Verklýðsblaðið - 08.09.1931, Qupperneq 2
Arás rikisvalúLsins á starlsfólk sitt
Dýrtíðaruppbót starfsmanna ríkisins lœkkuð.
Laun lægst launaða verkaiýðsins rýrð, — en stórlaxalaunin óskert.
Eitt af frægðarverkum Alþingis var að
lækka laun starfsmanna ríkisins, með því að
skera af dýrtíðaruppbótinni, þótt dýrtíðin fari
vaxandi, þrátt fyrir allt skraf Framsóknar um
að minnka hana.
Var þar farið að sem venjulega, lækkað til-
finnanlegast á þeim sem minnst hafa launin,
en ekki hreyft við stórlöxunum. Fátækir
barnakennarar, sem hafa hið stórfenglegasta
starf með höndum, lækka niður í jafnvel 200
krónur á mánuði, — en bankastjórarnir, sem
starfa að því að sigla þjóðarskútunni í strand,'
hafa 20,000—30,000 kr. laun óskert fyrir, svo
ekki sé minnst á „eftirlaunin“ tii Islandsbank-
ans sáluga, 550,000 á ári fyrir að fara á haus-
inn, — eða hans hátign með 72,000 kr. fyrir
iðjuleysi með stjórnarskrárbrot til dægrastytt-
ingar.
Framferði þetta er í alla staði óverjandi.
Árásin á lífskjör barnakennaranna og annara
fátækra starfsmanna ríkisins, er níðingsverk,
gagnvart mönnum þessum, sem eru varnar-
lausir, af því þeir hafa ekki einu sinm verk-
fallsrétt. Jafnframt er þetta árás á menningu
alþýðunnar og einkum uppvaxandi kynslóðar-
innar, sem verður að líða fyrir það, að lífsskil-
yrði þessara menningarfrömuða hennar eru
rýrð og skilyrði þeirra til að afla sjálfum sér
fullkomnari menntunar og miðla hennar aftur,
eru minnkuð.
Þetta var þá kórónan á samstarfi þeirra
ráðherranna og „vinanna“ — Ásgeirs og Jón-
asar — fræðslumálastj órans og kennsiumála-
ráðherrans, — að ráðast á laun barnakennar-
anna, sem voru skammarlega lág fyrir! Þetta
er þá hátindur skólamálastefnu menningar-
frömuðsins frá Hriflu! En Islandsbanka og
kónginn vernda þeir eftir mætti!
Við svo búið má ekki standa.
Það hlýtur að verða krafa allra verklýðs-
sinna, bæði innan starfsmannastéttarinnar og
utan, að árás ríkisvaldsins verði hrundið til
baka, að kraftar stéttarinnar sem heildar —
jafnt þeirra, sem eru í þjónustu ríkisvaldsins,
frá vegamönnum til barnakennara, og hinna,
er vinna hjá einkaauðvaldinu, — séu samein-
aðir til baráttu gegn launaárásum auðvaldsins.
Hagsmunir hinna vinnandi stétta eru hinir
sömu, hvort sem þær vinna í verkamannaföt-
um á eyrinni og sjónum, eða með „hvítt um
hálsinn“ í skólum og skrifstofum og kallist ef
til vill frekar menntamenn en verkamenn í
daglegu tali.
Verkamenn heila og handa!
Takið höndum saman! Herðið baráttuna fyr-
ir sameiginlegum hagsmunum ykkar!
Svikurunum ofbfóda svikin.
Enski kratafíokkurinn sparkar MacDoneid & Co.
kroíu, pá sýnir það aöeins að krataflokkurinn
hefir á því sviði, sem víða anparsstaðar, verið
flokkur ríkisauðvaldsins, boðberi nýtísku, full-
komnasta arðránsskipulags auðvaldsins, — og
að hugmyndir þeirra eru — líkt og sjálfir þeir
— það hálmstrá, sem auðvaldið síðast reynir
að grípa í, þegar við hruni liggur, enda reyn-
ast þeir nú í Evrópu víðast hvar sú veika taug,
sem auðvaldsskipulagið enn lafir á.
Saltfiskeinkasala yrði ekki sósíalistisk krafa,
fyrr en verkalýðurinn hefði sjálfur völdin og
framkvæmdi þá einkasölu sem aðrar, sér sjálf-
um til hagsbóta í stéttabaráttunni við auðvald-
ið innan lands og utan. En nú á saltfiskeinka-
salan að vera tæki auðvaldsins til að velta af-
leiðingum kreppunnar yfir á herðar verkalýðs-
ins með minnkun framleiðslunnar, aukningu
atvinnuleysisins og — lækkun launanna, því tví-
mælalaust yrði slíkur' einokunarhringur at-
vinnurekenda, hvort heldur hann hefði opin-
bera ríkisaðstoð eða ekki, skæðastur í baráttu
sinni við verkalýð, sjómenn og smáframleið-
endur.
Engin saltfiskeinkasala né önnur samtök at-
vinnurekenda megna að bjarga út úr núverandi
kreppu. Tilgangur þeirra er aðeins sá, að velta
afleiðingum kreppunnar, atvinnuleysinu, verð-
lækkun, skortinum yfir á hið breiða bak alþýðu.
Þessvegna þarf ,öll alþýða að sameinast til bar-
áttu gegn þessu ,,ráði“ auðvaldsins, til baráttu
fyrir því éina, sem megnar að útrýma krepp-
unni og afleiðingum hennar: sósíalismanum.
„C/arfé“
Nýlega var stofnað í Reykjavík „clarté“fé-
lag líkt og samnefnd erlend félög. Eru í því só-
síalistiskir menntamenn og starfsfólk aðallega,
svo sem rithöfundar, læknar, listamenn marg-
ir, kennarar, skrifstofufólk og fleiri. Tilgangur-
inn er að afla félagsmönnum og veita öðrum
þekkingu á sósíalismanum bæði eins og hann
kemur fram í kenningum Marxismans, upp-
byggingunni* í ráðstjórnarríkjunum og baráttu
verkalýðsins.
Hlutverk félagsins á fræðslu- og útbreiðslu-
sviðinu, innan og utan vébanda þess sjálfs, er
mikið og'óskandi að það verði fært um að leysa
það hlutverk sem bezt af hendi. Gefa góðir
kraftar, sem þegar hafa safnast í félagið
ástæðu til að vona að slíkt takist. En nauðsyn-
legt er að hafa sem bezt sambönd við verkalýð-
inn og baráttu hans, en ekki einangrast frá
verklýðshreyfingunni.
Stjórn félagsins skipa: Halldór Kiljan Lax-
ness formaður, Gunnar Benediktsson ritari,
Jónas Sólmundsson gjaldkeri, ennfremur Ein-
ar Olgeirsson og Sigurður Einarsson.
Ummæli Bernard Shaw og
lady Astor um Sovét-Rússiand
i •
Bernard Shaw er nýlega horfinn heim úr för
sinni hingað til Ráðstjórnar-Bandaríkjanna.
Eins og eðlilegt er, er því veitt mikil eftirtekt
hvað þessi heimsfrægi, aldraði ritsnillingur
segir um „föðurland öreiganna“. Ég set hér
nokkur ummæli, er blaðamenn hafa eftir hon-
um.
„Ég er nú, írekar en nokkru sinni áður, sann-
færður um það, að ég hafði rétt fyrir hér þeg-
ar ég sagði auðvaldsríkjunum að þau yrðu að
taka upp skipulag rússnesku þjóðarmnar, ef
þau vildu forðast skipbrot. Við skjögrum áfram,
að því komnir að gefast upp. I Rússlandi er allt
í blómgvun. Eina bjargarvonin fyrir okkur er
að fylgja dæmi Rússlands“.
Um Stalin segir hann: „Stalin er risi. Stjórn-
málamenn Vestur-Evrópu eru dvergar“.
Shaw mótmælir kröftuglega H. G. Wells, er
spáð hefir illa fyrir 5 ára áætluninni. Hann
segir m. a.:
„Þegar það er haft hugfast hvað hann (þ.
Macdonald er orðinn forsætisráðherra með
Baldwin og aðra fulltrúa „íhalds“ og „frjáls-
lyndis“ sér við hlið, — og Alþýðublaðið er hróð-
ugt, að Macdonald skuli sýnd þessi virðing og
birtir það' með stórum stöfum.
En ensku kratarnir eru ekki eins hrifnir.
Henderson og fleiri skynsamir sósíaldemókrat-
ar sáu að með beinni samsteypustjórn við auð-
valdsflokkana gerðu þeir sig of bera að svikum
við verkalýðinn og mundu á því gersamlega
missa fylgi sitt. Þéssvegna hafa þeir nú gefið
Macdonald, Snowden og Thomas spark, — lýst
því yfir að þeir sætu áfram í stjórninni í óleyfi
flokksins, sem privatmenn, en ekki fulltrúar
hans. Og Thomas var knúinn til að segja af
sér trúnaðarstöðu í j árnbrautarverkamanna-
sambandinu.
Ein af aðalorsökum til andstöðu Hendersons
og hans fylgifiska við nýju samsteypustjórn-
e. rússneski verkalýðurinn) hefir átt við að
stríða og hvað honum hefir áunnist undir hin-
Bernard Shaw
um erfiðu aðstæðurrt, þar með talin hernaðar-
árás framin af okkur, — þ'á virðist mér það í
íyllsta máta heimskulegt að halda því fram að
ina er álit þeirra um að það sé Bandaríkjaauð-
valdið, sem fyrirskipa Bretum þessa stjórn og
heimtar lækkun atvinnuleysisstyrksins. Þeim
finnst auðmýking Bretavaldsins of mikil
Kratarnir hér heima hafa ekki ráðist á Mac-
donald & Co. ennþá. Þeir læra það ef ti.1 vill af
þessari grein.
En þeir læra samt ekki að spila sig jafn „rót-
tæka“ eins og Henderson, — því þá væru þeir
búnir að reka sína opinberustu svikara, Erling
og Guðmund Skarp.! En slíkt gera íslenzku
kratarnir ekki — og ekki hörmum við þó þeir
séu ekki að hafa fyrir að þvo verstu smánar-
bíettina af sér, fyrst við höfum bent þeim svo
rækilega á þá. — Islenzku kratamir yrðu vafa-
laust fegnir að fá íslenzka „Baldwin“a í flokk-
inn til sín! Það eina, sem þeir ekki vilja, eru
kommúnistar — og Það er eftir skipun Breta
og Dana.
hann nú gefist upp. Allar hrakspár um Sovét-
Rússland eru sprottnar af ósk um ófarir. Ég
skil ekki hvernig nokkur maður er telur sig
unna velferð mannkynnsins, fær óskað þess, að
hin stórfellda tilraun, sem nú er gerð í Rúss-
landi, misheppnist. Því miður er það þó svo, að
við höfum mikið af flónum meðal okkar, er
óska Ráðstjórnar-Bandaríkjunum ófarnaðar.
Þeir geta haft mig fyrir því, að þeim verður
ekki að ósk sinni. — Rússnesku kommúnistarn-
ir hafa rétt fyrir sér, en við erum á refilstig-
um“.
Sem svar við spurningu amerísks blaðamanns
um nauðungarvinnu í Sovét-Rússlandi, sagði
Shaw.
„I Sovét-Rússlandi er engin nauðungarvinna,
hún á sér aðeins stað í auðvaldsríkjunum, þar
sem að verkamaðurinn lætur framleiðslu sína í
hendur stéttarandstæðingi sínum“.
Borgarablöðin pólsku sendu menn sína á
fundi B. Shaw, er hann var á heimleið, en þau
forðást að birta samtölin. Eitt þessara blaða
segir: „Öllum til hinnar mestu undrunar var
Bernard Shaw mjög bjartsýnn á núverandi
ástand og framtíðarhorfur í Rú;sslandi“.
Við blaðamann „Welt am Abend“ í Berlín
sagði Shaw: „Allt, sem borgarablöðin skrifa um