Verklýðsblaðið - 28.02.1931, Blaðsíða 4

krata voru um 60, en kommúnista nokkru fleiri,
Hitt bar vott um mikla heildarsýn og löghlýðni
krata að margir þeirra innsækjenda hafa verið
skipulagðir í öðrum pólitískum félögum, fram-
aóknarfél. og borgarafél. (íhald). Urðu svo all-
ítarlegar umræður um stefnuskrá félagsins. Lýsti
Guðm. Skarp. því yflr, að hann tryði ekki á
kenningar þeirra Marx og Engels, nema að litlu
leytí — það væru pappírsskriftir, sem lægju
fjærri veruleikanum og yrðu aldrei framkvæmd-
ar nema að litlu leyti. — Taldi hann, að ekki
væri hægt að tala um neitt auðvald hér á Is-
iandi né heldur neina neyð, en reyndi hinsveg-
ar að draga úr öllum framförum Rússlands og
innræta verkalýðnum blaðafregnir auðvaldsins
um það.
Má segja að hér sé talað af allmikilli hrein-
skilni, því að hitt þykir flestum krötum henta,
að nota kenningar Marx sem einskonar hátiðar-
eða sunnudagapostillu eins og kristnir borgarar
nota kirkjuferðir sér til skemmtunar. — „Marx
var að vísu snillingur, en það var ekki von að
hann gæti séð, að framkvæmd 8Ósíalismans“!!
gengi svona friðsamlega. — Þessari hræsni heflr
Guðm. Skarp. varpað frá «ér, ef til vill með til-
liti til fylgjenda sinna, íhalds og Pramsóknar.
Hinu verða þó kommúnistar að gefa nánar gæt-
ur, hversu slíkar prédikanir eru fallnar til að
drepa eldmóð verkalýðsins og kúga hann sið-
ferðislega. — Hinar einu frelsisvonir hans (só-
síalisminn) eru þýddar sem blekkingar — og
fórnfúst starf hinna rússnesku samherja er talið
verra en árangurslaust. — Eina leiðin verður
þá að sættast við kúgarann — þetta er siðferð-
isprédikun krataforingjans á Sigluflrði- Eftir
fundinn tóku kratar inntökubeiðnirnar aftur og
stofnuðu sérstakt jafnaðarmannafélag.
3. Verkakvennafélagið.
í verkakvennafélaginu geisaði einnig sama
baráttan. Sérstaklega stóð mikill styr um kosn-
ingu fulltrúanna. Póru svo leikar að vinstri
armurinn bar sigur úr býtum, og var það fyrst
og fremst að þakka betri skipulagningu. Á næsta
fundi, sem var aðalfundur félagsins, mættu
hægri-konurnar ekki, en fundinum barst úr-
Bagnar8kjal, þar sem þær sögðu sig úr félaginu.
í formálanum sögðu þær ástæðuna vera yfir-
gang nokkurra ungra félaga — þegar eplið
væri orðið ormsmogið ætti að kasta því. (Biblíu-
liking). Á þessum lista voru 36 konur.
Seinna hefir komist upp úr kafinu, að ýmsar
konur hafa skrifað undir skjal þetta, án þess
að hafa séð formálann og þar eru jafnvel nöfn
kvenna sem alls ekki voru staddar á Siglufirði.
— Nokkrar konur sögðu sig síðar úr félaginu,
en þó er meiri hluti eftir, yfir 80 konur. Nokkru
síðar stofnuðu þessir liðhlaupar nýtt verka-
kvennafélag og er þar margt raeð eindæmum.
Félagið auglýsti jafnharðan kauptaxta, þar sem
óðar var byrjað á að lækka kaupið, þó að lítið
væri. Kauptaxtinn var auglýstur frá 1. jan., þ.
e. 2—3 vikum áður en félagið var til. Auk þess
var gildandi taxti gamla félagsins til 1. maí.
Hér er því hver hringferðin eftir aðra. Kratar
hafa stutt þennan klofning og lýst yfir samúð
sinni (Guðm. Skarp.). Samskonar aðferðir ávíta
þeir í Hafnarfirði. Enda er þetta fullur fjand-
skapur við yerkalýðshreyfinguna og brot á þeirra
eigin samþykktum.
Sama baráttan hefir geisað í öðrum félögum,
vélstjórafél og sjómannafél. Hefir róttækum
veitt betur, og áttu þeir þar 3 fulltrúa af 4. Að
síðustu skal vikið fáum orðum að þinginu.
Þangað fóru frá Siglufirði 5 kratar og 8 komm-
únistar. Sátu kratarnir aðeins einn dag á þingi
en hinir allan tímann. Ástæðurnar til þessa
flótta eru aðallega þrjár. Fyrst, að þeir voru í
algerðum minnihluta, í öðru brugðust vonir
þeirra um að fá tækifæri til ag kljúfa, því að
nýja jafnaðarmannafél. var tekið og loks að
formann þeirra Guðm. Skarps kenndi nokkurs
krankleika og fór heim. Fluttu þeir engar af
tillögum félagsins og má segja það hneisuför,
sem minnir á ófarir ungkrata í haust.
Síðan heim kom hetir allt verið nokkru hægra,
rétt eins og að runni*n sé af þeim mesti ber-
serksgangurinn. Engar skýrslur gerða sinna
hafa þeir flutt 1 fél. en eru byrjaðir á að brjóta
samþykktir sínur með því að skipa kommúnista
í fræðslunefnd o. s. frv.
í raun og veru hafa kommúnistar unnið á í
þessari baráttu. Margir, sem áður stóðu álengd-
ar, hafa tekið stéttarstöðu við hlið þeirra. Tæki
kratanna hafa einnig verkað í sömu átt. Þeir
hafa notað kaupfélögin { baráttunni, reyr.t að
útiloka kommúnista, og notað sér aðstöðu vissra
manna. Það má því ætla að kommúnistar vinni
þar talsvert á í framtíðinni. Kratarnir eru nú í
stjórn verkamannafél. og það er mjög sennilegt,
að þeir heyi baráttuna slælega á slíkum kreppu-
tímum auðvaldsins. Það er því líklegt, að þeir
afhjúpi sig. I öðru lagi byggist fylgi þeirra lítið
á hreinu flokksfylgi, heldur persónufylgi nokk-
urra manna. Traust bandalag þeirra við borg-
araflokkana verður einnig til að afhjúpa þá
betur fyrir verkalýðnum. Þessi barátta er því
stéttabarátta. Það er barátta milli hins stéttvísa
bluta verkalýðsins annars vegar en hins vegar
ómótaðs lýðs undir áhrifum krata, sem studdir
eru af borgurunum. Það er bar tta gegn áhrif-
um auðvaldsins innan vébanda verklýðsins,
barátta um sál verkalýðsins. Það er barátta
gegn krataforingjum og verkalýðssvikurum og
því um leið barátta gegn auðvaldinu.
Mótmæli
gegti skólafasismanum
Eftirfarandi mótmæli hefir Verklýðsblaðinu
borizt frá jafnaðarmannafélaginu á Eskifirði:
„Jafnaðarmannafélag Eskifjarðar mótmælir
harðlega brottrekstri Ásgeirs Bl. Magnússonar
úr Menntaskóla Norðurlands og skorar á öll
verklýðs- og jafnaðarmannafélög að gera hið
sama. Einnig skorar það á þingfulltrúa alþýð-
unnar, að beita sér fyrir því, þegar á næsta
þingi, að numin verði úr gildi þau ákvæði í
reglugerð Menntaskóla Norðurlands, sem
kennslvunálaráðherra hefir sett, er fyrirskipa:
„að nemendur megi ekki hafa nokkur afskifti
af .stjómmálum út á við, hvorki í ræðu né riti,
né taka þátt í deilu um hagsmunabaráttu
stétta eða félaga, á meðan þeir eru í skóla“.
Ennfremur, að sett verði í reglugerð æðri skól-
anna ákvæði, er komi í veg fyrir, að nemend-
ur verði reknir úr skóla vegna stjómmálaaf-
skifta“.
Herfilegt skattafrumvarp
m
Eitt af skattafrumvörpum stjómarinnar er
um bifreiðaskatt. Samkvæmt frv. þessu hækk-
ar skattur af fólksflutningsbifreiðum um tæp-
lega 150%. Ef bifreið greiðir nú árlega 300
kr. í skatt, hækkar skat'turinn samkvæmt frv.
þessu upp í ca. 750 kr. á ári.
Fé þessu á að verja til endurbóta á þjóð-
vegum og sýsluvegum.
Skattur þessi hlýtur að lenda á alþýðu
manna í hækkuðum flutningsgjöldum. Er þetta
í fullu samræmi við alla skattapólitík auðvalds-
ins, að láta alþýðu manna standa straum af öll-
um útgjöldum ríkissjóðs, en láta eignamennina
vera skattfrjálsa.
Næst setja þeir varðmenn við brýrnar til
þess að heimta skatt af hverjum þeim, sem um
brúna fer (!).
wmmmmmmaaKsmmmmmBmmmBsmamamaamaaammBm
Mótmæli gegn inngöngunni
I þjóðabandalagið
Á fundi Spörtu á sunnudaginn var, var eftir-
farandi tillaga samþykkt:
„Jafnaðarmannafélagið Sparta mótmælir því,
að sótt verði um upptöku fyrir fsland í þjóða-
bandalagið“.
Rýmkun kosningarréttarins
Stjómin leggur nú fyrir Alþing lög um
færslu aldurstakmarksins til kosningarréttar
úr 25 árum niður í 21 ár. Jafnframt er lagt til
þingmönnum sé fækkað úr 42 niður í 36. Eitt
skref í lýðræðisáttina — annað tilbaka.
Loksins! Loks hefir stjórnin ekki treyst sjer
lengur til að viðhalda afturhaldslögum þeim,
sem jafnvel fasistabönd Evrópu eru búin að af-
nema fyrir löngu. Og sósíaldemókratarnir
þakka í auðmýkt. Þeir hafa aldrei farið fram
á meiri réttindi æskulýðnum til handa, og
munu heldur ekki fara fram á meira.
En slíka náðarmola gerir verkalýðsæskan sig
ekki ánægða með.
Ein af lýðræðiskröfum þeim, sem birtar era
í Baráttustefnuskrá Kommúnistaflokks íslanda
er þessi:
„Allir ríkisborgarar sem komnir eru yfir 18
ára aldur, hafi kosningairétt og kjörgengi, og
jafnt fyrir það, þó að þeir hafi þegið styrk af
hinu opinbera“.
Það er ekki hægt að neita þvi með nokkrum
lökum, að þetta er fyllsta sanngimiskrafa.
Það er óneitanlega hart að vera krafinn um
skatt til ríkis og bæjarfélags, strax þegar mað-
ur fer að geta unnið, þó að ekki sé nema fyrir
brýnustu lífsnauðsynjum, — og oft er lagt á
menn þótt þeir vinni alls ekki fyrir sér,en haldi
í sér lífinu með aðstoð foreldra eða annara að-
standenda, — en vera þó sviftur þeim sjálf-
sagða rétti, að hafa nokkur pólitísk áhrif. Mega
aðeins horfa á hvernig valdhafamir fara að
því að eyða blóðskattinum.
Margir vilja halda því fram, að menn sem
ekki eru nema 18 ára að aldri hafi ekki nægi-
legan pólitískan þroska, til þess að taka virkan
þátt í stjóramálum. En þá mætti alveg eina
svifta alla kosningarrétti, því að á öllum aldri
finnast menn, sem eru gjörsneyddir allri
stjómmálaþekkingu, og kjósa því oftast eftir
annara fyrirsögn.
Margir ungir menn, segjast ekki nenna að
leggja það á sig, að kynna sér þjóðfélagsmál,
þegar þeir séu sviftir öllum íhlutunarrétti um
þau.
Þannig elur þjóðfélagið þá upp í sinnuleysi
nm þeirra eigin velferðarmál. Það mun líka
henta bezt núverandi valdhöfum.
Eftirfarandi saga er sögð frá síðustu kosn-
ingum í Reykjavík: Tveir menn koma inn í
kjörklefa, og leiða gamlan mann á milli sín.
„Við verðum að hjálpa honum til að kjósa,
vegna þess að hann er blindur!“ sögðu þeir.
En sannleikurinn var sá, að hann var alls
ekki blindur, en þegar kosningasmalamir
komu heim til hans, sagðist hann ekki kunna
að kjósa, og var þá þetta „snjallræði“ fundið
upp.
Hver er sá maður nú, sem orðinn er 18 ára
að aldri, og annars er andlega heilbrigður, að
hann ekki treysti sér til að kjósa.
Það er krafa allra sem orðnir era 18 ára, og
eins og áður er sagt, eru krafðir um skatta og
skyldur, að þeir fái ótakmarkaðan kosningar-
■ rétt, þegar menn hafa hann, sem orðnir eru
fyrir elli- og sljóleikasakir, eftirlegukindur síns
tíma, og hafa ekki hugmynd um hvað er að
gerast í kringum þá, hvað þá að þeir skilji þá
megin strauma nútímastjórnmálanna, sem auð-
veldara er að gera ungum mönnum skiljanlega,
vegna þess að þeir eru í miklu nánara sambandi
við lífið og umhverfið.
Menn mega ekki taka orð mín þannig, að ég
sé því ándvígur, að gamlir menn hafi kosn-
ingarrétt, en ég er því andvígur, að gert sé
jafn mikið upp á milli æsku og ellí, eins og nú
á sér stað.
Ungir menn! Fylkið ykkur allir um kröfuna
um 18 ára ótalcmarkaðan kosningarrétt.
J. J.
„Verklýðsblaðið“.
Ábyrgöarm.: Brynjólfur Bjamason. — Árg. 5 kr., í
Jausasölu 15 aura eintakiö. — Utanáskrift blaösins:
Verklýðsblaðiö, P. O. Box 761, Reykjavik.
Prentsmiöjan Acta.