Verklýðsblaðið - 20.06.1931, Page 1

tJTGEFANDI: KOMMÚNISTAFLOKKUR ISLANDS (DEILD ÚR A.K.)
II. árg. Reykjavíli 20. jiiní 1931 30. tbl.
KosnÍKig'a.úx'slitin
Eommúnistaflokkuriim fær 1026 at-
kvæði i 4 biordæmam
Þeg-ar blaðið fór í pressuna er það talið full-
víst að þingmannatala flokkanna verði svo
sem hér segir: Framsóknarflokkurinn fær 28
þingnrenn, íhaldsflokkurinn 15 og Alþýðu-
flokkurinn 4 og eru þá taldir með landkjörnu
þingmennirnir. Kommúnistaflokkurinn fær
engan þingmann.
Atkvæðatala flokkanna var þannig þegar
blaðið fór í pressuna: Fi'amsóknarflokkurinn
feefir fengið 12.104 atkvæði, Ihaldsflokkurinn
16.477, Alþýðuflokkurinn 5.943 og Kommún-
isitaflokkurinn 1026. Er hér tekið meðaltal af
atkvæðatölum frambjóðenda hvers flokks í
tvímenningsk j ördæmum.
Sést af þessu að Framsókn hefir fengið alls
11.342 atkvæðum • færra, en hinir flokkamir
ailir. Samt er hún í algerðum meirihluta á
þingi. Þannig er kjördæmaskipunin, sem eng-
inn kostur er að fá breytt meðan Framsókn
í’æður.
Frézt hefir um úrslit kosninganna í 4 kjör-
dæmum, þar sem Kommúnistar hafa fram-
bjóðendur í kjöri. 1 Reykjavík fengu Kommún-
istar 251 atkvæði, Kratar 2628, Framsókn
1234 og íhaldsflokkurinn 5576.
í Vestmannaeyjum fengu kommúnistar 220
atkv., kratar 235, íhaldsflokkurinn 753 og
Framsókn 34. Á Akureyri fengu kommúnistar
434 atkv., kratar 158, íhaldsflokkurinn 598
og Framsókn 305.
í iSuður-Þingeyjarsýslu fengu kommúnistar
121 atkv., Framsókn 1034 og íhaldsfl. 217.
Glæsilegastur er sigur Kommúnistaflokksins
á Akureyri. Við síðustu Alþingiskosningar
fékk Erlingur Friðjónsson 671 atkv. Nú er
hann genginn yfir til kratanna með húð og
hári og verkalýðurinn hefir svarað svikum
hans með því að fylkja sér um frambjóðanda
Kommúnistaflokksins Einar Olgeirsson.
I Vestmannaeyjum mega kommúnistar líka
una úrslitunum vel. Svo að segja allir félags-
bundnir verkamenn hafa kosið Isleif Högna-
son og kratarnir hafa fengið mjög fá hrein
verkamannaatkvæði. Flestir fylgismenn Þor-
steins Víglundssonar eru smáútvegsmenn.
Auðséð er að Framsóknar-krataliðið, sem
enginn greinarmunur er gerður á í Eyjum,
hefir fylkt sér um Þorstein.
I Suður-Þingeyjarsýslu hafa kommúnistar
einnig unnið glæsilegan sigur. Atkvæðatala
Kommúnistaflokksins þar, er Suður-Þingeying-
um til sóma.
Yfirleitt má atkvæðatala flokksins í þessum
4 kjördæmum teljast ágætur sigur, eftir að
fiokkurinn hefir starfað aðeins í hálft ár og
hefir nú frambjóðendur í kjöri í fyrsta skifti.
Yfirleitt hafa bæði kratar og íhaldsmenn
tapað stórum við þessar kosningar en Fram-
sókn unnið á. Með klofningspólitík sinni hafa
kratarnir spilað tveimur kjördæmum yfir í
hendur Ihaldsins. Á Akureyri hefði íhalds-
maðurinn tvímælalaust fallið og Einar kom-
ist á þing, hefðu kratamir ekki rofið samfylk-
ingu verkalýðsins með því að stilla Erlingi.
Einar og Erlingur höfðu samtals 6 atkvæðum
færra en íhaldsmaðurinn, en hefði Erlingur
ekki verið í kjöri myndu ýmsir hafa kosið
EmaI•, sem nú sátu hjá eða kusu Framsókn. I
Hafnarfirði var Stefáni Jóhanni stillt í óþökk
fulltrúaráðsins og árangurinn varð sá, að I-
haldsmaðurinn komst að í því kjördæmi lands-
ins, þar sem tiltölulega flest er af verkalýð. I
Amessýslu hafa kratarnir 179 atkvæðum
færra en 1927, og í Barðastrandarsýslu fékk
Árni Ágústsson 48 atkvæðum færra en And-
rés Straumland fékk við síðustu kosningar. I
kjördæmum þeim, þar sem kratar stilltu nú í
fyrsta sinni, fengu þeir aðeins fá atlcvæði. I
Vestur-ísafjarðarsýslu fengu þeir 35 atkvæði,
í Vestur-Húnavatnssýslu fékk Sigurður Gríms-
son 21 atkv. og í Skagafj.s. fékk Laufey 37.
Eins og áður ar sagt verða Framsóknar-
menn tvímælalaust í hreinum meirihluta í
sameinuðu þingi. En þeir verða í minnihluta
í efri deild. Þinghæfa stjórn geta þeir því
ekki myndað nema með aðstoð annaðhvort I-
haldsmanna eða krata. En það má telja full-
víst að sú aðstoð fáist. Við eigum því von á
minnihlutastjórn, sem sitja mun næstu 4 árin
með góðfúslegri aðstoð kratanna eða Ihalds-
ins. Þannig er þingræðið, sem kratamir dá-
sama, sem mest.
thð eigum von á minnihlutastjóm, sem mun
framkvæma ýmislegt af áhugamálum þeim,
srm Framsóknarflokkurmn hefir haft á prjón-
nnum undanfario. Stjórn, sem mun kon.a á
vinnudómi, ríkislögreglu og almennri kaup-
lækkun, svo framarlega, sem árás hennar verð-
ekki stöðvuð af byltingarsinnaðri vöm vei'ka-
lýðsins.
Við eigum von á stjóm, sem mun láta ís-
land ganga í Þjóðabandaiagið, hernaðarbanda-
lag stórveldanna. Stjóm, sem mun beita fas-
istiskum aðferðum, því ofsalegri og herskárri,
sem kreppan harðnar meir.
Þessvegna verður allur verkalýðurirm að
vígbúast til baráttu undir merki Kommúnistar-
flokksins gegn neyðinni og hörmungunum, sem
framundan eru, gegn minnihluta-sultarstjóm
auðvaldsins.
Hryllilegar afleiðingar af áfengisnautn.
Nýlega varð methylalkohol tveim mönnum að
bana. Er ekki fullvíst ennþá hvar þeir fengu
drykk þennan, en sagt er að lögreglunni muni
takast að grafast fyrir rætumar á því.
Jafnframt hefir orðið uppvíst um eitthvað
hið stórkostlegasta vínbrugg, sem sögur fara af
hér á landi. Voru það tveir menn, annar íslenzk-
ur, en hinn þýzkur, sem störfuðu að framleiðslu
þessari, í kjallaraholu hér á Laugaveginum.
Höfðu þeir tæki til að brugga ýmsar tegundir
vína, svo sem konjak, rom o. fl.
Þannig er ástandið í landi Spánarvínanna.
Engin furða þó Fi'amsóknarstjórnin stæri sig
af að hafa komið áfengismálunum í slíkt horf.
í Reykjavík
Það sem sérstaklega einkennir kosninga-
úrslitin hér í Reykjavík, er tap kratanna og
hinn mikli vinningur Framsóknai'. Við síðustu
Alþingiskosningar, 1927, fékk Alþýðuflokkur-
inn tæplega 35% af öllum greiddum atkvæðum,
en við þessar kosningar fengu kratamir aðeins
27 % greiddra atkvæða og vantaði 1092 atkvaiði
til að koma tveimur mönnum að.
Hinsvegar hefir Framsókn unnið stórkost-
lega á. Undruðust margir fylgi hennar við síð-
ustu bæjarstjómarkosningar, en þó mun at-
kvæðatala hennar nú hafa komið flestum enn
meira á óvart.
Hvernig ber nú að skilja þetta ?
Án efa hefir fjöldi verkamanna, sem árum
saman hafa fylgt Alþýðuflokknum greitt
Framsókn atkvæði við þessar kosningar. Þetta
virðist í fljótu bragði óskiljanlegt. Hvemig
getur nokkui’ verkamaður greitt þannig at-
kvæði á móti sjálfum sér, með flokknum, sem
sigar lögreglu á verkalýðinn og fangelsar for-
ingja hans, með flokknum, sem freklegast hef-
ir beitt ríkisvaldinu til að lækka kaup verka-
manna, með flokknum, sem ósvífnast hefir
gengið fram í því að hækka tollana, flokknum,
sem stöðvað hefir opinberar framkvæmdir nú
í atvinnuleysinu ?
Hér er áreiðanlega um svipað fyrirbæri að
ræða og fylgi fasistanna í Þýzkalandi. Hinn
stéttvillti hluti öreigalýðsins, smáborgararnir,
sem eru að hrapa niður í múg hinna eignalausu
og nokkur hluti þess vei’kalýðs, sem kratarnir
hafa hrundið frá sér með svikum sínum, leitar
sér hæhs í örvinglun sinni undir væng þessa
fjandaflokks síns.
Langmest af fylgi Framsóknar hér í Reykja-
vík, er tvímælalaust verkalýður, sem áður
hefir fylgt krötunum.
Að verkamenn og konur skuli vera á svo
voðalegum villigötum, er eingöngu að kenna
póUtík kratanna, sem brugðist hafa málstað
verkalýðsins.
I meðvitund fjöldans hefir Framsókn og
kratar runnið saman í eina heild þessi ár, sem
þessir flokkar hafa farið sameiginlega með
stjórn. Mörgum þessara manna, sem nú kusu
Framsókn, er það fyllilega ljóst, að Framsókn-
arflokkurinn hefir verið andstæður hagsmunum
þeirra í ýmsum meginmálum, og þeim er það
jafnframt ljóst, að kratarnir hafa svikið mál-
stað verkalýðsins. En ennþá' hljóma í huga
þeirra kjörorðin, sem kratarnir hafa látið
ldingja allt til þessa: „Allt er betra en íhaldið",
eða „spakmæli“ Ólafs Friðrikssonar. „Fáir eru
svo slcyni skroppnir, að þeir velji ekki það sem
skárra er af tvennu illu“. Slíkri þjóðmálaspeki
eiga Framsóknannenn vafalaust fylgi sitt að
þakka að allmiklu leyti, enda segja margir
þeirra, að enginn ræða hafi aflað þeim fleiri
atkvæða en útvarpsræða Ólafs Fi'iðrikssonar.
Verkamönnum þessum hefir verið það fylli-
lega ljóst, að íhaldsflokkurinn er fjandsamleg-
ur alþýðunni og sumir hafa líka vitað það vel,
að Framsókn og kratar, sem þeir ekki hafa
gert neinn greinarmun á, hafa ekki gætt