Verklýðsblaðið - 23.05.1931, Blaðsíða 4

Dagur alþýðubarnanna
ANNAR í HVlTASUNNU HEFUR VERIÐ ÁKVEÐINN BARNADAGUR S. U. K.
F. U. K. EFNIR TIL STÓRRAR
útískemmtunar
ÞENNAN DAG. -- SKEMMTUNIN FER FRAM í
Hamrahlíð
í MOSFELLSSVEIT.
1. Lagt verður af stað frá Lækjartorgi í bílum klukkan 1. e. h.
2. Á skemmtuninni verða fluttar ræður, sýndir ýmsir leikir, efnt til pokahlaups o. fl.
3 Klukkan þrjú verður samdrykkja: Nýmjólk með brauði.
4. Til Reykjavíkur verður farið klukkan rúmlega 5 og staðnæmst á Lækjartorgi stund-
víslega klukkan 6.
MP' Skemmtunin verður að öllu leyti ckeypis.
Öllum alþýðuböraum heimil þátttaka. Aðgöngumiða má vitja í hljóðfæraverzlun Ben.
Elfar, Laugavegi 19, útbúi Hljóðfærahússins, Laugav. og Bókaveralun Alþýðu, Aðalstr.
9 B (gömlu Vísis afgreiðsluna).
Allir krakkar, strákar og stelpur, verða með á annan í hvítasunnu!
1. maí úti í heími
Frh. af 1. síðu.
gefið upp, að það hafi verið 6.000. I Lundúnum
gengu byltingasinnaðir verkamenn í 8 fylking-
um til Hyde-Park þai', sem hin eiginlega kröfu-
ganga fór fram og foringjar kommúnista héldu
ræður. iStór hópur negra sjómanna gekk undir
hinum rauðu fánum brezkra stéttai*bræðra
sinna. Var þeim tekið með miklum fögnuði af
verkamönnum sem safnast höfðu fyrir í göt-
umar til þess að horfa á kröfugönguna.
1. maí í verklýðsríkinu.
Hvergi í heiminum er haldin önnur eins há-
tíð eins og hátíð verkalýðsins í Ráðstjómar-
ríkjunum. Þar er „l.maí“ ekki aðeins einn dagur
heldur heil vika. Síðustu dagana í apríl er búið
undir hina miklu hátíð. 1. maí ganga óslitnar
skrúðgöngur um götur borgaranna. 2. maí hvíl-
ist allt. 1. maí í ár var sérstaklega hátíðlegur.
Hrakspámar um það, að fimmáraáætlunin
myndi mistakast eru nú svo sýnilega rakalaus-
ar að jafnvel hinn versti óvinur ]>yrði ekki
framar að bera þær sér í munn. Atvinnuleysi er
ekki lengur til, alstaðar rísa upp dýrðleg verk
sósíahsmans.
Fjöldi verkamannasendinefnda úr öllum
heiminum, þar á meðal 30 manna nefnd frá
Noregi og 23 manna nefnd frá Svíþjóð komu til
Moskva til að samgleðjast hinum sigri hrósandi
verkalýð Ráðstjómarríkjanna.
Þegar snemma um morguninn líktust götum-
ar í Moskva engu frekar en herbúðúm, þar sem
verið er að fylkja liði. Klúkkan 8 hófst skrúð-
ganga rauða hersins, á slaginu 8,45 kvað við
lúðrahljómur og Woroschilow, foringi rauða
hersins reið fram fyrir fylkingamar og heils-
aði hinum ungu hemrönnum. Á sama tíma
gengu foringjar Kommúnistaflokksins fram á
þak Lenin hvelfingarinnar með Stalin, Malotow
og Kalinin í broddi fylkingar, var þeim heilsað
með miklum fögnuði af áhorfendum einkum
verkamannasendinefndum auðvaldsrík j anna.
Áftur kvað við lúðraþytur. Félagi Woroschilow
tók til máls.
Rödd hans hljómaði fuil festu og eldlegs
áhuga um hið víðáttumikla rauða torg. Hann
kvaddi verkamenn, bændur og rauðliða Ráð-
stjómarríkjanna. Síðan sneri hann sér með bar-
áítukveðju að fulltrúum verkalýðsstétta auð-
valdsríkjanna og mælti meðal annars:
„Verkalýður Ráðstjómarríkjanna vinnur sig-
ur á öllum þeim erfiðleikum, sem innlendir og
erlendir stéttaóvinir búa honum. Við vitum að
það er stórveldastefnan, sem innlendir og út-
lendir fjendur magna gegn okkur. Við vitum
af lausninni undir forystu kommúnistaflokk-
anna. Og við munum verja sósíalisman með
sama afli og sömu ást eins og við höfum byggt
bann upp“.
Síðan sneri Woroschilow sér að rauða hem-
um, sem lofaði hátíðiega að verja landið og
sósíalismann með lífi og blóði.
Á meðan rauði herinn mælti fram loforð sín
di-undu fallbyssumar yfir Rauðatorgið. Rauði
herinn gekk burt af torginu og þúsundum maí-
flugblaða rigndi niður. — „Internationalinn“
hljómaði.
Síðan hófust skrúggöngur með skóga af rauð-
um fánum og spjöldum. Allan daginn gekk I
verkalýðurinn við söng, og lúðraþyt, byltinga-
söngva og byltingamarsa. Alstaðar var gleði og
baráttuhugur. Um allt landið ú-t í hvem krók
og kima hlustaði verkalýðurinn á ræðu Woro-
schilows og byltingasöngvana frá Rauðatorg-
inu.
í verkamannaklúbbunum safnast verka-
mannahóparnir, sem lofa því að hraða vinnunni
enn meira, byggja upp á fjórum árum það, sem
á að byggja upp á fimm. í Wjedenski-verka-
mannaklúbbnum komu saman 2000 vefnaðar-
konur, úr vefnaðarverksmiðju einni í Moskva,
sem lokið höfðu því, sem þeim var sett fyrír
eftir fimm ára áætluninni á tveimur árum og
sjö mánuðum. Á öðram stað halda verkamenn-
irnir úr vélaverksmiðjunni það hátíðlegt, að
Auðvaldið
í dauðateygjumim.
Hinn þekkti þýzki hagfræðingur og félags-
fræðingur, prófessor Werner Sombart, hefir ný-
lega haldið fyrirlestur, þar sem hann heldur því
fram, að auðvaldið sé nú búið að lifa sitt blóma-
skeið og elli og hrömunarmerki þess bendi á áð
síðustu dagar þess séu í nánd.
Auðvaldið hefir tekið þeim breytingum, að
varla er lengur hægt með nokkrum ráðum að
finna leið út úr kreppunni.
Á sama tíma og auðvaldsskipulagið er að
grafa sér gröfina, hillir undir ný þjóðfélags-
form út við sjóndeildarhringinn.
Þannig lítur þá auðvaldið út í augum þessa
borgaralega vísindamanns.
Og á sama tíma heyrist önnur rödd úr þeirri
átt, sem maður hefði sízt búist við.
Bankaauðvaldið er einnig farið að efast um
sín guðdómlegu tilveruskilyrði, og einnig þeir
hatrömustu mótstöðumenn sósíalismans eru
famir að búast við að endalok auðvaldsins séu
ekki eins fjarri, eins og þeir hafa verið að
reyna að telja sjálfum sér og öðrum trú um.
Ensk-ungverski bankinn í Budapest hélt nýlega
aðalfund, þar sem yfirbankastjórinn hélt ræðu.
Þar segir hann meðal anr.ars:
„Alstaðar í heiminum hefir eyðslan minnkað,
— eftirspurn og framleiðsla haldast ekki leng-
ur í jafnvægi, og gullframleiðslan hefur ekki
getað fullnægt gjaldmiðilsþörfinni. Á fram-
leiðslumarkaðinum eykst kreppan stöðugt. —
Nú tala menn um kreppur í kom-, sykur-,
kaffi- og bómullarframleiðslunni — og krepp-
an eykst stöðugt vegna þeirra 20 miljóna, sem
nú reiknast til að séu atvinnulausir, og sem
í flestum rikjum er svo þungur baggi, að tekju-
halli verður á flestum fjárlögum. Ríld, sem er
ekki stærra en Ungverjaland, stendur ráðþrota
í heimskreppu þeirri, sem nú geysar. Ofan á allt
saman bætist sú geysilega hætta, sem auðvald-
inu stafar af rússneska bolsivismanum. Auð-
valdið er í dauðateyjunum — til úrslita hlýtur
að draga á næstu árum. — En — ef öll ríki ver-
aldarinnar undir stjórn Bandaríkjanna skildu
sitt hlutverk og hagsmuni, gæti hugsast ein-
hver fær leið. — En ef við framvegis eins og
hingað til höldum áfram á skaðsemdarbraut,
tortryggnis og stríðsundirbúnings, þá er úti
um auðvaldsþjóðfélagið, framleiðsluhætti þess
og sjálfsbjargarviðleitni, þá er auðvaldið búið
að grafa sér gröfina, og er þá leiðin opin fyrir
skipulagða framleiðslu, undir alþjóðlegi’i stjórn
þeir höfðu lokið því, sem þeim va rsett fyrir á
fimm árum á tveim og hálfu ári.
Þannig heldur hinn sigri hrósandi verkalýð-
ur 1. maí.
sósíalismans á grundvelli samyrkju og þjóðnýt-
ingar“.
Þetta eru eftirtektarverð orð frá yfirbanka-
stjóra í landi Horthys — hinu hvíta Ungverja-
landi.
„Hversvegna er maður þessi ekki lokaður inn-
an fjögra veggja fyrir að útbreiða þannig
kommúnismann“ spyr verkamannablað nokkurt
í Austurríki. Nei, það gæti aldrei átt sér stað;
því sá sem talaði þessi orð var Emmerich Karo-
lyi greifi, tengdasonur Horthys, einvaldsherra
Ungverjalands.
Þegar þessi skoðun er að festa svo djúpar
rætur innan þessarar stéttar, að jafnvel Hort-
hy og hans samherjar, — ákveðnustu andstæð-
ingar sósíalismans, byrja að efast um að
nokkur leið 'sé fær fyrir auðvaldið að rétta
við aftur, þá ætti verkamannahreyfingin,
hversu grátt sem kreppan er búin að leika
hana, að fá nýja von og nýjan þrótt, og sjá
ao framtíðin er sósíalisminn.
A t h s.: Ofam-ituð grein er þýdd úr mál-
gagni sænskra járn- og málmiðnaðarmanna
„Metallarbeteren“.
Það er eftirtektarvert að á meðan aðalfor-
verðir auðvaldsskipulagsins úti um heim,
koma þannig í ræðu og riti fram fyrir augu
almennings, skrækja undirtillur þeirra íslenzk-
ar sjálfstæðis (íhalds) hungursálir í sama tón
og afar þeirra og langafar. Öll þeirra málgögn
eru full af lofsorðagjálfri um frjálsa sam-
keppni og einstaklingsframtak — um gildi
þess þjóðslripulagsforms er húsbændur þeirra
erlendis eru famir að viðurkenna að sé dauða-
dæmt. Það virðist ætla að fylgja íhaldinu hér
í gröfina að sjóndeildarhringur þess í þjóðmál-
um nái ekki til að vikka út fyrir rönd á fimm-
eyring — það danzar enn kringum sama „sem-
entspokann“ þrátt fyrir áþreifanlega reynslu
þess að allt úr þeim poka, sem notað hefir ver-
ið til „viðgerðar á íslenzkri þjóðskipulags-
bvggingu“ (eins og þeir sjálfir kalla það)
hefir verið það aupiasta klístur sem alltaf
hefir hrunið úr og skilið eftir stærri göt, en
áður voru.
„Því dæmist rétt að vera“: Annaðhvort er
íhaldið sokkið svo djúpt í fáfræðinni, eins og
skrif þess raunar benda til, eða það dæmir ís-
lenzka alþýðu svo dómgreindarlausa og fá-
fróða, að henni sé allt bjóðandi. Það sé hægt
að segja henni og hún trúi að hvítt sé svart og
svart sé hvítt.
Með þessu framferði ályktar iíklega eldri
kynslóð íhaldsflokksins að hún geti unnið sér
frið við að naga síðustu hnútumar, sem þetta
auma skipulag gerir henni fært að draga sér í
skjóli laganna. Þýðandinn.
„Verklýðsblaðið"
Ábyrgðarm.: Bryijólfur Bjamason. — Árg. 5 kr., t
.ausasölu 15 aura eíntakið. — UtanAskrift blaöstns:
' Verkiý-.isblaöiö, P. O. Box 701, Reykjavík.
! ■ PrentíMniðjan Acta.