lærdóma hans!
Nú hefir Moften þessi verið sendur aftur til
Rúeslknds, til þésá áð léita fýrir sjer um salt-
fisksölu.
Verklýðamál.
Rauða alþjóda verk-
lýðssambandið og
Amsterdam.
Kjörorð Rauða alþjóða sambandsins em:
Sameining alls verkalýðs, án tillits til þjóðem-
is, litarháttar, trúarbragða eða stjómmála-
skoðana, undir merki hinnar beinu hagsmuna-
baráttu verkalýðsins, stéttabaráttunnar. For-
ingjar „Amsterdams“ litu öðrum augum á hlut-
iná, eins og sýndi sig greinilega í framkomu
þeirra og afstöðu gagnvart hinu nýstofnaða
verkalýðssambandi.
Hvert ávarpið á eftir öðm var sent til verka-
lýðsins og jafnvel áskoranir, í nafni hinnar al-
þjóðlegu frelsisbaráttu öreiganna til foringja
„Amsterdams“, um sameiningu þessara
tveggja verkalýðssambanda, til að efla aðstöðu
verkalýðsins í hinni alþjóðlegu baráttu við
við auðvaldið.
Án efa hefir það vakið undmn og gremju
hms þroskaðri verkalýðs, sem skildi nauðsyn
verkalýðssamtakanna á alþjóðlegan mæli-
kvárða og skildi hina mikilvægu þýðingu ör-
eigabyltingarinnár í Rússlandi, fyrir framgang
jafnaðarstefnunnar í öðrum lönduni, þegar af-
staða og undirtektir Amsterdamforingjanna
urðu kunnar. — Ekki_ einungis að þeir hunds-
uðu samtakaáskoranir Rauða Alþjóðasam-
sambandsins og neituðu fulltrúum þess um
Baráttan við
Fundur atvinnulausra verkamanna.
Laugardaginn er var, hélt Verkamannafé-
lagið Dagsbrún fund með atvinnulausum verka-
mönnum. Á þann fund var boðið bæjarstjóm
og borgarstjóra. Þegar fundur hófst vom
mættir 3 fulltrúar Alþýðuflokksins en enginn
sást frá hinum ílokkunum. Var þá kosin nefnd
manna, til að fara á fund Knúts og kreíjast
þess, að hann kæmi á íundinn og stæði þai’
fyrir máli sínu. Eftir hálftíma bið fengu sendi-
menn samtal við Knút. Sagðist hann hafa svo
annríkt, að eigi mætti hann gefa sér tíma til
að koma. Ekki gat hann þess þó hvað það
væri, sem hann ætti svo annríkt við, en kunn-
ugir gátu þess til, að hann væri að gera út-
reikninga fyrir Helga Magnússon og Co. Er
sendimenn komu aftur vom komnii' á fundinn
tveir fulltrúar íhaldsins, þeir Pétur Halldórs-
son- og Jakob Möller. Voru ræðumenn margir
og lýstu verkamenn megnri óánægju yfir
framkomu bæjarstjórnar og borgarstjóra í at-
vinnubótamálinu. Var samþykkt í einu hljóði
svohljóðandi tillaga, frá Guðjóni Benedikts-
syni:
„Atvinnulausir verkamenn í Reykjavík
krefjast þess af bæjarstjóminni, að hún setji
af stað nú þegar fullnægjandi atvinnubætur
fyrir alla atvimiulausa verkamenn og haldi sú
vinna áfram unz önnur atvinna er fyrir hendi.
Að öðrum kosti greiði hún þeim atvinnuleysis-
styrk, er jafngildi meðal daglaunum.
Sömuleiðis er þess krafist, að þeim, sem
sagt hefir verið upp í bæjarvinnunni sé tafar-
laust veitt atvinna aftur“.
Um þessa tillögu era allir verkamenn sam-
mála og reiðubúnir til að fylkja sér um hana.
Það hafa þeir fundið þessir tveir fulltrúar í-
haldsins, er fundinn sátu, því ekki treystust
þeir til þess að taka til máls og andmæla til-
lögunni á fundi verkamanna, þótt þeir hins-
vegar hafi ekki hikað við að greiða atkvæði
gegn svona kröfu í bæjarstjóminni — griða-
stað borgaraxma.
Kröfuganga.
Þegar klukkan var lOþíj um kvöldið, var
samþykkt að slíta fundi og fara krofugöngu
þátttökuá ráðstefnum og þingum þeirra, held-
ur útilokuðu þeir og bannfærðu heil landssam-
bönd, aðeins fyrir þá sök, að þau lýstu samúð
sinni með Rauða alþjóðasambandinu, eða
höfðu einhver sambönd við það.
Flutningaverkamannarsamband Hollands var
rekið úr Amstei'dam 1921 íyrir þessar sakir.
Sömu kostum urðu einnig fíutningaverka-
mannasambönd Finnlands og Búlgaríu að sæta
af sömu ástæðum.
Ljóst dæmi þess, hve foringjar „Amster-
dams“ voru og em svínbeygðir undir hinn
borgaralega hugsunarhátt og stéttaraga, em
gerðir þeirra þegar þeir á stjómarfundi 1921,
ákærðu Bowmann, einn af meðlimum í mið-
stjórninni, fyrir það að hafa tekið virkan þátt
í starfi Rauða alþjóða sambandsins, báru hon-
| um á brýn, að hann væri einn af „njósnumm
Lenins“ og gæti þessvegna ekki lengur gegnt
trúnaðarstörfum fyrir „Amsterdam“ og viku
honum þar með af fundi. Slíkur var, og er enn,
hugur sósíaldemókrata til alþjóðlegra baráttu-
samtaka verkalýðsins og öreigaríkisins Sovét-
Rússlands. Fyrir þeim lá það í léttu rúmi, að
á sama tíma réðust auðborgarar Evrópu á
launakjör verkalýðsins og þrengdu kosti hans
á allar lundir. Hér var það augljóst eins og
þráfaldlega hefir sannast seinna, að foringjar
Amsterdams voru ekki einungis og em, óheilir
og viðsjálir verkalýðsleiðtogar, held’ur gersam-
lega heilsteyptir auðvaldssinnar og örgustu
féndur hinnar alþjóðlegu verklýðshreyfingar.
Rauða alþjóða verkalýðssambandið hefir nú
starfað í 10 ár. Á þeim tíma hefir það, við hlið
hinnar kommunistisku alþjóða hreyfingar, ver-
io að stríða við allan auðvaldsheiminn fyrir
atvínnuleysið
til borgarstjóra með kröfu fundarins. Tóku
allir fundarmenn þátt í förinni nema Jakob
Möller og Pétur Halldórsson. Var kröfugangan
fjölmenn, því fundarsalurinn hafði verið full-
skipaður og allmargir úti á ganginum. Þegar
komið var að Knútskoti vom dyr þar læstar
og hvergi ljós i glugga. Leit svo út sem Knút-
ur væri ekki heima eða sofnaður. Síðai' hefir
það sannfrétzt, að Knútui' var heima og ekki
háttaður.
Varaformaður Dagsbmnar, Ól. Friðriksson,
sagði þá, að hér yrði ekki meira aðgert, óg
hver gæti farið heim til sín og háttað eins og
Knútur. En verkamenn voru þá ekki á sama
máli. Þeim fannst rétt að lofa Knúti að heyra
hverjir komnir væru í heimsókn til hans og
hvers þeir krefðust. Voru nú haldnar þar ræð-
ui og sungið um hríð. Að því loknu hélt kröfu-
gangan áfram og var haldið að bústað for-
sætisráðherra. Vom þar einnig haldnar ræður
og sungnir söngvar jafnaðannanna. Höfðu
margir nýir slegist með í förina, er ekki höfðu
komist inn á fundinn. Þvínæst var haldið hópn-
um að Bröttugötu. Var þar einnig talað og
minnst á alþjóða-kröfugöngúdag verkamanna,
25. febrúar. Þá fylkja verkamenn um allan
heim sér í kröfugöngur, til þess að mótmæla
atvinnuleysinu og krefjast atvixmubóta. Fór
kröfugangan hið bezta fram. Sázt það ljóslega
að menn skyldu hvers var verið að krefjast og
þeim væri alvara að halda kröfunum til
streitu.
25. febrúar.
Þann dag halda verkamenn um allan heim
kröfugöngur og heimta atvixmu handa þeim
fjölda verkamaxma, sem nú er ofurseldur hung- ,.
urdauða. Og þeir mótmæla auðvaldsskipulag-
inu, sem gefur verkamönnum steina fyrir
brauð og svarar einföldustu kröfum þeirra tft >
lífsins með bareflum, morðtólum og fangelsi..
Ættu íslenskir verkamenn að taka þátt í þess-
um mótmælum, með því að halda fjölmenna;
fundi og ráða þar ráðum sínum hvemig hægt^
sé að .bæta kjör hinxiar líðandi stéttar. Það er (j
aðeins hægt með einu móti: Samtökum verka-
lýðsins — órjúfandi samtökum.
málstað öreiganna, orðið að stríða við sljóf-.,;
skyggni og misskilning sjálfs verkalýðsins,,
sem foringjar „Amsterdams“ og aðrir sósíal-
demókratar hafa átt mestan þátt í að við-
halda, — en þrátt fyrir allt unnið stöðugt á
með ári hverju, ætíð safnað fleiri og fleiri
deildum verklýðssamtaka inn í samfylkingu
öreiganna, jafnhliða því sem „Amsterdam"
hefir betur og betui' afhjúpast, sem verkfæri í
höndum auðvalds- og alveldisstefnunnar.
Rauða alþjóða sambandið hefir nú á seinni
árum, í öllum nýlendum og hálfnýlendum
heimsins, leitt baráttu verkalýðsins, orðið hinn
kjörni leiðtogi hins baráttufúsa öreiga í öllum
helztu auðvaldsríkjum heimsins, á sama tíma
sem foringjar Amsterdams hafa setið í ríkis-
stjómum auðvaldsins og braggað vélráð gegn
verkalýðnum. Rauða alþjóða sambandið og
deildir þess em nú í öllum löndum heimsins,
hinn eini vakandi vörður öreiganna í hinni
beinu hagsmunabaráttu þeirra við auðvaldið.
í Indlandi, Kína og víðar hefir frelsisbarátta
alþýðunnar verið leidd og hafin undir fomstu
Rauða alþjóðasambandsins, á meðan „Amster-
dam“ heldur sig innan endimarka Evi'ópu,
drepur líðandi stund í borgaralegu umbóta- og
friðarsnakki, elur á þjóðernisríg og Rússlands-
hatri og bandar frá sér hverri útréttri bróður-
hönd nýlenduverkalýðs, sem vill tengjast hönd-
um við verkalýð Evrópu í frelsisbaráttunni. Á
þann hátt hefir „Amsterdam" gerst hinn dygg-
asti hagsmunavörður og erindreki Evrópuauð-
valdsins.
Af þessum staðreyndum hefir verkalýðnum
gefizt kostur á að velja í milli þessara tveggja
alþjóðasambanda, enda hefir þegar verið af