Verklýðsblaðið - 17.05.1931, Page 1
l/CD If WlfcGHl V A Mlfc
(ITOEFANDI; KOMMCNISTAFLOKKUR ISLANDS (DEILD (IR A.K.)
II. árg. Reykjavík 17. maí 1931 21. tbl.
Kommúnistafloklcurinn krefst skatts á „lúxus“*íbúðir
er nemi einni miljón króna á ári
Erfiðleikarnir hjá verkalýðnum, við að fá
sæmilegt húsnæði fyrir viðunandi verð, era
alltaf að aukast. í fyrsta lagi er nær því
ókleyft að fá íbúðir og í öðru lagi er húsa-
leigan svo há, að fátækir verkamenn fá ekki
staðist hana.
í allan vetur, meðan hið stöðuga atvinnu-
leysi hefir skapað verkalýðnum sult og neyð,
þá hefir 'húsaleigan verið meginhluti af út-
gjöldum verkamanna.Og til þess að verðaekki
hent út á götuna, þá hefir mörg verkamanna-
fjölskyldan orðið að spara matinn við sig, svo
að húsaleigunni væri borgið.
Verkamannabústaður I Reykjavík.
„Hér eru
sameiginlegum átökum knúið fram þá lausn
á húsnæðisvandræðunum, sem hægt er að
framkvæma innan sjálfs auðvaldsþjóðfélagsins.
Skömmu fyrir þingrofið kom Framsóknar-
stjómin fram með lagafrumvarp um húsnæði
í Reykjavík. Og hún lagði það einmitt fram á
þeim dögum, þegar útséð var um, að það næð-
ist ekki fram að ganga á þinginu. Vegna að-
stöðu þeirrar, sem Framsóknarflokkurinn er
nú í, hefir hann gripið til þeirra ráða, að þykj-
ast vilja taka upp bai’áttuna fyrir hagsmunum
Hús Ólafs Thors.
lir jafnirk
Skorturinn á íbúðum hefir verið svo tilfinn-
anlegur, að verkalýðurinn hefir orðið að gera
sér að góðu hverskonar kytrur og skúmaskot.
Þær kjallaraholur og skúragarmar, sem yfir
stéttin leigir undirstéttunum fyrir svo miklar
upphæðir, að þær eru að sligast undir þeim,
þær þægindalausu íbúðir, sem velta miljónum
króna í vasa bi’askaranna, en sem sjúga hvern
einasta eyri út úr verkalýðnum og stofna lífi
hans í voða, þessi grímulausa eymd er orðin
svo áberandi, að verkalýðnum er knýjandi
nauðsyn á að sameinast um kröfur sínar á
hendur yfirstéttinni um meira, ódýrara og
betra húsnæði.
Orsakir húsnæðisvandræðanna liggja í auð-
valdsskiiiulaginu. Þær liggja í einkaeign borg-
arastóttarinnar á nær því öllum húseignum.
Og auðvitað eru húseignirnar reknar til hags-
muna fyrir borgarastéttina. Ifið gengdarlausa
brask hennar með húseignir og lóðir, kaup og
sala, allskonar skattar og afgjöld, er rennur til
yfirstéttarinnar, vextir til bankanna og okur-
lánaranna ásamt hinu gífurlega lóðaverði, eru
orsakir húsnæðisvandræðanna og hinnar drep-
andi húsaleigu. Þessvegna verður húsnæðis-
vandræðunum aldrei útrýmt fullkomlega í þjóð-
skipulagi auðvaldsins, meðan einkaeigendur
húseignanna fá að auðgast á volæði verkalýðs-
ins. Þeim verður aðeins útrýmt að fullu, þeg-
ar verkalýðurinn hefir sjálfur tekið lóðirnar
og húsin til fullrar eignar og getur ráðstafað
þeim eftir sínum eigin þörfum.
En þrátt fyrir það, getur verkaiýðurínn með
verkalýðsins hér í Reykjavík. Smábændum
sveitanna er óðum að skiljast, að smáborgara-
fiokkurinn Framsókn, er ekki fær um að vera
foringi þeirra, að hún er mestmegnis orðin
pólitískur flokkur stórborgaranna. Samhliða
þesssu er verkalýðurinn að sjá miklu betur
svik foringjanna, sósíaldemókratanna. Hann
sér, hvernig þeir bíta á víxl á agn borgara-
flokkanna og hika ekki við að selja sig svart-
asta andstæðing verkalýðsins, þegar þeir þykj-
ast geta tryggt hagsmuni klíku sinnar betur.
Vegna þessarar aðstöðu sinnar, ætlar Fram-
sókn sér að vinna sig inn á verkalýðinn, þann
sama verkalýð, sem hún hefir rekið úr skólum
og sjúkrahúsum, þann sama verkalýð, sem hún
hefir barið með kylfjum og fangelsað.
Og ráðið til þess, að geta blindað verkalýð-
inn og gert hann stéttviltan, er að slá um sig
með róttækum, borgaralegum endurbótaglam-
uryrðum, og frasakenndum stefnuskrám.
Eitt af þessum slagorðum Framsóknar -í
Iíeykjavík er húsnæðisfrumvarpið. Það er lagt
fram rétt fyrir kosningarnar í sumar, og tæki-
færið notað til þess að sýna fram á, að ómögu-
legt hafi veríð að koma því í framkvæmd í
þetta sinn. Frumvarpið á að vera kosninga-
bomba Framsóknar í Reykjavík, framsett í
]iví einu augnamiði að afla sér atkvæða og
traðka síðan á því eftir á.
Það sem einkennir sérstaklega frumvarp
þetta og greinargerð þá, sem því fvlgir, era
þær aðferðir, sem rannsókn á húsnæðinu bygg-
(Frh. á 4. síðu).
Stefnuskrá
Framsóknarflokksins
Flokkurinn starfar í 14 ár stefnuskrárlaust.
í 38. tbl. Tímans birtist nú stefnuskrá
Framsóknarflokksins. Er það í fyrsta skifti
sem stefnuskrá þess flokks kemur heilsteypt
— ef heilsteypu skildi kalla — fram fyrir
augu almennings — og má af því sjá, að
stjórnarflokkurinn, sem verið hefir undanfarin
4 ár — hefir ekki til þessa átt nokkurt á-
kveðið starfsplan eða skipulagða flokksstarf-
semi, heldur starfað eftir ákvæðum fárra for-
ingja, í það og það skiftið, og starfið því ver-
ið háð öllum þeirra dutlungum, sem oft hafa
sýnt sig að vera af lakari kendum sprottnar
og tæplega eðlilegar.
En þó svo að flokkurinn hafi birf þessa
nýju stefnuskrá sína, verður flestum ljóst, að
hann er ekki á.Jbatavegi, því eftir stefnu-
skránni að dæma, þræðir hann allar götur neð-
an við meðalmennskuna hvað stjómmálum -
viðvíkur, að því er snertir aðgerðir íslenzkri
verkalýðs- og smábændastétt til heilla. —
Hinsvegar heldur flokkurinn áfram að treysta
vígi auðborgara- og braskai'alýðsins, sem er
og eðli hans samkvæmt, eftir því sem vit og
geta leyfir.
Skal nú umrædd stefnuskrá tekin til athug-
unar í aðaldráttum:
I. Utanríkismál: „Að sambandslagasamn-
ingnum verði sagt upp svo fljótt sem lög
standa til“. Það þýðir: að viðhalda skuli öllum
skuldbindingum borgarastéttarinnar við erient
kúgunarvald, og að hvergi verði vikið frá
þeim lagastaf er heimilar erlendu og inn-
lendu auðvaldi arðrán á vinnandi stéttum
landsins. Þetta telur Fi’amsókn ekki viðkom-
andi hagsmunamálum.
II. Þvinga skal þjóðina til þess að neyta
spánsks áfengis og krýja þannig af litlum líf-
eyri verkalýðsins — til styrktar ríkisvaldinu
og fjárbraðli þess. — Þjóðinni skal telja trú
um að atvinnuvegunum sé hætta búin ef vikið
sé frá þessum ákvæðum.
III. Að koma íslandi í þjóðabandalagið, og
skuldbinda það með því, til þess að veita
auðvaldsríkjunum styrk, í hemaði, gegn eina
verkalýðsríkinu, og fyrirgera þar með því
inikilvægasta, sjálfstæði íslands — hlutleys-
inu við hemað.
Svona lítur nú út innihaldið í fyrsfa kafla
Framsóknarstefnuskrái*innar og er það nægi-
legt sýnishorn til þess að skýra fyrir mönn-
um hverskonar flokkur Fl'amsókn er.
Vegna rúmleysis í blaðinu er ekki hægt að
taka alla liðina svona nákvæmlega, en þó skal
bent á nokkur atriði enn, sem kjósendur ættu
að athuga áður en þeir ganga að kosninga-
borðinu.
í kaflanum um mentamálin segist flokkurinn
vilja efla heimilismenningu og haga skólum
landsins og’ menningarstofnunum svo sem
bezt fullnægi þörfum almennings og ki’öfum
lífsins. (Leurbr. hér).
Ætlar þá Framsókn að hætta ofsóknunum
gegn uppvaxandi stéttar-forvörðum verkalýðs-
ins — ætlar hún að hætta því að reka berkla-
sjúklingana af sjúkrahúsum, sem eru að láta
ef til vill sitt síðasta stai’fsþrek til örfunar