Verklýðsblaðið - 29.09.1931, Page 1

VERKLYÐSBIAÐIÐ
ÚTGEFANDI: KONMÚNIST AFLOKKURISLANDS (DEILD ÚR A.K.)
II. ápg. Reýkjavík 29. september 1931 44. tbl.
Auðvaldsvígin nötra
Kauphallir Norður-Evrópu lokaðar. Sterlingspundið fellur um 25%. Danska krónan og mark
ið falla einnig. Gullinnlausn seðla hætt í London og Höfn. Forvextir hækka gífurlega.
(Einkaskeyti til Verkl.bl. frá Berlín).
Berlín 21. sept. 1931.
Hrun Lundúnakauphallarinnar mun hafa
ægilegar afleiðingar fyrir Þýzkaland. Nýir erf-
iðleikar undireins orðnir á útflutningi og það
stofnar þýzka útflutningsiðnaðinum, sem fyr-
irfram var aðþrengdur, í stórhættu. Sérstak-
lega vofir hrunið yfir þýzka ríkisbankanum og
þýzka genginu, sem reynt hefir verið að festa
jneð allskonar ráðstöfunum, er kostað hafa
mikla erfiðleika. Samningurinn um að draga
ekki meira fé burt frá Þýzkalandi er gereyði-
lagður með Lundúnaatburðunum. Enslcu bank-
arnir eru vegna kreppunnar neyddir til að
draga allt fé burt úr Þýzkalandi og nota sér til
þess ýms atriði samningsins. Geysimikið af
'þýzkum verðbréfum, sem er í höndum enskra
banka og auðmanna, er flutt til Þýzkalands
og selt gegn útlendri mynt. Ríkisbankinn þarf
í þessari viku að afhenda 300 miljónir í út-
lendri mynt. Þessi upphæð mun hækka stór-
kostlega. Ástand ríkisbankans verður þar með
stórhættulegt. Blöð borgaraflokkanna og sósíal-
demókrata reyna að blekkja fólk um alvöru á-
standsins, en líklegast tekst þeim það ekki, því
hrunið í Lundúnum hefir einnig hér í Berlín
valdið algerri skelfingu (panik)/'
Ennfremur hafa borizt skeyti um að Sterl-
ingspundið sé í New York skráð á 3,45 dollara.
Jafnframt er danska krónan fallin um 15%.
Heimskreppan hefir nú brotizt inn í aðalvígi
auðvaldsins, bankana og kauphallirnar, og
hefir slegið felmtri á borgarastéttina sjálfa
í ráði mun vera að segja upp samningum við
Járnsmiðafélagið í Reykjavík. Tilgangurinn er
sennilega að koma fram launalækkun. Jafn-
framt því sem atvinnurekendur vilja lækka
launin beinlínis, hafa þeir í hyggju að Iækka
þau óbeinlínis, með því að draga saman, og 1
stað þess að segja- mönnum upp, skifta vinn-
unni niður,svo búast má við að atvinnan
minnki um helming hjá sumum verkamönnun-
um. Allar horfur eru á að ofan á þetta bætist
allt að 25% launalækkun af völdum gengis-
lækkunar.
Móti þessari ósvífni þurfa allir járniðnaðar-
menn að rísa sem einn maður og gera sínar
kröfur á móti. Væri ekki til of mikils mælst,
þó krafizt yrði að laun þeirra manna, sem at-
vinnan er minkuð við, væru hækkuð, sem at-
vinnutapinu svarar. — j árniðnaðarmenn þurfa
að ganga á undan og mynda baráttulið til að :
standa í broddi fylkingar í deilunni.
Eins og kunnugt er, var það eitt af helztu
víðsvegar um heim. Hreinast^ örvænting hefir
gripið um sig hjá fjölda auðmanna, sem sjá
skipulagið það, er þeir hafa trúað á, falla í
rústir. Þeir hópast að bönkunum og rífa út fé
sitt. 3 miljónir króna í gulli voru teknar út úr
Nationalbanken í Höfn daginn áður en hætt
var að innleysa seðlana. Rotturnar eru að yf-
irgefa fúið skip.
f baráttunni um völdin í fjármálaheiminum
hefir nú brezka bankaauðvaldið beðið algeran
ósigur. Franska og ameríska bankavaldið hrósa
sigri. En sigur þeirra verður dýrkeyptur, því
í Englandi og löndunum, sem eru undir áhrif-
um þess, magnast kreppan og um leið uppreisn
verkalýðsins. Sézt það bezt á uppþoti því, sem
varð á meðal hermanna brezka flotans út af
sparnaðarákvörðunum stj órnarinnar.
Forvextir hafa hækkað gífurlega. Englands-
banki setti þá upp í 6% — og efamál að þar
verði látið staðar numið. Þýðir það aukinn
skatt bankaauðvaldsins á öllu framleiðslulífi —
og um leið hrun fjölda fyrirtækja, sem voru á
barmi gjaldþrotsins fyrir.
Fall pundsins og dönsku krónunnar veldur
nýrri dýrtíð, stöðvun í verzlun og viðskiftum,
eykur geysilega á kreppuna, — en lækkar
laun verkalýðsins í löndunum.
Sterkustu auðvaldsríki Evrópu riða í jarð-
skjálftum síns eigin skipulags. Allur fjöldinn
sér nú að við þetta skipulag er ekki lengur un-
andi.
Fall auðvaldsskipulagsins er orðið brýnt og
óhjákvæmilegt. Verklýðsbyltingin er að kom-
ast á dagskrá þjóðanna í Norður-Evrópu.
afrekum síðasta Alþingis, að lækka laun starfs-
,manna ríkisins. Nú er árásin hafin á stunda-
kennara, með enn þá meiri frekju. Jafnframt
því, sem skólarnir draga saman seglin, atvinna
stundakennara minkar og að þeim steðjar stór-
kostleg raunveruleg launalækkun af völdum
gengislækkunar, fyrirskipar ríkisstjórnin að
lækka tímalaun þeirra um 25—30%.
Stundakennarar munu ekki taka þessari á-
rás þegjandi. Þar sem hér er um stórkostlega
árás að ræða á menningarlífið í landinu, því
með þessu er verið að spilla fyrir því að skól-
arnir geti notið hæfra kennslukrafta, þurfa
nemendur og allur almenningur að standa fast
með kennurum í þessum málum.
Ný verklýðsfélög.
Nýlega var stofnað verklýðsfélag í Keflavík
með 37 meðlimum, og annað á Súgandafirði
með 25 meðlimum.
Bankarnir hætta að skrá erl^ida mynt.
íslenzka krónan fallin með pundinu.
Fall sterlingspundsins og hin vaxandi kreppa
brezka auðvaldsins hefir undireins haft sín
áhrif í skattlandinu íslandi.
„Gulltrygging“ bankanna hér mun að vísu
að nokkru leyta vera í gulli, sem geymt er
hér, en aðallega þó í innieign hjá Barclay’s
Bank í London. Þessa innieign, sem auðvitað
er í sterlingspundum, mun bankinn nú leystur
undan að þurfa að greiða í gulli — þótt ein-
kennilegt virðist, að brezka auðvaldið þannig
gagnvart öðrum þjóðum geti svikið skuldbind-
ingar sínar. „Gulltrygging“ íslenzku krón-
unnar virðist því vera lítil og íslenzka fjár-
málaauðvaldið virðist aðallega hafa treyst á
forsjá brezku drotnanna, — sem við var að
búast.
Og nú skrá bankarnir aðeins pundið og fylgj-
ast með því niður á við. íslenzka krónan er því
fallin — um 25% ? Hún er orðin aðeins 60
gullaura virði, ef þessi lækkun helzt.
Nú getur „Framsókn“ verið stolt af sinm
gætilegu fj ármálapólitík, sínum „alhliða um-
bótum“ og völdum bænda yfir bönkunum. Nú
feetur „Sjálfstæðið“ gortað af sjálfstæði lands-
ins og hælt ágæti auðvaldsskipulagsins. Nú
sýnir sambræðslupólitík kratanna sig í fullum
mæli. í bankaráðum og bankastjórn sitja full-
trúar allra þriggja fyrnefndra flokka og háfa
starfað saman í „einingu andans og bandi
friðarins“ í nokkur ár. Ávöxturinft er nú lýð-
um ljós. íslenzka krónan er fallin.
Afleiðingar þessa eru lýðum Ijósar. Verð á
öllum erlendum vörum kemur til með að hækka
og er sú hækkun nú þegar byrjuð. Dýrtíðin
vex í landinu og afleiðingar þess koma þyngst
niður á almenningi. Hvað er nú orðið af öllum
hrópum „Framsóknar“: Niður með dýrtíðina!
Nú kemur það berlegast í ljós, að með „sam-
vinnu“ og öðrum „endurbótum“ á grundvelli
auðvaldsslcipulagsins verður ekki við neitt
ráðið.
Kaup verkalýðsins er raunverulega byrjað
að lækka, svo nauðsynlegt er fyrir verkalýðinn
að fara að búast til sóknar. Launaárás atvinnu-
rekendastéttarinnar, sem aldrei hefir haft
neina „sanngirni“ við að styðjast, er nú svift
hverjum snefil af átyllum, sem hugsast get-
ur. Fyrir verkalýðinn er nú vörnin ekki nægi-
leg lengur. Aðeins með harðvítugri sókn
er hugsanlegt að halda í horfinu eða bæta
kjörin dálítið. Annars fer allt síversnandi fyr-
ir verkalýðnum, því skæðasta svikamylla auð-
valdsins, gengisfallið, hefir nú verið sett af
stað til að gereyðileggja fyrirfram léleg kjör
verkalýðsins.
Verkalýður íslands! Nú sýnir auðvaldsskipu-
lagið sig fyllilega! Hve lengi ætlið þið að þola
þetta gersamlega ófæra skipulag enn, sem
ekkert hefir, að bjóða annað en vaxandi at-
vinnuleysi, fátækt og neyð — mitt í allsnægt-
unum, sem þið hafið skapað!
Launaiækkunarárásin hafin
Búist við uppsög-n við járnsmíðaféiagid.
Laun stundakennara lækkuð um 25—30%.