Verklýðsblaðið - 06.10.1931, Qupperneq 1

VERKLYÐSBIAÐIÐ
ÚTGEFANDI: KOMMÚNISTAFLOKKURISLANDS (DEILD ÚR A.K.)
II. ávg. Reykjavík; 6. október 1931 45. tbl.
Alisherjarárás auðva§dsins á virkalýðinn
c #
Krónan fallin
Krónan fallin um yfir 22%. Vöruverð hækkar. Samningum sagt upp við togarasjómenn
og línubátasjómenn. Stórkostlegar kaupkúgun artilraunir út um land. Skipshöfnum varðskip-
anna sagt upp atvinnu.
Atvinnurekendur eru nú þegar teknir til ó-
spilltra málanna að hrinda boðskap ríkis-
stjórnarinnar um 40% launalækkun í fram-
kvæmd. Ki'ónan er þegar fallin með sterlings-
pundinu og dollarinn er skráður í 5.86% ísl.
krónum. Það er rúml. 28% hækkun.
Af þessari gengislækkun stafar undir eins
tilsvarandi verðhækkun á öllum vörum, enda
eru vörur þegar hækkaðar í verði, sumar um
allt að 20%.
Verðlækkun krónunnar þýðir sama sem 28%
kauplækkun fyrir verkalýðinn.
Það er allálitleg byrjun á framkvæmdum
stefnuskrárinnar, sem Jónas frá Hriflu boðaði
í Tímanum nýlega.
En þetta láta atvinnurekendur sér ekki
nægja. Á Norðfirði krefjast atvinnurekendur
lækkunar á dagkaupi karlmanna úr 98 aurum
niður í 60 aura og 32 aura lækkunar á
kvennakaupinu, úr 72 aurum niður í 40
aura á klst. Það er ca. 40% lækkun ofan á
gengislækkunina.
Þá hefir samningum verið sagt upp við tog-
arasjómenn, línubátasjómenn og járnsmiði
vafalaust í þeim tilgangi að koma fram kaup-
lælckun.
Þá hefir skipshöfnunum á varðsltipunum
verið sagt upp atvinnu frá áramótum og er
það kölluð kreppuráðstöfun. Sjómennirnir hafa
samninga til 1. apríl, svo það lítur út fyrir, að
ríkisstjórnin ætli að hætta við landhelgisgæzl-
una(!!). Mun það vera gert til að ,,spara“(!!)
og bæta skipshöfnum varðskipanna í atvinnu-
leysingjahópinn. Eða ætlar ríkisstjórnin að
brjóta samninga við sjómenn?
Nú dugar ekki lengur fyrir verkamenn að
verjast beinu launalækkununum, heldur verða
þeir að búast til að hrinda af sér þeirri launa-
lækkun, sem þegar er fram komin, vegna
krónulækkunarinnar. Nú dugar ekki lengur að
setja sér sem mark að verjast því, að launin
lækki um einn einasta eyri, nú verður kraían
að vera:
Enga raunverulega launalækkun.
Kaupið verður að hækka í krónutali, minsta
kosti jafn mikið og vöruverð hækkar, af völd-
um gengislækkunarinnar.
Kröfur línubátasjómanna verða að vera:
Föst lágmarkslaun, bæði á sfldveiðum og
þorskveiðun^
Síðasta ár hefir fært sjómönnum þá lær-
dóma, að það nær ekki nolckurri átt að
treysta á hlutaskiftin án þess að hafa lág-
markstryggingu. Næsta ár mega sjómenn bú-
ast við að verða varla matvinnungar, ef þeir
eiga að treysta á hlutinn einan.
Nú ríður á að verkamenn á sjó og landi
treysti sem bezt samtök sín, til þess að búa
sig undir komandi stórdeilu. Umfram allt
verða verkamenn sjálfir að hafa stjórn bar-
áttunnar.
Fylkið ykkur inn í baráttuliðin!
Lauualækkunartilrauii lirundið.
Atvinnurekendur í Stykkishólmi með lcaup-
I félagið í broddi fylkingar, ætluðu að lækka
kaup verkamanna úr 1 krónu niður í 85 aura.
28. þ. m. svöruðu verkamenn ósvífni þessari
með verkfalii. Samtök voru ágæt, en atvinnu-
rekendur hótuðu að fé, sem verið var að
slátra, skyldi flutt til Eorgarness og slátrað
þar. Var þá verkamannafélaginu í Borgarnesi
gert aðvart, og lofaði Borgarnesfélagið að sjá
um að ekki yrði slátrað þar fé úr sveitunum
umhverfis Styklcishólm.
Strax daginn eftir urðu atvinnurekendur að
I ganga að taxta verkamannafélagsins í Stykk-
ishólmi.
Verkamenn rísa gegn kaupkúguninni
á Hvammstanéa.
Hið fámenna, en framúrskarandi þrautseiga
og ötula verklýðsfélag á Hvammstanga hefir
nú ráðist í að hrinda af sér kaupkúgun kaup-
félagsstjórans Iiannesar Jónssona*r alþingis-
manns „Framsóknarflokksins“.
Félagið lcrefst þess að fá greidda 1 krónu
um tímann í dagvinnu og kr. 1,25 í nætur-
og helgidagavinnu, og að vinnudagurinn verði
aðeins 10 tímar. Hannes vill aðeins greiða 90
aura og hafa 12 tíma vinnudag.
Hannes Jónsson er afgreiðslumaður Eim-
skipafélagsins á Hvammstanga. Brúarfoss
lcorn þangað á fimmtudag og iét Hannes þá
skipa upp úr honum með verkfallsbrjótum,
sem unnu fyrir 90 aura um tímann.
Verkamenn á Hvammstanga leituðu nú að-
stoðar verklýðssamtakanna og óskuðu eftir að
ekki yrði skipað upp úr Brúarfossi á öðrum
höfnum, fyr en gengið er að kröfum þeirra á
Hvammstanga. Verkamannafélögin á Siglu-
firði, Akureyri, Seyðisfirði og Norðfirði hafa
ákveðið að verða við þeirri ósk. Brúarfoss er
á leið austur um, og verður hánn ekki af-
greiddur á ofangreindum höfnum fyr en samn-
ingar hafa tekizt á Hvammstanga.
Hannes Jónsson er einn af þeim kaupfélags-
stjórum, sem dyggilegast hafa fetað í fót-
spor gömlu selstöðulcaupmannanna. Er því
mikil nauðsyn að verklýðssamtökin hjálpi
verkamannafélaginu á Hvammstanga til að
hrinda af sér kaupkúgun hans, og hefði það
þurft að gerast rniklu fyr, eins og Verklýðs-
blaðið hefir mai'gsinnis bent á.
Verkamannafélagið á Hvammstanga nýtur
samúðar og virðingar verkalýðsins um allt
land.
Dýrtíðin vex. — Kaupið lækkar.
Bankaauðvaldið á íslandi hefir tekið sína
ákvörðun, krónan hefir verið læklcuð um
22%. — Hún er látin fylgjast með sterl-
ingspundinu, sem opinber viðurkenning þess,
að íslenzka bankaauðvaldið hlýti í hvívetna
forsjá og stjórn brezku auðmannanna.
Afleiðingarnar koma strax í ljós. Ýmsar að-
keyptar vörur eru hækkaðar um 20% í heild-
sölu. Og fyrr en varir mun smásöluverðið
hækka að sama skapi. Kaup verkalýðsins
hinsvegar stendur í stað — og það þýðir að
raunverulega lækkar það um 20%.
Hvaða hagsmunir ráða hér? Það eru tví-
mælalaust hagsmuifir fiskbraskaranna — hér
sem annarsstaðar. Þeim til þægðar er ís-
lenzk alþýða nú ofurseld okri á aðkeyptum
vörum og laun hennar lækkuð, svo þeirra
gróði geti orðið meiri.
Ráðherrann Ásgeir Ásgeirsson skrifar grein
í síðasta „Tímann“ um gengislækkunina. Lít-
ur hann á hana sem ráð til að hækka vöru-
verðið og afnema þannig lcreppuna. Hér eru
blekkingar á ferðinni. Um verðhækkun sem
tákn um að kreppunni sé að linna, er ekki að
ræða fyr en vörubirgðir fara að minnka.
Verðhækkunin á Islandi nú er aðeins dulbúin
árás auðvaldsins á laun verkalýðsins. Hið
sanna innihald í grein ráðherrans um lausn
kreppunnar með verðhækkun sökum gengis-
lækkunar — er aðeins það að með því er verið
að lina kreppuna fyrir atvinnurekendur með
því að velta afleiðingum’ hennar yfir á verka-
lýðinn með launalækkun. Annars verður vart
varist hlátri yfir „samvinnu“ hjá þeim Fram-
sóknarráðherrunum, Jónasi og Ásgeiri. Annar
hefir nú predikað sýknt og heilagt að dýrtíð-
in verði að lækka, vöruverðið að falla, — og
nú dregur hinn ályktunina af öllu skrafinu
með þessum orðum: „Það eitt er víst, þó sum-
um“ (t. d. J. J.?!) „kunni að þykja það harð-
ur boðskapur, að kreppunni léttir ekki á ann-
an hátt en með hækkandi verðlagi“. Það fór
sem „Verklýðsblaðið“ fyrir nokkru spáði:
Framsókn skrafar svo lengi um dýrtíðina að
hún loks ræðst í að lækka kaupið — og láta
dýrtíðina standa í stað. Hefir það rætzt ræki-
lega.
En hvað aðhefst nú verkalýðurinn ? „Alþ.-
blaðið“ rífst út af gengislækkuninni, stimplar
fjárdrotnana miljónaþjófa, — en um leið
predika „foringjarnir“, sósíaldemókratarnir:
Við stöndum varnarlausir gagnvart þessu. —
Það er sem endranær — stór orð, engar gerð-
ir.
En Verlcalýðurinn er ekki varnarlaus. Hann
á hamrömm samtök, sem hægt er að beita
miskunnarlaust. Hann þarf elcki að láta stela
miljónum af lcaupi sínu með krónulækkun-
inni. Hann getur knúð í gegn kauphækkun að
sama skapi sem dýrtíðin vex! Og það verður
hann að gera, ef lífskjörum hans á ekki að
hralca.
Svar verkalýðsins við drotnun stórlaxanna,
lækkun lcrónunnar, aukinni dýrtíð, verður að
vera:
Ekki eins eyris raunveruleg launalælckun!
Kauphækkun að sama slcapi og dýrtíðin
vex!