Verklýðsblaðið - 25.04.1931, Side 1
VERKLYÐSBIAÐIÐ
ÚTGEFANDI: KONMÚNISTAFLOKKUR ISLANDS (DEILD ÚR A.K.)
II. ápg. Reykjavík 25. appíl 1931 18. tbl
Einræðisstjórnin
♦
Loddaraleikur Ihalds og krata.
Lýðveldiskröfurnar þagnaðar.
Á einræðisstjórninni hefir orðið sú breyting,
að Sigurður Kiistinsson forstjóri S. í. S. hefir
verið tekinn inn í stjómina í stað Jónasar og
Eiriars Árnasonar. Einræðisstjómin virðist nú
talsvert fastari í sessi en áður. Lýðveldiskröf-
ur íhalds og krata eru nú algerlega dofnaðar,
þai’, sem þeir hafa komizt að þeirri niðurstöðu,
að ekki væru til neinar „löglegar“ leiðir til að
gera lýðveldisbyltingu (!!). — „Hvenær er
bylting lögleg? Þegar hún heppnast". Þessi ein-
faldi bamalærdómur, eins og hann er orðaður
af Ágúst Strindberg, virðist hafa verið heldur
óljós fyrir „löglegu“ byltingarhetjunum, Ihalds-
mönnum og krötum.
Koriungurinn rýfur þing og skipar einræðis-
stjóm. Stjórnarskráin er brotin. Hér á landi
situr engin lögleg stjórn. Allt þetta er viður-
kennt af íhaldsmönnum og krötum. — Hverju
svara svo þessar hetjur lögleysunum? Þær
krjúpa fyrir konunginum, sem fremur lögbrot-
in, ávai*pa hann allra þegnsamlegast, og biðja
hann að vera svo náðugan að lofa hinu löglega
þingi að starfa áfram! Konungurinn svarar
auðvitað neitandi. Alþýðuflokksforkólfamir
bjóða íhaldsmönnum að mynda með þeim sam-
eiginlega stjórn og halda, áfram þinginu, ef
nægilegur þingmeirihluti fáist. Og Gunnar á
Selalæk er beðinn ásjár. Hann neitar. Þá þyk-
jast þeir ekki hafa nægilegan meirihluta, vegna
þess að án Gunnars fáist ekki meirihluti í
neðri deild!
Kratarnir þykjast nú vera að barma sér yfir
því að íhaldið hafi gugnað í lýðveldiskröfunni.
Heyr á endemi! Bæði íhaldsmenn og kratar
gugnuðu, þegar á fýrsta degi. Halda þeir að
nokkur verkamaður sé svo skyni skroppinn, að
harin hafi tekið gaspur þeirra um „löglegu“
byltinguna alvarlega? Þeg-ar kommúnistar
bentu á einu mögulegu leiðina til að koma lýð-
veldinu í framkvæmd, ætluðu þeir að ærast,
og flettu þannig strax af, sér grímunni að
kvöldi þess dags, sem þeir göluðu sem hæzt.
Daginn eftir gáfu þeir út kjörorðið í Alþýðu-
blaðinu, sem lengi mun í minnum haft: „Fylkið
ykkur um þingmeirililutann í þessuni málum“.
Kommúnistar bentu strax á það, að þingmeiri-
hluti, sem samsettur væri af 17 íhaldsmönnum
og 5 krötum, mundi reynast harla ónýtur til
þess að koma á lýðveldi á íslandi! Og það liðu
heldur ekki margir dagar áður en það sýndi
sig, að þeir höfðu rétt fyrir sér.
Þessi ósvífna og klunnalega tilraun krat-
anna til þess að villa alþýðuna af brautum
stéttabaráttunnar' og fá hana til að trúa og
treysta versta fjandaflokk sínum, íhaldsflokkn-
um, ætti seint að fyrnast í hugum íslenzkra
verkamanna.
Iiversvegna grípur íslenzk horgarastétt til ráða
fasismans?
Undanfarin 4 ár hafa sósíaldemókratar alið
fasismann við brjóst sér. f hverju landinu á
fætur öðru hefir þingræðið reynst éfært tii
þess að vemda auðvaldsskipulagið. f hverju
landinu á fætur öðru hefir borgarastéttin orð-
ið að grípa til einræðis fasismans, eftir því sem
kreppumar hafa harnað, og dauðinn hefir sett
merki sín á allt atvinnulíf auðvaldsins. Svo
reyndist það e innig hér á landi. f bók þeirri,
sem Kommúnistaflokkurinn er nú að gefa
út: „Hvað vill Kommúnistaflokkur íslands“ og
rituð var á fyrra ári, er sagt að hinar tiltölu-
lega friðsamlegu stjórnaraðferðir íslenzkrar
borgarastéttar myndu „brátt víkja fyrir öðr-
um ofsalegri og herskárri". Þetta hefir, nú
komið á daginn fyr en varði. Löngu eftir að
Framsóknarstjómin tók að gi’ípa til i óttækra
fasistiskra ráðstafana, studdu kratarnir- hana
sem fastast. Hún rak verkalýðssinna úr skólum
og sjúkrahúsum, hún fangelsaði foi’ingja verka-
manna, hún sigaði lögreglu á verkfallsmenn, og
kratarnir gerðust henni raunverulega samá-
byrgir um allt þetta. — Og nú hefir hún í um-
boði brezka f jármálaauðvaldsins tekið sér ein-
ræði, til að stöðva allar verklegar framlcvæmd-
ir, og berja niður allar kröfur hins sveltandi
verkalýðs. Eftir öllum sólannerkjum að dæma,
hefir hún skuldbundið sig að láita enga ríkisá-
ábyrgð í té, nema með leyfi Hambros Bank.
Engin Sogsvirkjun, engin síldarsala til Rúss-
lands, engar opinberar framkvæmdir. Það er
Ilambros Bank, sem stjórnar með Framsóknar-
stjórnina sem verkfæri.
Hvers væri að vænta af sambræðslustjóm
íhalds og krata?
íslenzk borg’arastétt, er hagsmunalega ger-
samlega samfléttuð erlenda auðvaldinu. íhalds-
flokkurinn er kjarni íslenzku auðdrottn-
anna, og er þess vegna í sterkustum tengslum
við brezka fjármálaauðvaldið. Þegar kratarnir
eru að telja alþýðunni trú um að sambræðslu-
stjórn íhalds og krata myndi bjóða Hambros
Bank byrginn og láta ríkisábyrgðir í té, þrátt
fyrir bann brezka auðvaldsins, þá er það hin
argasta blekking. Slík stjórn myndi verða jafn
þægur þjónn erlenda valdsins og sú, er nú situr.
Hver trúir því að íhaldið fari nú allt í einu
að leggja sig í líma til að útvega fé til verka-
mannabústaða ?
Hver trúir því, að íhaldsmenn myndu, ef þeir
ynnu mjög á í næstu kosningum eða kæmust
jafnvel í meirihluta, fara að samþykkja stjóm-
arskrárbreytingar, er steyptu þeim sjálfum af
stóli?. Nei, þeir myndu sitja fegnir við kjöt-
pottana í fjögur ár.
íslenzk alþýða er nægilega lengi búin að
hlusta. á blekkingar kratanna. Nú, þegar blekk-
ingaraar hafa tekið á sig svo fáránlega mynd,
að verkamenn eru hvattir til að styðja versta
fjandaflokk sinn, sem þeir eru daglega í návígi
við, er tími til kominn að hætta að láta for-
ingjana hugsa fyrir sig.
íslenzk alþýða verður sjálf að velta af sér ok-
Miljónaþjófarnir
„Um y2 rnilj. kr. á ári eykur þetta
vaxta- og afborgunarbyrði ríkissjóðs.
Töp erlenda hlutafjárbankans — ís-
landsbanka —, sem þingið varðaði
ekki framar en Alþýðubrauðgerðina,
hvíla nú á ríkissjóði með y2 miljónar
króna þunga á ári hverju"
Hannes .Tóusson
í Tímanum 4. apríl 1931.
í fyrra þegar umræðum var lokið á þingi um
íslandsbankamálið, finnst Tryggva Þórhallssyni
full ástæða til að standa upp og lýsa ánægju
sinni yfir hinni dásamlegu úrlausn málsins, er
fengist hefði. Honum fannst það ánægjulegt
„að geta sýnt, að þó að við Islendingar deilum
innbyrðis, þá getum við þó orðið sammála og
tekið höndum saman þegar mikið liggur við“.
Og Tryggvi Þórhallsson tók sér í munn það,
sem kveðið var til forna um Einherja:
„Val þeir kjósa .
og ríða vígi frá
sitja meir of sáttir saman“.
(Alþ.t. 1930, B. 7. hefti).
Tæpt ár er liðið frá því, að „fulltrúar íslenzku
þjóðarinnar" léku þennan sorglega skopleik í
sölum Alþingis frammi fyrir alþjóð. Tvenns-
konar eru afkvæmin, sem hin „dásamlega úr-
lausn“ bankamálsins hefir fætt af sér á þess-
um skamma tíma. Annað er „hinn mikli sigur“
Alþýðuflokksins (sbr. ræður Ólafs Friðriksson-
ar), þegar honum tókst að flytja forseta sinn
ofan úr Alþýðubrauðgerðinni niður í banka-
stjórasæti hins enaurreista íslandsbanka. Hitt
Nei máske engu veigaminna — það, að alþýðan
íslenzka verður að greiða í afborganir og vexti
fimm hundruð þúsund krónur á ári vegna fyrir-
tækis, sem hana varðaði ekki framar en Al-
þýðubrauðgerðina.
Aftur kom Alþingi saman, Leikararnir frá
því í fyrra voru enn mættir, sumir ef til vill
ofurlítið umfangsmeiri en árinu áður. Annar
þáttur skrípaleiksins hófst. — Þá er sögunni
þannig komið að ríkisbú íslenzka auðvaldsins
stendur á barmi gjaldþrotsins. Ríkissjóðskass-
inn er þurausinn. Fleiri miljóna króna tekju-
halli er á rekstri ríkisins, þrátt fyrir það, að
tekizt hefði að hafa yfir 15 miljónir króna af
fátækri alþýðu þessa lands með svívirðilegum
tollum og sköttum. Geigvænlegt atvinnuleysi er
dunið yfir. Engar verklegar framkvæmdir eru
framundan. —
Það væri synd að segja, að hlutverk skrípa-
leikaranna á Alþingi sé ekki orðið vandasam-
inu, og láta blekkingapostulana sigla sinn sjó.
íslenzk alþýða verður að sameinast til að koma
á verkamanna- og bændastjóm, sem leggur
framleiðslutækin undir alþýðuna og skapar at-
> vinnu og brauð. — Undir forustu Kommúnista-
flokks íslands mun íslenzk alþýða sigra.
Þessvegna verður alþýðan að gera Komrnún-
istaflokkinn að flokki allrar alþýðu. Allir stétt-
vísir verkamenn fylkja sér um Kommúnista-
flokkinn og ljá engum öðrum floklci atkvæði
1 sitt við nséstu kosningár, hvar sem kostur er.